Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorMarkiewicz, Joanna
dc.date.accessioned2025-01-07T13:46:20Z
dc.date.available2025-01-07T13:46:20Z
dc.date.issued2024-10-28
dc.identifier.issn0208-6034
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/54106
dc.description.abstractIn the autumn of 2014, rescue excavations were carried out at 4A Graniczna Street in Muchobór Wielki, Wrocław. The 2-hectare excavation area yielded remains of a multi-phase settlement, including a stage from the pre-Roman Iron Age. The excavated finds primarily consisted of pottery vessel fragments, alongside a well-preserved middle La Tène Mötschwil-type brooch, daub, and animal bones. Among the identified features were pits, postholes, pit houses, and the remains of a ground-level post building with a well. However, while the structure dates to the Iron Age, its exact chronology remains a subject of debate. The discovery of this late pre-Roman Iron Age settlement in the Ślęza river zone provides further evidence that the area featured a network of settlements dating to the earliest phases of the late pre-Roman period. These settlements bridge the chronological gap between the decline of the Lower Silesian La Tène culture settlement and the earliest discoveries associated with the classical Przeworsk style.en
dc.description.abstractJesienią 2004 r. przeprowadzono ratownicze badania archeologiczne na działce przy ul. Granicznej 4a na wrocławskim Muchoborze Wielkim. Na obszarze 2 ha odkryto pozostałości wielokulturowej osady, na której jedna z faz pochodzi z młodszego okresu przedrzymskiego. Zbiór zabytków ruchomych z tego okresu obejmuje przede wszystkim fragmenty naczyń ceramicznych, ale także dobrze zachowaną zapinkę typu Mötschwil, kości zwierzęce i polepę. Wśród zbadanych obiektów młodszoprzedrzymskich znalazły się jamy, dołki posłupowe i budynki zagłębione w ziemię. Wykopaliska przyniosły także odkrycie budynku słupowego i studni. Choć obie struktury można datować na epokę żelaza, ich dokładna chronologia pozostaje niejasna. Osada z młodszego okresu przedrzymskiego na Muchoborze Wielkim to kolejne osiedle w dorzeczu Ślęzy, które datować można na najwcześniejszy horyzont młodszego okresu przedrzymskiego. Osady te wypełniają chronologiczną lukę między zanikiem dolnośląskiego osadnictwa lateńskiego i najwcześniejszymi znaleziskami w klasycznym stylu przeworskim.pl
dc.language.isoen
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica;39pl
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectpre-Roman Iron Ageen
dc.subjectJastorf cultureen
dc.subjectPrzeworsk cultureen
dc.subjectLower Silesiaen
dc.subjectsettlement archaeologyen
dc.subjectmłodszy okres przedrzymskipl
dc.subjectkultura jastorfskapl
dc.subjectkultura przeworskapl
dc.subjectDolny Śląskpl
dc.subjectarcheologia osadpl
dc.titleThe Puzzle of Silesia’s Pre-Roman Iron Age: The Settlement at Graniczna Street in Wrocławen
dc.title.alternativeZagadka przedrzymskiej epoki żelaza na Śląsku. Osada przy ulicy Granicznej we Wrocławiupl
dc.typeArticle
dc.page.number149-195
dc.contributor.authorAffiliationUniversity of Hradec Králové, Faculty of Philosophy, Department of Archaeologyen
dc.identifier.eissn2449-8300
dc.referencesBenecke N. (1988), Archäozoologische Untersuchungen an Tierknochen aus frühmittelalterlichen Siedlung von Menzlin, Museum für Ur- und Frühgeschichte, Schwerin (Materialhefte zur Ur- und Frügheschichte Mecklenburgs, 3).en
dc.referencesBokiniec E. (2014), Szynych, gm. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie, vol. I, Katalog: stanowisko 12, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.en
