Psychologia głębi w opowiadaniu O. Tokarczuk „Skoczek” ze zbioru „Gra na wielu bębenkach”

Abstract

Artykuł stanowi interpretację opowiadania „Skoczek” ze zbioru „Gra na wielu bębenkach” Olgi Tokarczuk. Ponieważ autorka przyznaje, że korzysta z wiedzy psychologicznej, by zrozumieć rzeczywistość („Czuły narrator”), w interpretacji opowiadania pojawiają się pojęcia zaczerpnięte z psychologii głębi, w szczególności z teorii psychologii analitycznej Carla G. Junga. W opowiadaniu przedstawiona jest relacja dwojga dojrzałych ludzi. Kobiety i mężczyzny, którzy kiedyś żywili do siebie głębsze uczucia, teraz natomiast łączą ich jedynie codzienne czynności oraz wspomnienia wspólnej przeszłości. Tokarczuk pokazuje wzajemną złość, żal, niewypowiedzianą urazę panujące w związku. Żadne z bohaterów nie potrafi uwolnić się od Jungowskiego cienia i zakończyć nieszczęśliwy związek. Podczas pobytu nad morzem dochodzi do zaskakującego zdarzenia, jakim jest wyłowienie z morza szachowego konika. Sytuacja interpretowana jest w artykule za pomocą pojęcia synchroniczności, które może być próbą wymuszenia na bohaterach zmiany życiowej sytuacji.

The paper is an interpretation of the short story "Skoczek" ["Knight"] from the collection ["Playing on Many Drums"] by Olga Tokarczuk. As the author admits that she reaches for psychological knowledge to understand reality ("The Tender Narrator"), the interpretation includes concepts taken from depth psychology, in particular Carl G. Jung's analytical psychology. The story presents a relationship of aging man and woman who once had deeper feelings for each other, now, however, they stay connected only by recollecting memories of their common past. Tokarczuk shows mutual anger, sorrow and unspeakable resentment between these two people. None of them is able to free themselves from Jung's shadow and end their miserable relationship. While staying at the seaside, a bizarre occurence happens – a chess knight is caught from the sea. This is interpreted by the concept of Jung’s synchronicity, which may be understood as an attempt to force the characters to change their life situation.