Zmiany w powierzchni zasiewów, plonach i zbiorach ważniejszych roślin uprawnych oraz zużycie wybranych środków produkcji w polskim rolnictwie na przestrzeni lat 2011–2021

Abstract

In Poland, crop production is developing dynamically, which is influenced by natural, economic and social conditions. The measurable effect of this is the change in the sown area, yields and harvests of the main crops. Based on data from the Central Statistical Office, it was shown that in the years 2011–2021 the national sown area of wheat, triticale, rapeseed and sugar beet increased. The largest reduction in the area of cultivation concerned cereal mixtures, rye, barley and potatoes. In the analyzed period, the yields of all analyzed crops increased. As a result, the harvests of the most important crops were characterized by high dynamics of changes. An increase in harvests was recorded for wheat and sugar beet and, to a lesser extent, for triticale, rapeseed and oats. The harvest of potatoes and cereal mixtures decreased significantly, which also concerned barley and rye. In the years 2011–2020, the use of calcium and potassium fertilizers increased, and nitrogen and phosphorus fertilizers decreased slightly. In the analyzed period, the sales of plant protection products increased, mainly fungicides and seed dressings, and the sales of triticale, wheat and rye certified seed material increased significantly, and in recent years, seed potatoes.

W Polsce dynamicznie rozwija się produkcja roślinna, na co mają wpływ uwarunkowania przyrodnicze, ekonomiczne oraz społeczne. Wymiernym tego efektem są zmiany w powierzchni zasiewów, plonach i zbiorach głównych roślin uprawnych. Na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wykazano, że w latach 2011–2021 zwiększył się krajowy areał zasiewów pszenicy, pszenżyta, rzepaku i buraka cukrowego. Największe zmniejszenie powierzchni upraw dotyczyło mieszanek zbożowych, żyta, jęczmienia i ziemniaka. W analizowanym okresie wzrosły plony wszystkich analizowanych roślin uprawnych. W efekcie tego zbiory ważniejszych ziemiopłodów odznaczały się dużą dynamiką zmian. Zwiększenie zbiorów odnotowano dla pszenicy i buraka cukrowego oraz w mniejszym zakresie dla pszenżyta, rzepaku i owsa. Zbiory ziemniaka i mieszanek zbożowych wyraźnie zmniejszyły się, co dotyczyło również jęczmienia i żyta. W latach 2011–2020 zwiększyło się zużycie nawozów wapniowych i potasowych, a nieznacznie zmniejszyło azotowych i fosforowych. W analizowanym okresie wzrosła sprzedaż środków ochrony roślin, w tym głównie preparatów grzybobójczych i zapraw nasiennych oraz istotnie zwiększyła się sprzedaż kwalifikowanego materiału siewnego pszenżyta, pszenicy i żyta, a w ostatnich latach sadzeniaków ziemniaka.