Pułapki (nie)dostępności – muzeum w dobie nowoczesnych technologii. Na przykładzie Muzeum Narodowego w Krakowie

Abstract

Muzeum pełni ważną rolę edukacyjną, dostarczając wiedzy i informacji w trakcie zwiedzania kolekcji muzealnych. Stanowi również przestrzeń dla spotkań ludzi, którzy mając podobne zainteresowania przyczyniają się do budowania sieci społecznych i kapitału kulturowego. Dziś muzeum, jak każda instytucja, stanęła wobec nowych wyzwań w obliczu pojawienia się nowoczesnych technologii, które z jednej strony otwierają się na osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a z drugiej stanowią nowy powód wykluczenia tych, dla których te technologie nie są dostępne. Przepisy prawa narzuciły podmiotom publicznym konieczność dostosowania rozwiązań cyfrowych do standardów dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. To sprawia, że dziś w ofercie muzealnej coraz częściej możemy zobaczyć wirtualne kolekcje i/lub inne nowoczesne rozwiązania opracowane na podstawie współczesnych technologii, ułatwiające zwiedzanie. Nasz artykuł pokazuje, jak osoby z niepełnosprawnościami oceniają rozwiązania wprowadzone w Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie, ułatwiające dostępność kolekcji. Przeprowadzone wywiady pozwoliły ocenić, jakie działania ze strony muzeum są najbardziej cenione przez badane osoby z niepełnosprawnościami, skąd czerpią wiedzę na temat kolekcji oraz jaki potencjał widzą w nowych technologiach.

The museum plays an important educational role, providing knowledge and information while visiting museum collections. It is also a meeting space for people who have similar interests, contributing to building their networks and cultural capital. Today, the museum, like every cultural institution, has faced new challenges in the face of the emergence of modern technologies, which on the one hand open the museum to people with various types of disabilities, and on the other, constitute a new reason for excluding those for whom these technologies are not available. The law has imposed on public entities, including the museum, the need to adapt digital solutions to the standards of accessibility for people with disabilities. This means that today the museum offer more often includes virtual tours or solutions based on modern technologies that facilitate sightseeing. Our article shows how people with disabilities evaluate the solutions that facilitate accessibility introduced at the Princes Czartoryski Museum in Krakow. The interviews allowed to recreate the activities of the museum are most appreciated by the respondents with disabilities, from where they learn about the collection and what potential they see in new technologies used in museums to advertise events and / or share the collection.