Attitudes towards Type of Building-Up in Local Environment

Abstract

Artykuł zawiera analizę wyników badań zakresu wiedzy oraz oceny dotyczące przykładów mieszkalnej i niemieszkalnej zabudowy o walorach historycznych, a także o profilu współczesnym - w lokalny« środowisku zamieszkania. Zbiorowością, w której rejestrowano postawy, byli mieszkańcy 4 z różnicowanych pod względem, losów historycznych i cech społeczno-demograficznych gmin. W trzech ośrodkach centralnych - siedzibach władz gmin - zachowały się obiekty zabytkowe o dużych walorach architektonicznych. We wszystkich gminach udział nowej zabudowy mieszkalnej jest dość wysoki, choć na ogół odznacza się średnim standardem użytkowym i wyposażeniem techniczno-sanitarnym. Badania miały za zadanie ustalenie, jakie cechy społeczne i zawodowe mieszkańców zróżnicowanych obszarów oraz jakie składniki postaw wobec innych elementów lokalnego środowiska - wyznaczają postawy i stosunek do przykładów starej 1 nowej zabudowy we własnym środowisku zamieszkania. Okazało się, że mimo postępu urbanizacji technicznej, społecznej i kulturowej postawy wobec starej zabudowy nie zmieniły charakteru percepcji typowej dla mieszkańców wsi, a mianowicie znane są i oceniane głównie walory techniczne - użytkowe; rzadziej natomiast wartości dawności i autentyzmu. Postawy przybierają więc kształt pragmatyczny nawet w tych gminach, gdzie atrakcyjność i obiektywna wartość obiektów Jest wkomponowana w świadomość mieszkańców. Brak jest w postawach niemal zupełnie sentymentalizmu i automatyzmu pozytywnego wartościowania - charakterystycznych dla percepcji mieszkańców miasta. W postawach wobec nowej zabudowy dominuje pozytywna i negatywna ocena wartości estetycznych, a nie funkcjonalnych czy użytkowych. Dostrzegane 1 pozytywnie oceniane są najczęściej takie walory, jak estetyka stanu utrzymania, czystość; rzadziej natomiast cechy architektury. Społeczne i zawodowe cechy mieszkańców gmin wpływają na ich postawy w niewielkim stopniu. Silniej natomiast takie czynniki, jak ogólna ruchliwość przestrzenna i pozalokalna aktywność zawodowa.