Język jako instrukcja obsługi

Abstract

Autorka postuluje rozpatrywanie języka w kategoriach instrukcji obsługi – w obu ogólnie przyjętych znaczeniach tego słowa: jako opis narzędzia i jako zbiór wskazówek dotyczących sposobu jego używania. Zakładając, że stworzony przez człowieka język jest narzędziem służącym do opisu świata, autor przyjmuje – za twórcami kognitywnej teorii języka – że leżący u podstaw języka proces przetwarzania informacji jest ucieleśniony, osadzony i zaangażowany, a zasadniczą właściwością języka jest metonimiczność. „Instrukcja obsługi języka” zakłada wiedzę tła, która umożliwia właściwe dopełnienie metonimii, konieczne dla zrozumienia wypowiedzi. Przyglądając się kryteriom rozróżnienia między literaturą i nie-literaturą w kontekście postulowanej „instrukcji”, autor przytacza szereg przykładów na poparcie tezy, że poznanie – także to, które dokonuje się poprzez język - jest wcielone, osadzone i zaangażowane, a więc odbywa się dzięki interakcji człowieka ze środowiskiem oraz w sferze ludzkich afektów i emocji. Nie może być obiektywne; różnica między „językiem potocznym” i „językiem poetyckim” jest ilościowa, a więc jest sprawą stopnia.