Wielofunkcyjność językowych środków wartościujących w rozmowach osób w wieku senioralnym
| dc.contributor.author | Pawłowska, Paulina | |
| dc.date.accessioned | 2025-02-03T14:29:44Z | |
| dc.date.available | 2025-02-03T14:29:44Z | |
| dc.date.issued | 2024-12-30 | |
| dc.identifier.issn | 0208-6077 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/54480 | |
| dc.description.abstract | The article focuses on resource of linguistic valuing means present in the seniors’ conversations. There are two groups of valuing means described: lexical (verbs, adverbs, pronouns, modulants) and extra-lexical (vocabulary means, semantic loops, repetitions, self‑repetitions, exclamations, addressative phrases). The author also presents their multifunctionality. At the same time, the paper signals the research potential of gerontolinguistics and axiolinguistics. The research material consists of colloquial seniors’ conversations. | en |
| dc.description.abstract | Opisano środki wartościujące obecne w rozmowach osób w wieku senioralnym. Przedstawiono ich zasób, dzieląc je na dwie grupy: środki leksykalne (czasowniki, przysłówki, zaimki, modulanty) oraz pozaleksykalne (środki słowotwórcze, pętle semantyczne, powtórzenia, autopowtórzenia, wykrzyknienia, zwroty adresatywne). Ukazano wielofunkcyjność opisywanych językowych środków wartościujących. Podkreślono jednocześnie duży potencjał badań gerontolingwistycznych oraz aksjolingwistycznych. Materiał badawczy stanowią potoczne rozmowy seniorów. | pl |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
| dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica;2 | pl |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
| dc.subject | funkcje wypowiedzi | pl |
| dc.subject | rozmowa | pl |
| dc.subject | seniorzy | pl |
| dc.subject | starzenie się | pl |
| dc.subject | wartościowanie | pl |
| dc.subject | speech functions | en |
| dc.subject | conversation | en |
| dc.subject | seniors | en |
| dc.subject | ageing | en |
| dc.subject | valuing in language | en |
| dc.title | Wielofunkcyjność językowych środków wartościujących w rozmowach osób w wieku senioralnym | pl |
| dc.title.alternative | Multifunctionality of linguistic value measures in seniors’ conversations | en |
| dc.type | Article | |
| dc.page.number | 515-530 | |
| dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych | pl |
| dc.identifier.eissn | 2450-0119 | |
| dc.references | Bartmiński J., 1991, Projekt i założenia ogólne słownika aksjologicznego, „Język a Kultura”, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, J. Bartmiński, J. Puzynina (red.), s. 197–209. | pl |
| dc.references | Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 2012, Tekstologia, Warszawa: PWN. | pl |
| dc.references | Domagała A., 2013, Pętla w wypowiedziach osób z otępieniem alzheimerowskim, w: T. Woźniak, J. Panasiuk (red.), Język. Człowiek. Społeczeństwo, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 337–360. | pl |
| dc.references | Drabik L., Kubiak-Sokół A., Sobol E., Wiśniakowska L. (oprac.), 2009, Słownik języka polskiego, Warszawa: PWN. | pl |
| dc.references | Główny Urząd Statystyczny, Pojęcia stosowane w statystyce publicznej, https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/3938,pojecie.html (dostęp: 14.02.2024). | pl |
| dc.references | Grabias S., 2015, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, w: S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 15–71. | pl |
| dc.references | Grzegorczykowa R., 1991, Problem funkcji języka i tekstu w świetle teorii aktów mowy, „Język a Kultura”, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (red.), s. 11–28. | pl |
| dc.references | Jakobson R., 1960, Poetyka w świetle językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki”, t. 51, nr 2, s. 431–473. | pl |
| dc.references | Jakosz M., 2016, Wartościowanie w internetowych komentarzach do artykułów prasowych dotyczących stosunków niemiecko-polskich. Próba analizy pragmalingwistycznej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. | pl |
