Statusy tożsamości osobowej u młodzieży zamieszkującej Polskę oraz mieszkającej na Litwie

Abstract

Tożsamość osobowa jest jednym z podstawowych aspektów jednostki, który daje jej poczucie ciągłości w czasie, spójności i odrębności od innych. Koncepcja tożsamości wywodzi się od Erika Eriksona, następnie została wzbogacona przez Jamesa Marcię oraz Wima Meeusa, gdzie zostały wyodrębnione cztery statusy tożsamości jako cztery sposoby radzenia sobie z problemami tożsamościowymi. Poczucie tożsamości kształtuje się przez całe życie jednostki, jednakże na okres dorastania przypada kryzys tożsamości. To wówczas człowiek stawia sobie podstawowe pytania związane z poczuciem Ja: kim jestem, do czego dążę, co jest dla mnie ważne? To gdzie mieszkamy – czy w ojczyźnie, czy poza nią – wydaje się mieć znaczenie dla kształtowania się tożsamości osobowej. Podjęto próbę porównania statusów tożsamości młodych Polaków mieszkających w Polsce oraz młodych Polaków mieszkających na Litwie. W badaniu zastosowano odrębny pomiar czterech statusów tożsamości dla czterech sfer ważnych z punktu widzenia poszukiwań i wyborów tożsamościowych: sfera relacji z rodzicami, rówieśnikami, szkoła, ideologia. Uzyskano szereg interesujących różnic.

Personal identity is one of the basic aspects of an individual. It gives her/him a sense of continuity, integrity, and individuality. The concept of identity was originated by Eric Erikson and later it was elaborated by James Marcia, who differentiated four statuses of identity based on four methods of coping with identity issues. Additional work with regard to the subject of personal identity was developed by Wim Meeus. The sense of personal identity develops throughout individual life span; however, the main crisis of identity occurs during adolescence. At this time a person asks herself/himself the fundamental questions related to self awareness: Who am I? What are my goals? What is important for me? Where we live, whether in a homeland or not, appears to have a great significance in shaping personal identity. The attempt was undertaken to compare the statuses of identity of young Poles living in Poland and those living in Lithuania. In the research there was employed a distinct measurement of four statuses of identity for four spheres of human functioning: a sphere of the relationships with parents, peers, a school, and an ideology. A range of interesting and varied results was obtained.