| dc.contributor.author | Bednarek, Hanna | |
| dc.contributor.author | Lukas, Agnieszka | |
| dc.date.accessioned | 2016-06-14T06:55:02Z | |
| dc.date.available | 2016-06-14T06:55:02Z | |
| dc.date.issued | 2015 | |
| dc.identifier.issn | 1427-969X | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/18368 | |
| dc.description.abstract | Poszukiwano odpowiedzi na pytania: czy osoby ulegające złudzeniom kształtu
i kierunku ulegają także złudzeniom stałości przechylenia; czy osoby zależne w porównaniu z niezależnymi
od pola w ujęciu Witkina charakteryzuje większa podatność na złudzenia; czy kobiety
bardziej niż mężczyźni ulegają złudzeniom wzrokowym?
Przeprowadzono dwa badania. W pierwszym wzięło udział 75 uczniów (M = 18,5; SD = 0,5),
zaś w drugim 31 studentów psychologii (M = 20; SD = 0,5). Zastosowano Rod and Frame Test do
badania iluzji Pręta i Ramy, komputerową symulację złudzeń wzrokowych: Zollnera, Poggendorffa,
Ponzo, Ebbinghausa, Millera-Lyera oraz EFT Witkina do określania zależności od pola.
Okazało się, że kobiety bardziej niż mężczyźni ulegają iluzji Pręta i Ramy, Poggendorffa i Zӧllnera,
natomiast zależność od pola nie różnicuje podatności na badane złudzenia. Związki pomiędzy
iluzją Pręta i Ramy a pozostałymi złudzeniami uzyskano dla kąta odchylenia ramy od pionu o 15 stopni. | pl_PL |
| dc.description.abstract | The answers for three questions were sought: 1) whether people who are susceptible
to shape and direction illusions are also most prone to illusions of constancy tilt; 2) whether
field-dependent persons compared to field-independent are more susceptible to visual illusions; and
3) whether women are more prone to visual illusions than men.
75 high school students (M = 18.5; SD = 0.5) and 31 psychology students (M = 20; SD = 0.5)
participated in the study. The Embedded Figures Test was used as a measure of field dependence-independence,
Witkin’s Rod and Frame Test as a measure of the rod and frame illusion, whereas
susceptibility to illusions (Zӧllner, Poggendorff, Ponzo, Ebbinghaus, Miller-Lyer) was verified with
the use of computer tasks. It was revealed that field dependence/independence did not diversify the susceptibility to illusions
mentioned above. The study showed differences in the susceptibility to illusions depending
on gender. Women appeared to be more susceptible to Rod and Frame, Poggendorff and Zӧllner
illusions than men. Correlations between Rod and Frames illusion and other illusions were obtained
for the tilt angle of the frame from the vertical by 15 degrees. | pl_PL |
| dc.description.sponsorship | Badanie zrealizowane ze środków Uniwersytetu SWPS w ramach BST 2014. | pl_PL |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
| dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica;19 | |
| dc.subject | złudzenia kształtu i kierunku | pl_PL |
| dc.subject | teoria stałości przechylenia | pl_PL |
| dc.subject | FDI | pl_PL |
| dc.subject | Zӧllner i Poggendorff | pl_PL |
| dc.subject | iluzja Pręta i Ramy | pl_PL |
| dc.subject | shape and direction illusions | pl_PL |
| dc.subject | the Tilt-Constancy Theory | pl_PL |
| dc.subject | Zӧllner and Poggendorff | pl_PL |
| dc.subject | Rod and Frame illusion | pl_PL |
| dc.title | Analiza podatności na złudzenia wzrokowe ze względu na zależność od pola i płeć | pl_PL |
| dc.title.alternative | The analysis of susceptibility to visual illusions in the context of field dependence-independence and gender | pl_PL |
| dc.type | Article | pl_PL |
| dc.rights.holder | © Copyright by Hanna Bednarek, Agnieszka Lukas, Łódź 2015; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015 | pl_PL |
| dc.page.number | [43]-61 | pl_PL |
| dc.contributor.authorAffiliation | SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Psychologii, Instytut Podstaw Psychologii, Katedra Psychologii Poznawczej, 03-815 Warszawa, ul. Chodakowska 19/31. | pl_PL |
| dc.contributor.authorAffiliation | Centrum Medyczne im. dr. L. Rydygiera w Łodzi, Przychodnia Akademicka „PaLMA”, Poradnia Zdrowia Psychicznego, 91-404 Łódź, ul. Lumumby 14. | pl_PL |
| dc.identifier.eissn | 2353-4842 | |
