Opłata adiacencka z tytułu podziału nieruchomości na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ujęcie prawne i sprawiedliwościowe.

Abstract

Celem rozprawy jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy obowiązującą obecnie w Rzeczpospolitej Polskiej regulację prawną w zakresie opłaty adiacenckiej z tytułu podziału nieruchomości można uznać za sprawiedliwą czy też nie. Jak z tego wynika głównym przedmiotem badań zaprezentowanych w rozprawie jest instytucja, dla której zrębowy przepis stanowi art. 98a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 121 ze zm.), według stanu prawnego na dzień 27 września 2017 r.Sprawiedliwość jako wiodąca idea z zakresu filozofii również została wybrana nieprzypadkowo jako kryterium oceny. Nie można mówić o dobrym prawie z pominięciem aspektu sprawiedliwości. Prawo niesprawiedliwe może być jedynie zbiorem norm, których przestrzegania wymaga ustawodawca, nie jest natomiast, zdaniem autora rozprawy, realizacją idei prawa, czyli wcielaniem w życie zasad sprawiedliwości społecznej. Prima facie podstawowa idea opłat adiacenckich wydaje się właściwa. Opłaty te są z definicji niejako traktowane jako źródło pokrycia kosztów, jakie poniósł Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego na przysporzenie indywidualnego majątku jednostki, a zatem są formą rekompensaty. Opłata adiacencka z tytułu podziału nieruchomości różni się jednak znacząco od innych rodzajów opłat adiacenckich i nie wydaje się być wierną realizacją tej pierwotnej idei.