| dc.contributor.author | Roussel, Nelly | |
| dc.date.accessioned | 2015-07-10T11:00:54Z | |
| dc.date.available | 2015-07-10T11:00:54Z | |
| dc.date.issued | 2012 | |
| dc.identifier.issn | 2299-7458 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/10905 | |
| dc.description | translated by Joanna Raźny; Nota edytorska
Pierwodruk Pourquoi elles vont à l’église. Comédie en un acte ukazał się
w Paryżu, bez daty wydania na stronie tytułowej, około 1903 roku. W przekładzie
polskim utwór ogłaszany jest po raz pierwszy. Tłumaczenia dokonano
z języka oryginału, korzystając z edycji: Au temps de l’anarchie. Un
théâtre de combat. 1880–1914. Textes choisis, établis et présentés par Jonny
Ebstein, Philippe Ivernel, Monique Surel-Tupin et Sylvie Thomas; préface
d’Alain Badiou. Biarritz (Pyrénnées-Atlantiques): Séquier/Archimbaud,
2001. T. 1, p. 359–372. Wszystkie uwagi komentarzowe do tekstu pochodzą
od tłumaczki. | pl_PL |
| dc.description.abstract | The translation of a one-act comedy Pourquoi elles vont á l’église is the first time when
a work by Nelly Roussel is presented in Polish. Nelly Roussel ( 1878–1922) was
a French free-thinker, feminist and anarchist, a representative of the ‘Combat Theater’
movement (théâtre de combat), a precursor of feminist drama the message of
which — introduced in times of Third Republic — will be undertaken by emancipation
movements of the 1960s and the 1970s. The first edition of the play appeared in
Paris without the date of issue on the front page, around 1903. This translation was
based on an issue of Au temps de l’anarchie. Un théâtre de combat.1880-1914. Textes
choisis, établis et présentés par Jonny Ebstein, Philippe Ivernel, Monique Surel-Tupin
et Sylvie Thomas; préface d’Alain Badiou. Biarritz (Pyrénnées-Atlantiques):
Séquier/Archimbaud, 2001. T. 1, p. 359–372. All text annotations by the translator. | en |
| dc.description.sponsorship | Publikacja dofinansowana przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego. | pl_PL |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Wydawnictwo PRIMUM VERBUM | pl_PL |
| dc.relation.ispartofseries | Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze;1 | |
| dc.title | Dlaczego one chodzą do kościoła. Komedia w jednym akcie | pl_PL |
| dc.title.alternative | Why Do They Go to Church | en |
| dc.type | Other | pl_PL |
| dc.page.number | 293-303 | pl_PL |
| dc.contributor.authorBiographicalnote | Nelly Roussel (5 I 1878–18 XII 1922) — francuska wolnomyślicielka, dzia-
łaczka feministyczna i anarchistka. Była zdeklarowaną wyznawczynią neomaltuzjanizmu,
doktryny ekonomiczno-demograficznej opartej na teorii
ludnościowej Thomasa Malthusa (1766–1834), twórczo podjętej przez Paula
Robina (1837–1912), która głosiła, że ilość środków żywności wzrasta
w postępie arytmetycznym, liczba ludności zaś — w postępie geometrycznym;
nędza mas jest więc wynikiem nadmiernego przyrostu ludności. Jako
jedna z pierwszych Europejek miała odwagę publicznie domagać się uznania
prawa kobiet do pełnej kontroli nad własnym ciałem. W licznych odczytach,
jakie wygłaszała na terenie całego kraju, propagowała idee świadomego
macierzyństwa, wskazując na potrzebę upowszechnienia edukacji seksualnej
oraz opowiadając się za legalizacją metod antykoncepcji i dostępem do
aborcji. Walczyła o społeczny szacunek dla nieodpłatnej pracy matek wykonywanej
w domu, antycypując w niejednym współczesne koncepcje Gary’ego
Beckera (ur. 1930), twórcy tzw. nowej ekonomii gospodarstwa domowego,
laureata Nagrody Nobla z 1992 roku, m.in. za nowatorską wycenę prac domowych.
Ukształtowany historycznie stereotyp kobiecości, przeciwko któ-
remu przez całe życie się buntowała, określiła — w głośnym tytule jednej ze
swoich książek — jako „wieczną ofiarę”, składaną na ołtarzu Boga i Natury,
ale także instytucji społeczeństwa republikańskiego. Mężem jej był rzeźbiarz
Henri Godet (1863–1937), z którym miała troje dzieci. Zmarła przedwcześnie
na gruźlicę.
Swoje poglądy Nelly Roussel wyrażała w przemówieniach wygłaszanych
na forum publicznym i artykułach prasowych, jak również poprzez medium
teatru. Współpracowała z czasopismami kobiecymi („La Fronde”, „La
Mère éducatrice”, „La Voix des femmes”, „La Femme affranchie”), antynatalistycznymi
(„Génération consciente”, „Régéneration”, „Le Néo-Malthusien”, „Action”), wolnomyślicielskimi („La Libre Pensée internationale”) i libertariańskimi
(„Le Libertaire”). Za życia ogłosiła tomy zbiorowe: Quelques
discours (1907), Quelques lances rompues pour nos libertés (1910), Paroles de
combat et d’espoir (1919), Ma forêt (1920). Pośmiertnie ukazały się: Trois
conférences (1930), Dernier combats (1932), L’eternelle sacrifié (1976). Jej
spuściznę stricte literacką tworzą trzy miniatury dramatyczne: Par la révolte:
scène symbolique (1903), Pourquoi elles vont à l’église: comédie en un acte [b.r.]
oraz La faute d’Eve (1913), uznawane za pierwsze francuskie sztuki feministyczne
i włączane w nurt „teatru walki” (théâtre de combat). Przesłanie
Nelly Roussel, zapoznane w dobie Trzeciej Republiki, podjął ruch feministyczny
z lat 60. i 70. XX wieku. | pl_PL |
