Karnoprawna ochrona wolności prasy

Abstract

Rozprawa doktorska zatytułowana: Karnoprawna ochrona wolności prasy zawiera analizę szeregu przepisów ustawy Prawo prasowe (Dz. U. 1984 Nr 5 poz. 24 ze zm.), które penalizują czyny w postaci: zmuszania dziennikarza, utrudniania lub tłumienia krytyki prasowej oraz odwetu za opublikowaną krytykę prasową. Rozważania poświęcone wymienionym występkom poprzedzone zostały przedstawieniem charakterystyki uregulowanego w Kodeksie karnym przestępstwa zmuszania. Praca złożona jest z pięciu części, na które składają się: wprowadzenie, trzy rozdziały stanowiące analityczną część pracy oraz wnioski, zawierające podsumowanie przeprowadzonej analizy. Każdy rozdział poświęcony został jednemu blokowi zagadnień, związanych z danym typem czynu zabronionego. W rozdziale pierwszym przedmiot badań stanowi przestępstwo zmuszania typu podstawowego oraz jego odmiany szczególne. Drugi rozdział obejmuje charakterystykę przestępstwa zmuszania dziennikarza. Trzeci rozdział zawiera natomiast analizę zagadnień ochrony prawa do krytyki prasowej. Przeprowadzone rozważania pozwoliły odpowiedzieć na pytanie o rzeczywiste granice karnoprawnej ochrony wolności prasy. W ich toku poruszono m.in. kwestie: wykonywania zawodu dziennikarza, publikowania materiałów prasowych, dokonywania interwencji prasowych oraz realizowania prawa do krytyki prasowej, w tym uprawiania satyry i karykatury. Wytyczenie granic wskazanej ochrony dokonane zostało nie tylko w odwołaniu do uregulowań zawartych w wymienionej ustawie oraz norm prawa karnego, ale również w oparciu o normy wyprowadzane z przepisów prawa międzynarodowego, konstytucyjnego, cywilnego, administracyjnego oraz szeregu aktów ustawowych. Wnioski, jakie wynikają z analizy zgromadzonego materiału, pozwalają potwierdzić postawioną w założeniach pracy tezę o nieadekwatności zakresu karnoprawnej ochrony wolności prasy względem wyzwań, które przyniosły zmiany na rynku prasy oraz postęp techniczny w dziedzinie środków komunikacji. Ponadto na ich podstawie sformułowano szereg postulatów legislacyjnych.