dc.referencesBokiniec E. (2018), Szynych, gm. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie, vol. II, Katalog: stanowiska 11 i 13, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.en
dc.referencesBykowski K. (1976), Wyniki badań nad osadnictwem starożytnym i wczesnośredniowiecznym w Brodnie, gm. Środa Śląska, “Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 18, p. 36–41.en
dc.referencesBykowski K. (1977), Sprawozdanie z badań w rejonie Brodna, gm. Środa Śląska, woj. wrocławskie, “Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 19, p. 45–50.en
dc.referencesChrzanowska W. (1979), Zwierzęcy materiał kostny z wykopalisk w Brodnie, gm. Środa Śląska, “Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”, 115, p. 3–7.en
dc.referencesČižmář M., Čižmářová J., Meduna J. (2018), Němčice a Staré Hradisko: Spony, Moravské zemské museum, Brno.en
dc.referencesCzerska B. (1959), Osada z okresu późnolateńskiego koło Nowej Cerekwii w powiecie Głubczyce, “Archeologia Śląska”, 3, p. 25–68.en
dc.referencesDąbrowska T. (1973), Cmentarzysko kultury przeworskiej w Karczewcu, pow. Węgrów, “Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne”, 2, p. 383–531.en
dc.referencesDąbrowska T. (1988), Wczesne fazy kultury przeworskiej: chronologia, zasięg powiązania, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Warszawa.en
dc.referencesDąbrowska T. (1997), Kamieńczyk. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur in Ostmasowien, Wydawnictwo i Drukarnia “Secesja”, Kraków (Monumenta Archaeologica Barbarica, 3).en
dc.referencesDemidziuk K. (1999), Archiwalia archeologiczne z terenu Wrocławia do 1945 roku, Wydawnictwo Werk, Wrocław.en
dc.referencesDomański G. (2010), Siedlungen der Gubener Gruppe, [in:] M. Meyer (ed.), Haus–Gehöft–Weiler–Dorf. Siedlungen der Vorrömischen Eisenzeit im Nordlichen Mitteleuropa, VML, Leidorf, Rahden (Westf.) (Berliner Archäologische Forschungen, 8), p. 157–168.en
dc.referencesDomański G., Lodowski J. (1984), Osada z okresu lateńskiego w Starym Zamku, woj. Wrocław, “Silesia Antiqua”, 26, p. 35–43.en
dc.referencesvon den Driesch A. (1976), A Guide to the Measurement of Animal Bones from Archaeological Sites, Peabody Museum of Archaeology and Ethnology; Harvard University, Cambridge.en
dc.referencesDulęba P. (2019), New Data for La Tène Culture Studies on the Settlement and Economy in Lower Silesia, “Recherches Archéologiques – Nouvelle Serie”, 10, p. 79–136.en
dc.referencesDulęba P., Markiewicz J.E. (2021), Breslau-Hartlieb Revisited: New Light Cast on the Amber Deposits from the Pre-Roman Iron Age site of Wrocław–Partynice 1 (woj. dolnośląskie/PL), “Archäologisches Korrespondenzblatt”, 51, p. 363–391.en
dc.referencesDulęba P., Markiewicz J.E. (2024), Northern Settlers by the Ślęza River at the Dawn of the Late Pre-Roman Iron Age, “Recherches Archéologiques – Nouvelle Serie”, in press.en
dc.referencesFrączkowska A. (2012), Rozplanowanie przestrzenne osady przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego z Brodna, stan. 3, pow. średzki, Wrocław (master thesis typescript).en
dc.referencesGralak T. (2012), Badania osady kultury lateńskiej z Górca, stanowisko 13, w powiecie strzelińskim, “Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 54, p. 139–160.en
dc.referencesGrygiel M. (2015), Kultura jastorfska na Niżu Polskim. Próba określenia chronologii, zasięgu i powiązań, “Wiadomości Archeologiczne”, 66, p. 127–182.en
dc.referencesGrygiel M. (2018), Chronologia przemian kulturowych w dobie starszego i młodszego okresu przedrzymskiego na Niżu Polskim, Fundacja Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego; Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Łódź.en
