Jak modrzew stał się skwirtem i dlaczego

Abstract

Artykuł dotyczy nazwy wsi Skwirtne (okolice Wysowej), wyprowadzanej od słowa skwirt ‘modrzew’. Leksem ten występuje w słownikach botanicznych polskich, słowackich i ukraińskich, które jednoznacznie odnoszą go do gwar łemkowskich na południu Polski. Nie notują go leksykony białoruskie. Autorka w tekście (na podstawie źródeł pisanych oraz korespondencji z botanikami) ustala, że słowo to wywodzi się z fonetycznego przekształcenia określenia świerku, drzewa często występującego na Łemkowszczyźnie i mającego zbliżony kolor kory oraz kształt pnia. Na badanym obszarze występują do dzisiaj duże skupiska tych dwóch drzew: modrzewia i świerku, rosnących często obok siebie.

The article is an attempt to solve the genesis of the Lemko word skwirt ( present i n t he n ame o f t he v illage o f S kwirtne i n L ow B eskids). Based on the available written sources (from Slovak, Ukrainian and Polish areas, Polish, Ukrainian and Belarusian lexicons, as well as correspondence with famous botanicts, the author tries to explain not so much the ethymology of the lexeme (which is know), but the reasons for a specific intersection on a specific area (Lemko region) of the names of the trees: spruce and larch.