| dc.references | Jodłowski S., 1977, Podstawy polskiej składni, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe. | pl |
| dc.references | Kaczorowska-Bray K., Milewski S., Tłokiński W., 2018, Wstęp, w: S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, W. Tłokiński (red.), Gerontologopedia, Gdańsk: Harmonia, s. 15–23. | pl |
| dc.references | Kurdyła T., 2015, Najważniejsza funkcja „języka”? Uwagi o funkcji fatycznej i fatyczności języka, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. LXXI, s. 59–70. | pl |
| dc.references | Laskowska E., 1992, Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy. | pl |
| dc.references | Laskowska E., 2004, Uczucia w języku, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, nr 2, s. 213–221. | pl |
| dc.references | Ossowska M., 1975, Rola ocen w kształtowaniu pojęć, w: I. Lazari-Pawłowska (red.), Metaetyka, Warszawa: PWN, s. 528–540. | pl |
| dc.references | Pajdzińska A., 1990, Antropocentryzm frazeologii potocznej, „Etnolingwistyka”, t. 3, s. 59–68. | pl |
| dc.references | Pikuła N. G., 2015, Poczucie sensu życia osób starszych. Inspiracje do edukacji w starości, Kraków: Impuls. | pl |
| dc.references | Puzynina J., 2004, Problemy wartościowania w języku i w tekście, „Etnolingwistyka”, t. 16, s. 179–189. | pl |
| dc.references | Puzynina J., Zdunkiewicz D., 1992, Co język mówi o wartościach współczesnych Polaków?, „Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL”, R. 5, nr 2/3, s. 215–227. | pl |
| dc.references | Szczepankowska I., 2011, Semantyka i pragmatyka językowa. Słownik podstawowych pojęć z zadaniami i literaturą przedmiotu, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. | pl |
| dc.references | Szkudlarek E., 1999, Zaimek osobowy „ja” w języku mówionym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, t. 39, s. 79–84. https://doi.org/10.18778/0208-6077.39.07 | pl |
| dc.references | Śniatkowski S., 2002, Milczenie i pauza w gramatyce nadawcy i odbiorcy: ujęcie lingwoedukacyjne, Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne Akademii Pedagogicznej. | pl |
| dc.references | Taras B., 2003, Słowo do słowa, zrobi się rozmowa, czyli kilka spostrzeżeń na temat rozmowy, w: M. Kita, J. Grzenia (red.), Porozmawiajmy o rozmowie, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 35–45. | pl |
| dc.references | Tischner J., 1982, Myślenie według wartości, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”. | pl |
| dc.references | Tokarski R., 2001, Słownictwo jako interpretacja świata, w: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, s. 343–370. | pl |
| dc.references | Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz.U. 2015 poz. 1705), Internetowy System Aktów Prawnych, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20150001705 (dostęp: 14.02.2024). | pl |
| dc.references | Wierzbicka A., 1996, Między modlitwą a przekleństwem: „O Jezu!” i podobne wyrażenia na tle porównawczym, „Etnolingwistyka”, t. 8, s. 25–39. | pl |
| dc.references | Wilkoń A., 2000, Typologia odmian współczesnej polszczyzny, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. | pl |
| dc.references | World Health Organization, Ageing, https://www.who.int/health-topics/ageing#tab=tab_1 (dostęp: 14.02.2024). | pl |
| dc.references | Woźniak T., 2015, Ocena płynności mówienia, „Nowa Audiofonologia”, t. 4, nr 4, s. 9–19. https://doi.org/10.17431/894809 | pl |
| dc.references | WSJP PAN — P. Żmigrodzki (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/ (dostęp: 14.02.2024). | pl |
| dc.references | Wysocka M., 2020, Prozodia emocjonalna w percepcji dorosłych osób z uszkodzonym narządem słuchu — badania wstępne, „Logopedia”, t. 49, nr 1, s. 153–166. | pl |
| dc.references | Żuk G., 2016, Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. | pl |
| dc.contributor.authorEmail | paulina.pawlowska@edu.uni.lodz.pl | |
| dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6077.58.2.32 | |
| dc.relation.volume | 58 |
Pliki tej pozycji
Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0