dc.referencesHabermehl K.H. (1975), Die Alterbestimmung bei Haus- und Labortieren, Parey, Berlin.en
dc.referencesHatt G. (1957), Nørre Fjand: an early Iron-age village site in West Jutland, Munksgaard i komm., København.en
dc.referencesKasiński M. (2010), Bemerkungen zu den Funden der Przeworsk-Kultur in Mitteldeutschland in der jüngeren vorrömischen Eisenzeit, “Recherches Archéologiques – Nouvelle Serie”, 2, p. 43–64.en
dc.referencesKasprowicz T. (2008), Osada i cmentarzysko ludności z okresu przedrzymskiego na stanowisku 284 (AUT 192) Poznań–Nowe Miasto, [in:] H. Machajewski, R. Pietrzak (ed.), Poznań–Nowe Miasto: Źródła archeologiczne do studiów nad pradziejami i wczesnym średniowieczem dorzecza środkowej Warty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, p. 225–298.en
dc.referencesKosicki A. (2001), Osadnictwo okresu przedrzymskiego, [in:] L. Leciejewicz (ed.), Od neolitycznego obozowiska do średniowiecznej wsi. Badania archeologiczne we Wrocławiu–Partynicach, Oddział Polskiej Akademii Nauk, Wrocław (Wratislavia Antiqua, 4), p. 70–107.en
dc.referencesKot K., Piotrowska M. (2014), Smólsk 1, gm. Włocławek – osada z młodszego okresu przedrzymskiego, [in:] A. Jaszewska, M. Olędzki (ed.), Kultura przeworska. Odkrycia – interpretacje – hipotezy 3, Uniwersytet Łódzki. Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych. Katedra Badań Wschodu, Łódź, p. 9–30.en
dc.referencesKrysiak K., Kobryń H., Kobryńczuk F. (2007), Anatomia zwierząt, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.en
dc.referencesLasota-Moskalewska A. (2008), Archeozoologia: ssaki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.en
dc.referencesLutnicki W. (1972), Uzębienie zwierząt domowych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków.en
dc.referencesMachajewski H., Pietrzak R. (2008a), Osada ludności z okresu przedrzymskiego na stanowisku 278 (AUT 191) Poznań–Nowe Miasto, [in:] H. Machajewski, R. Pietrzak (ed.), Poznań–Nowe Miasto: Źródła archeologiczne do studiów nad pradziejami i wczesnym średniowieczem dorzecza środkowej Warty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, p. 153–224.en
dc.referencesMachajewski H., Pietrzak R. (2008b), Osada ludności z okresu przedrzymskiego na stanowisku 226 (AUT 194) Poznań–Nowe Miasto, [in:] H. Machajewski, R. Pietrzak (ed.), Poznań–Nowe Miasto: Źródła archeologiczne do studiów nad pradziejami i wczesnym średniowieczem dorzecza środkowej Warty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, p. 297–352.en
dc.referencesMaciałowicz A. (2006), Cmentarzysko kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego w Suchodole, pow. sochaczewski, “Wiadomości Archeologiczne”, 58, p. 283–369.en
dc.referencesMaciałowicz A. (2015), Handwerk, Handel und Heirat? Neues über Kontakte der Boier mit den Germanen anhand von Fibelfunden, [in:] M. Karwowski, V. Salač, S. Sievers (ed.), Boier zwischen Realität und Fiktion, Akten des internationalen Kolloquiums in Český Krumlov vom 14.–16.11.2013, Dr. Rudolf Habelt GmbH, Bonn, p. 274–294.en
dc.referencesMarkiewicz G. (2009), Osada ludności kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego na stanowisku nr 14 w Piskorzówku, powiat Oława, [in:] B. Gediga (ed.), Archeologiczne Zeszyty Autostradowe Instytutu Archeologii i Etnologii PAN 9: Badania na autostradzie A4 cz. VII, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Wrocław, p. 97–154.en
