Eufemizmy jako środki wartościujące — przegląd definicji

Abstract

The aim of this article is to review the definitions of euphemism functioning in linguistics from an axiological perspective. The criteria for identifying euphemisms formulated by A. Engelking (1984), A. Dąbrowska (2006), A. Krawczyk-Tyrpa (2001), among others, are analyzed. Related concepts such as dysphemism (cacophemism), X-femism and orthophemism are also discussed. The discussion concludes with an attempt to answer two research questions: whether euphemisms can value negatively, and whether positive axiological characterization or neutrality can be obligatory features of euphemisms.

Celem artykułu jest przegląd funkcjonujących w językoznawstwie definicji eufemizmu z perspektywy aksjologicznej. Analizie poddano kryteria identyfikacji eufemizmów sformułowane m.in. przez A. Engelking (1984), A. Dąbrowską (2006), A. Krawczyk-Tyrpę (2001). Omówiono również pojęcia pokrewne, takie jak dysfemizm (kakofemizm), X-femizm i ortofemizm. Konkluzję rozważań stanowi próba odpowiedzi na dwa pytania badawcze: czy eufemizmy mogą wartościować negatywnie oraz czy pozytywne nacechowanie aksjologiczne lub neutralność stanowią cechy obligatoryjne eufemizmów.