Internet narzędziem rozwoju zasobów ludzkich organizacji

Abstract

Jednym z fundamentów funkcjonowania każdej organizacji są zasoby ludzkie w niej zatrudnione. W związku ze swoją przynależnością do organizacji pracownicy wnoszą do niej cały szereg różnego rodzaju zasobów, z których dużą część da się rozwijać i doskonalić (np. wiedza, umiejętności i postawy). Organizacja może rozwijać swoich pracowników korzystając z różnego rodzaju metod, zarówno tradycyjnych, jak i z wykorzystaniem narzędzi internetowych. Do metod tradycyjnych zaliczyć można rotację na stanowisku pracy, szkolenia, wykłady, pokazy, symulacje itp. Ostatnie trzydzieści lat to czas niezwykle gwałtownych przemian, zarówno społecznych jak i technologicznych. Bardzo dynamiczny rozwój i upowszechnienie Internetu w znaczący sposób przeobraziły sposób funkcjonowania współczesnych organizacji. Obecnie WWW jest wykorzystywane w zasadzie w każdym obszarze funkcjonowania przedsiębiorstw, również w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi oraz rozwoju pracowników. Większość z narzędzi internetowych z powodzeniem wykorzystywać można właśnie w poszerzaniu wiedzy i umiejętności pracowników. Takie narzędzia jak encyklopedie internetowe, blogi, serwisy współdzielenia i wymiany plików, serwisy społecznościowe, bazy FAQ, kursy online, fora i listy dyskusyjne, wirtualne światy i książki elektroniczne są z powodzeniem wykorzystywane przez organizacje do rozwoju zasobów ludzkich. Celem dysertacji jest wykazanie, że Internet jest narzędziem rozwoju zasobów ludzkich, lecz w praktyce organizacji, możliwości WWW w rozwoju pracowników nie są w pełni wykorzystywane. Rozprawa składa się z czterech rozdziałów: dwóch teoretycznych, metodycznego oraz rozdziału empirycznego. Rozdziały teoretyczne opracowano na podstawie studiów literaturowych, którymi objęto polsko i anglojęzyczne opracowania poświęcone rozwojowi zasobów ludzkich oraz Internetowi. W pierwszym rozdziale teoretycznym skupiono się na idei rozwoju zasobów ludzkich. Rozważania rozpoczęto tu od pokazania specyfiki społecznego podsystemu organizacji. Następnie, poprzez przegląd poglądów na temat rozwoju w różnych obszarach nauki i koncepcji rozwoju organizacji zidentyfikowano istotę rozwoju zasobów ludzkich organizacji i jego związki z innymi subfunkcjami zarządzania zasobami ludzkimi oraz instrumentarium tegoż rozwoju (istotne z perspektywy zarządzania zasobami ludzkimi). Drugi rozdział dysertacji poświęcono wykorzystaniu Internetu w rozwoju zasobów ludzkich. Starano się zgłębić ewolucję Internetu oraz pokazać możliwości jego zastosowania w różnych obszarach funkcjonalnych organizacji. Podjęto także próbę sklasyfikowania narzędzi internetowych wspierających rozwój zasobów ludzkich. W rozdziale trzecim zaprezentowano koncepcję empirycznych badań własnych, przyjęty (na potrzeby badań) aparat pojęciowy oraz charakterystykę respondentów – uczestników przeprowadzonych wywiadów. Ostatnia część pracy (rozdział czwarty) zawiera rezultaty przeprowadzonych badań empirycznych. Adekwatnie do postawionych pytań badawczych, w rozdziale tym omówiono kolejno: wykorzystanie Internetu jest w celach rozwojowych w badanych organizacjach, narzędzia internetowe stosowane w rozwoju oraz tematykę podejmowanych w Internecie działań rozwojowych. Dalsza część rozdziału poświęcona jest czynnikom determinującym wykorzystanie przez pracowników WWW w celach rozwojowych, postawom pracodawców wobec tego zjawiska oraz związkom pomiędzy wykorzystaniem Internetu w celach rozwojowych a innymi subprocesami funkcji personalnej. Rozdział ten zakańczają wnioski z przeprowadzonych badań empirycznych. Przedmiotem prowadzonych przez autora rozprawy badań jest wykorzystanie Internetu jako narzędzia służącego rozwojowi zasobów ludzkich. W wyniku przeprowadzonych badań autor prezentuje w jaki sposób badane organizacje wykorzystują WWW w celach rozwojowych oraz jaka część podejmowanych przez pracowników aktywności związanych z poszerzaniem wiedzy i umiejętności odbywa się w Internecie. Autor wskazuje również na trzy występujące u zatrudnionych poziomy świadomości rozwojowego charakteru podejmowanych w sieci działań rozwojowych. Zrealizowane badania pozwoliły również określić trzy sposoby wykorzystania narzędzi Internetowych (zależne siły w jaki są one powiązane z organizacją). W części empirycznej pracy zaprezentowano również częstotliwość wykorzystania poszczególnych narzędzi internetowych oraz sposób w jaki pracownicy rozwijają się za ich pomocą. Badania ukazują również obszary kompetencyjne, w których doskonaleniu najczęściej wykorzystywane jest właśnie WWW. Zrealizowane badania pozwoliły autorowi wyodrębnić czynniki determinujące wykorzystanie Internetu przez pracowników w celach rozwojowych oraz ograniczenia i problemy wynikające z jego istoty, które mogą mieć znaczący wpływ na wykorzystanie go w organizacji. Autor rozprawy wskazuje również na znaczenie stosunku pracodawcy do działań rozwojowych podejmowanych w sieci oraz na rodzaje działań, które może on podejmować aby promować lub przeciwdziałać tego typu aktywnością.