Kanon czy kanony wartości w statutach współczesnych polskich partii politycznych?

Abstract

W artykule proponuje się spojrzenie na świat wartości w statutach partii politycznych na dwóch poziomach wyznaczonych przez S. Niebrzegowską-Bartmińską: komunikacyjnym (interakcyjnym) i przedstawieniowym. Ten pierwszy związany jest z nadawcą, odbiorcą, intencją oraz sytuacją komunikacyjną, drugi — jest wyraźnie zwerbalizowany, ukazuje najważniejsze dla nadawcy wartości. Za wartość na poziomie interakcyjnym w statutach partii politycznych uznano dobro uniwersalne: wykreowanie instytucjonalnej wspólnoty działania na rzecz dobra ponadjednostkowego. Wartości ważne dla partii politycznych ujawniające się na poziomie przedstawieniowym są do siebie bardzo zbliżone i w gruncie rzeczy niezależne od nachylenia partii. Różnice występujące w statutach dotyczą raczej drobiazgów, nieco innego sformułowania podobnych treści lub mniej lub bardziej szczegółowego ujęcia różnych kwestii.

The article proposes a look at the world of values in the statutes of political parties on two levels determined by S. Niebrzegowska- -Bartmińska: communication (interaction) and performance. The former is related to the sender, recipient, intention and communication situation, the latter — is clearly verbalized, showing the most important values for the sender. The value at the interactive level in the statutes of political parties is considered to be universal good: creating an institutional unity of action for the benefit of the supra- -individual. Values important for political parties that appear at the level of representation are very similar to each other and, in fact, independent of the party’s slant. The differences in the statutes concern rather small things, a slightly different formulation of similar content, or a more or less detailed treatment of various issues.