Francuski teatr kontestacji społecznej na przełomie XIX i XX wieku: Bunt kobiet (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel)

Abstract

W przedstawianej monografii autor analizuje dramaty francuskiego teatru sprzeciwu społecznego, który tworzony był również przez kobiety walczące o swoje prawa obywatelskie. Antologia poświęcona jest trzem autorkom (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel), których dramaty zostały po raz pierwszy przełożone na język polski. Większość jest przekonana, że teatr feministyczny pojawił się na początku lat 1970, kiedy nastąpiła rewolucja obyczajowa, tymczasem kobiety już sto lat temu próbowały przebić się przez mieszczańską cenzurę. Zainspirowana Tołstojem, Zolą i Ibsenem, Starkoff napisała kilka sztuk dydaktycznych, w których poruszała problem nierówności między mężczyznami i kobietami. W przeciwieństwie do tej pisarki Roussel obnaża w bezwzględny sposób ówczesne społeczeństwo, wyśmiewa rzekome wartości wpajane przez Kościół katolicki, które zniewalają nie tylko kobiety, a każde indywidualne myślenie, Michel zaś opisuje opresyjny system kapitalistyczny, który opiera się przede wszystkim na przemocy.

In the presented monograph, the author analyzes the dramas of the French theater of social protest, which was also created by women fighting for their civil rights. The anthology is devoted to three authors (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel) whose dramas have been translated into Polish for the first time. Until recently not many people recognized the feminist theater movement existing in the end of the 19th century. For almost a century it was condemned to oblivion for above all political reasons. Starkoff, the Russian Jew, was inspired by Tolstoy, Zola and Ibsen, and wrote the didactic dramas in which she discussed gender inequality between men and women at that time. She in her works seems to be more moderate then Russel who is more uncompromising in her works. Russell ridicules canonic values represented by the Roman-Catholic Church enslaving not only women but each individual’s thinking. And Michel describes an oppressive capitalist system that is based primarily on violence.