| dc.references | Aglioti S., DeSouza J. F. X., Goodale M. A. (1995). Size-contrast illusions deceive the eye but not the hand. Current Biology, 5 (6), 679–685. | pl_PL |
| dc.references | Asch S. E., Witkin H. A. (1948a). Studies in space orientation: I. Perception of the upright with displaced visual fields. Journal of Experimental Psychology, 38 (3), 325–337. | pl_PL |
| dc.references | Asch S. E., Witkin H. A. (1948b). Studies in space orientation: II. Perception of the upright with displaced visual fields and with body tilted. Journal of Experimental Psychology, 38 (4), 455–475. | pl_PL |
| dc.references | Bednarek H. (2011). Czy piloci ulegają złudzeniom percepcyjnym? Poznawcze uwarunkowania dezorientacji przestrzennej. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. | pl_PL |
| dc.references | Bolouki S., Grosse R., Lee H., Ng A. (2007). Optical Illusion. Standford University, Stanford. | pl_PL |
| dc.references | Changizi M. A., Widders D. M. (2002). Latency correction explains the classical geometrical illusions. Perception, 31, 1241–1262. | pl_PL |
| dc.references | Coren S., Girgus J. S., Erlichman H., Hakstian A. R. (1976). An empirical taxonomy of visual illusions, Perception and Psychophysics, 20 (2), 129–137. | pl_PL |
| dc.references | Gibson J. J. (1937). Adaptation, after-effect, and contrast in the perception of tilted lines: II. Simultaneous contrast and the areal restriction of the after-effect. Journal of Experimental Psychology, 20 (6), 553–569. | pl_PL |
| dc.references | Gibson J. J. (1979). The Ecological Approach to Visual Perception. Boston: Houghton Mifflin. | pl_PL |
| dc.references | Ginsburg A. P. (1984). Visual form perception based on biological filtering. W: I. Kohler, L. Spillmann, B. R. Wotten (red.), Sensory Experience, Adaptation and Perception (s. 53–72). Hillsdale: L. Erlbaum Associates. | pl_PL |
| dc.references | Girgus J. S., Coren S. (1982). Assimilation and contrast illusions: Differences in plasticity. Perception and Psychophysics, 32 (6), 555–561. | pl_PL |
| dc.references | Gregory R. L. (1971). Oko i mózg. Psychologia widzenia. Przekł. S. Bogusławski. Warszawa: PWN. | pl_PL |
| dc.references | Gregory R. L. (1997). Knowledge in perception and illusion. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences, 352 (1358), 1121–1127. | pl_PL |
| dc.references | Gregory R. L. (2005). The Medawar Lecture 2001. Knowledge for vision: vision for knowledge. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences, 360 (1458), 1231–1251. | pl_PL |
| dc.references | Huteau M. (1983). Zależność – niezależność od pola i rozwój myślenia operacyjnego. Przegląd Psychologiczny, 2, 253–286. | pl_PL |
| dc.references | Isableu B., Gueguen M., Fourré B., Giraudet G., Amorim M.A. (2008). Assessment of visual field dependence: Comparison between the mechanical 3D rod-and-frame test developed by Oltman in 1968 with a 2D computer-based wersion. Journal of Vestibular Research, 18, 239–247. | pl_PL |
| dc.references | Karmiloff-Smith A. (2007). Williams syndrome. Current Biology 17 (24): R1035–R1036. | pl_PL |
| dc.references | Kolańczyk A. (2011). Uwaga ekstensywna. Model ekstensywności vs. intensywności uwagi. Studia Psychologiczne, 49 (3), 7–27. | pl_PL |
| dc.references | Kozhevnikov M. (2007). Cognitive styles in the context of modern psychology: Toward an integrated framework of cognitive style. Psychological Bulletin, 133 (3), 464–481. | pl_PL |
| dc.references | Króliczak G. (1999). Dwa mózgi wzrokowe: percepcja a wzrokowa kontrola działania. Kognitywistyka i Media w Edukacji, 199–223. | pl_PL |
| dc.references | Króliczak G. (2002). Czy iluzje zwodzą jedynie „oko”, ale już nie rękę? http://www.kognitywistyka.net/artykuly/gk-czizjolnr.pdf [dostęp: 16.02.2015]. | pl_PL |
| dc.references | Künnapas T. M. (1955). Influence of frame size on apparent length of a line. Journal of Experimental Psychology, 50 (3), 168–170. | pl_PL |
| dc.references | Ling J., Hamilton C., Heffernan T. M. (2006). Sex differences in the Poggendorff illusion: Identifying the locus of the effect. Perceptual and Motor Skills, 102, 142–146. | pl_PL |
