Czy opozycja musi być bezsilna? Model MAP, polityka sporu, ramowanie i sprawa polska

Abstract

Po obu stronach politycznego sporu w Polsce umacnia się przekonanie o bezsilności opozycji. Warto najpierw przyjrzeć się źródłom, roli i funkcjom wszechobecności tego przekonania w przestrzeni publicznej, niezależnie od kwestii jego prawdziwości. Następnie, przyjmując prawdziwość tego przekonania, proponuję sięgnąć do trzech obszarów wiedzy naukowej, które mogą pomóc w znalezieniu odpowiedzi nie tylko na pytanie, dlaczego opozycja jest bezsilna, ale także na pytanie, czy opozycja musi być bezsilna. Chodzi o (a) analizy dotyczące kolejnych faz ruchu społecznego (model MAP); (b) socjologiczno-historyczne, porównawcze studia Charles’a Tilly’ego nad wzorami tzw. polityki sporu (contentious politics); oraz (c) badania nad komunikacyjnymi mechanizmami protestów społecznych (analiza ramowania, framing analysis). Ustalenia te warto rozważyć w odniesieniu do aktualnej sytuacji w Polsce. Wreszcie, rozpatrzenia domaga się kwestia roli przedstawicieli nauk społecznych i humanistycznych w toczącym się sporze politycznym.

On both sides of the political debate in Poland, the belief about the helplessness of the opposition is consolidating. First, independent of its accuracy, I intend to consider causes, roles, and functions of the ubiquitousness of this belief in the public space, irrespective of its validity. Next, assuming the conviction is right, three different areas of scientific knowledge are consulted that might help find answers not only to the question why the opposition is helpless but also to the question whether the opposition has to be helpless. These areas are: (a) research on the subsequent phases of a social movement (the MAP model); (b) sociologicalhistorical comparative studies of Charles Tilly concerning patterns of contentious politics; and (c) research on communication aspects of social protests (framing analysis). Findings offered by these studies should be considered with regard to the current situation in Poland. Finally, I suggest that the role of representatives of social sciences and humanities in the ongoing political conflict requires closer examination/inspection.