Zu Sprache und Stil von Heinrich Böll anhand ausgewählter Erzählungen

Abstract

Artykuł jest poświęcony niektórym zagadnieniom stylu i jeżyka wybitnego pisarza zachodnioniemieckiego Heinricha Bölla. Podstawę analizy stanowią cztery opowiadania (Der Angriff, In der Finsternis, Wiedersehen in der Ailee i Die Essenholer ), dla których wspólnym elementem jest z jednej strony miejsce akcji (bezpośrednia linia frontu, okopy, bunkier), a z drugiej - tematyka bezsensownej śmierci młodych ludzi, którym los kazał grać role żołnierzy. Wychodząc od krótkiego przedstawienia treści wymienionych utworów, co powinno stanowić, zdaniem autora, bazę dla dalszych rozważań, analizuje on, uwzględniając różne aspekty, np. semantyczno-pojeciowy, społeczny, historyczny, słowo twórczy itp., poszczególne teksty starając się pokazać współzależność treści ze stylem i jeżykiem stosowanym przez pisarza. Przeprowadzona analiza ukazuje, jak różnorodnych Środków stylistyczno-językowych, takich np. jak: zróżnicowane, obrazowe porównania, liczne epitety, i metafory, powtórzenia, wprowadzenie mowy niezależnej, potocznej i gwary środowiskowej żołnierzy, pewna dowolność w operowaniu strukturami syntaktycznymi, używa ten znakomity prozaik, aby wiernie oddać wroga człowiekowi atmosferę okopu, bunkra czy też nocy frontowej. Zdecydowanie antywojenny charakter analizowanych opowiadań określa styl i jeżyk, który dzięki swemu zróżnicowaniu, malarskości i ekspresji w sposób niezwykle sugestywny pomaga pisarzowi ukazać bezsens wojny, zagubienie, strach i psychiczne rozbicie jednostki poddanej jej straszliwemu oddziaływaniu.