Два раннесредневековых меча с клеймами из собрания Государственного Археологического музея в Варшаве

Abstract

W zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, wśród wielu militariów wczesnośredniowiecznych, przechowywane są dwa miecze opatrzone stemplami. Opracowania na temat tych zabytków byty już publikowane, ale ich ponowna dokładna analiza pozwoliła na uzupełnienie dotychczasowych ustaleń. Pierwszy miecz pochodzi z Machowa, w rejonie Tarnobrzega. Jest to okaz typu H, według J. Petersena. Na głowni miecza znajduje się stempel długości 14 i szerokości 2,7 cm. Składa się on z szeregu znaków w kształcie półkoli, przypominających omegę, oraz prostokątnych „plakietek”. Podobne stemple stwierdzono na mieczach znalezionych na terenie Anglii, Niemiec, Norwegii, Finlandii i Rusi. Okaz z Machowa prawdopodobnie powstał w warsztacie nadreńskim. Datować go należy na koniec IX-X w. Drugi zabytek pochodzi z Brześcia Kujawskiego. Wydobyto go z grobu nr 71 na miejscowym cmentarzysku z XI-początku XII w., badanym przez K. Jażdżewskiego w 1936 r. Należy on do typu Z według J. Petersena. Stemple umieszczone są na obu stronach głowni. Jeden z nich to napis ULFBERHT. Świadczy to o nadreńskim pochodzeniu miecza.