Postać kobiety-winowajczyni w świetle księgi sądowej gnieźnieńskich wikariuszy generalnych Sędka z Czechla i Jana z Brzóstkowa (1449–1453, 1455)

Abstract

The aim of the article is to present the image of a woman as a perpetrator of a prohibitedact. The basis for the analysis is the published court book of two vicars general of the Archdiocese of Gniezno, Sędek of Czechel and Jan of Brzóstków from the years 1449–1453 and 1455. Its pages present over 500 various types of cases that were subject to the vicar’s decision. Among them, 78 concerned women as guilty of such acts as maintaining intimate relations with a priest, adultery, heresy, witchcraft, physical violence against their husbands or other people, sacrilege or infanticide.

Celem artykułu jest przedstawienie wizerunku kobiety jako sprawczyni czynu zabronionego. Podstawą analizy jest opublikowana księga sądowa dwóch wikariuszy generalnych archidiecezji gnieźnieńskiej Sędka z Czechla i Jana z Brzóstkowa z lat 1449–1453 oraz1455 r. Na jej kartach przedstawiono ponad 500 różnego rodzaju spraw, które podlegały decyzji wikariusza. Wśród nich 78 dotyczyło kobiet jako winnych popełnienia takich czynów, jak utrzymywanie relacji intymnych z duchownym, cudzołóstwo, herezja, uprawianie czarów, przemoc fizyczna wobec męża lub innych osób, świętokradztwo czy dzieciobójstwo.