| dc.references | Lukas A. (2011). Zależność vs niezależność od pola a podatność na złudzenia wzrokowe i grawitacyjne. Niepublikowana praca magisterska, Uniwersytet Łódzki, Łódź. | pl_PL |
| dc.references | Maheux M. J., Townsend J. C., Gresock C. J. (1960). Geometrical factors in illusions of direction. The American Journal of Psychology, 73 (4), 535–543. | pl_PL |
| dc.references | Miller A. (1991). Personality types, learning styles, and educational goals. Educational Psychology, 11 (3–4), 217–238. | pl_PL |
| dc.references | Milner A. D., Goodale M. A. (2008). Mózg wzrokowy w działaniu. Przekł. G. Króliczak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | pl_PL |
| dc.references | Miyake A., Witzki A., Emerson M. (2001). Field dependence-independence from a working memory perspective: A Dual-task investigation of the Hidden Figures Test. Memory, 9, 445–457. | pl_PL |
| dc.references | Młyniec A. (2013). Style poznawcze, sprawność funkcji uwagowo-pamięciowych a odporność na złudzenia wzrokowe w grupie architektów. Niepublikowana praca magisterska, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa. | pl_PL |
| dc.references | Ninio J. (2014). Geometrical illusions are not always where you think they are: A review of some classical and less classical illusions, and ways to describe them. Frontiers in Human Neuroscience, 8, 856–870. | pl_PL |
| dc.references | Nosal C. S. (1990). Psychologiczne modele umysłu. Warszawa: PWN. | pl_PL |
| dc.references | Oyama T. (1977). Feature analysers, optical illusions, and figural aftereffects. Perception, 6 (4), 401–406. | pl_PL |
| dc.references | Prinzmetal W., Beck D. (2001). The tilt-constancy theory of visual illusions. Journal of Experimental Psychology. Human Perception And Performance, 27 (1), 206–217. | pl_PL |
| dc.references | Prinzmetal W., Shimamura A. P., Mikolinski M. (2001). The Ponzo Illusion and the perception of orientation. Perceptions and Psychophysics, 63 (1), 99–114. | pl_PL |
| dc.references | Porac C., Coren S., Girgus J. S., Verde M. (1979). Visualgeometric illusions: Uni-sexed phenomena. Perception, 8, 401–412. | pl_PL |
| dc.references | Robinson K. E. (2001). Intellectual biography of Herman Witkin and his theory of psychological differentiation. Doctoral dissertation, Carlos Albizu University. | pl_PL |
| dc.references | Rock I. (1984). Perception. New York: Scientific American Library. | pl_PL |
| dc.references | Smeets J. B., Brenner E. (2006). 10 years of illusions. Journal of Experimental Psychology. Human Perception and Performance, 32 (6), 1501–1504. | pl_PL |
| dc.references | Witkin H. A., Oltman P. K., Raskin E., Karp S. A. (1971). A Manual for the Embedded Figures Tests. Palo Alto: Consulting Psychologist Press. | pl_PL |
| dc.references | Witkin H. A., Goodenough D. R. (1981). Cognitive style: essence and origins. New York: International Universitatis Press. | pl_PL |
| dc.references | Walter E. L. (2007). Visuospatial Contextual Processing: Illusions, Hidden Figures and Autistics Traits. Oregon: University of Oregon. | pl_PL |
| dc.references | Walter E., Dassonville P. (2008). Visuospatial contextual processing in the parietal cortex: An fMRI investigation of the induced Roelofs effect. Neuroimage, 42, 1686–1697. | pl_PL |
| dc.references | Zhang L.-F. (2004). Field-dependence/independence: Cognitive style or perceptual ability? Validating against thinking styles and academic achievement. Personality and Individual Differences, 37 (6), 1295–1311. | pl_PL |
| dc.references | Zimbardo P. G., Johnson R. L., McCann V. (2010). Psychologia. Kluczowe koncepcje. Struktura i funkcje świadomości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | pl_PL |
| dc.references | Zoccolotti P., Antonucci G., Goodenough D. R., Pizzamiglio L., Spinelli D. (1992). The role of frame size on vertical and horizontal observers in the rod-and-frame illusion, Acta Psychologica, 79 (2), 171–187. | pl_PL |
| dc.contributor.authorEmail | Hanna.Bednarek@swps.edu.pl | pl_PL |
| dc.contributor.authorEmail | agnieszka_lukas@o2.pl | pl_PL |
| dc.identifier.doi | 10.18778/1427-969X.19.02 | |