dc.referencesMarkiewicz J. (2016), Osada z młodszego okresu przedrzymskiego na stanowisku Bytomin (Bytnik) 6, gm. Głogów, [in:] J. Markiewicz, A. Błażejewski (ed.), Osada i cmentarzysko z epoki żelaza na stanowiskach Bytomin (Bytnik) 1 i 6, Uniwersytet Wrocławski. Instytut Archeologii, Wrocław, p. 67–146.en
dc.referencesMarkiewicz J.E. (2019), Economy and Cultural Change in the Pre-Roman Iron Age in Northern Central Europe: Tracing the La Tène factor by the River Oder, BAR Publishing, Oxford, https://doi.org/10.30861/9781407316833en
dc.referencesMarkiewicz J., Błażejewski A. (2016), Osada i cmentarzysko z epoki żelaza na stanowiskach Bytomin (Bytnik) 1 i 6, Uniwersytet Wrocławski. Instytut Archeologii, Wrocław, p. 67–146.en
dc.referencesMartens J. (1988), Borremose Reconsidered: The Date and Development of a Fortified Settlement of the Early Iron Age, “Journal of Danish Archaeology”, 7, p. 159–181, https://doi.org/10.1080/0108464X.1988.10590004en
dc.referencesMárton A. (2004), La fibule du type de Mötschwil, “Acta Archaeologica Scientiarum Hungaricae”, 55, p. 279–322, https://doi.org/10.1556/AArch.55.2004.3-4.3en
dc.referencesMichałowski A. (2011), Budownictwo kultury przeworskiej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.en
dc.referencesMistewicz A., Maciałowicz A., Woźniak M. (2021), Dąbek, stan. 9 – nekropola kultur przeworskiej i wielbarskiej na północnym Mazowszu, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.en
dc.referencesMüller H.H. (1973), Das Tierknochenmaterial aus den frühgeschichtlichen Siedlungen von Tornow, Kr. Calau, [in:] J. Herrmann (ed.), Die Germanischen und slawischen Siedlungen und das mittelalterliche Dorf von Tornow, Kr. Calau, Akademie-Verlag, Berlin (Schriften zur Ur- und Frühgeschichte, 26), p. 267–310.en
dc.referencesPiotrowska M. (2019), Zaczerpnąć wody. Sposoby użytkowania studni w pradziejach na przykładzie znalezisk związanych z kulturą przeworską, [in:] K. Kot-Legieć, A. Michałowski, M. Olędzki, M. Piotrowska (ed.), Kultura przeworska. Procesy przemian i kontakty zewnętrzne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, p. 179–200.en
dc.referencesPolenz H. (1971), Mittel- und spätlatènezeitliche Brandgräber aus Dietzenbach, Landkreis Offenbach am Main, Kühn, Langen (Studien und Forschungen, Neue Folge, 4), p. 1–115.en
dc.referencesPolenz H. (1982), Münzen in latènzeitlischen Gräbern Mitteleuropas aus der Zeit zwischen 300 und 50 v. Chr. Geburt, “Bayerische Vorgeschichstblätter”, 47, p. 27–222.en
dc.referencesPopesko P. (2008), Atlas anatomii topograficznej zwierząt domowych, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.en
dc.referencesSalač V., Kubálek T. (2015), Laténská sídlištní keramika v severozápadních Čechách – Die latènezeitliche Siedlungskeramik in Nordwestböhmen, Archeologický ústav AV ČR Praha, v. v. i., Praha.en
dc.referencesSchmid E. (1972), Atlas of Animal Bones for Prehistorians, Archaeologists and Quaternary Geologists, Elsevier Publishing Company, Amsterdam–London–New York.en
dc.referencesSchuster J. (2020), Dom to nie tylko dach i cztery ściany… O budownictwie w późnej starożytności w Europie północnej i środkowej ze szczególnym uwzględnieniem ziem polskich, “Wiadomości Archeologiczne”, 71, p. 3–160.en
dc.referencesStöckli W.E. (1974), Bemerkungen zum räumlischen und zeitlischen Gruppierung der Funde im Oppidum von Manching, “Germania”, 52, p. 368–385.en
dc.referencesTeichert M. (1969), Osteometrische Untersuchungen zur Berechnung der Widerristhöhe bei vor- und frühgeschichtlichen Schweinen, “Kühn-Archiv”, 83, p. 237–292.en
dc.contributor.authorEmailjoanna.markiewicz@fulbrightmail.org
dc.identifier.doi10.18778/0208-6034.39.05


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0