La reduplicación léxica en español y en italiano: formas y motivaciones

Abstract

Celem pracy jest analiza reduplikacji leksykalnej w językach hiszpańskim i włoskim. Zjawisko reduplikacji polega na powtórzeniu określonych jednostek językowych, które prowadzi do powstania nowych wyrażeń. Mechanizm reduplikacji leksykalnej opiera się na powtórzeniu w ramach jednej syntagmy danej jednostki leksykalnej. Głównym zadaniem prezentowanej pracy jest zbadanie tego typu konstrukcji z punktu widzenia roli, jaką odgrywa w interakcji pomiędzy użytkownikami analizowanych systemów językowych. Podstawę badania stanowią korpusy języka hiszpańskiego (z Półwyspu Iberyjskiego) oraz włoskiego, wszystkie wykorzystywane w pracy fragmenty stanowią przykłady języka mówionego. W związku z tym, podstawowym celem pracy jest ukazanie wpływu reduplikacji leksykalnej na poszczególne elementy bezpośredniej interakcji między ludźmi. Prezentowana analiza opiera się na modelu teoretycznym stworzonym na podstawie różnych teorii językoznawczych. Z punktu widzenia formy, reduplikacja leksykalna traktowana jest jako konstrukcja (w myśl teorii Gramatyki Konstrukcji). Znaczenia semantyczno-pragmatyczne wywodzone są przy pomocy różnych narzędzi metodologicznych związanych z konceptem etosu komunikacyjnego, grzeczności językowej, intensyfikacji, subiektywizacji, gramatykalizacji, czy ikoniczności. Przedstawienie wyników badań przeprowadzonych na podstawie różnych metodologii ma na celu pokazanie, jak wieloznaczny i wielofunkcyjny jest mechanizm reduplikacji leksykalnej. Ponadto, badania mają charakter komparatywny – znaczenia reduplikacji leksykalnej w języku hiszpańskim porównywane są ze znaczeniami odpowiadających jej struktur w języku włoskim. Niniejsza praca stanowi analizę jakościową. Choć niektóre konstrukcje poddawane są badaniu ilościowemu (np. w celu porównania częstotliwości użycia określonych struktur), główny cel rozprawy stanowi ukazanie tendencji jakościowych związanych z funkcjami pragmatycznymi analizowanych struktur. Zaobserwowane tendencje stanowią podstawę do sformułowania własnego modelu interpretacji reduplikacji leksykalnej, który podlega następnie weryfikacji poprzez zastosowanie do konkretnych przykładów zaczerpniętych z analizowanych korpusów językowych.