Niecykliczne wahania wzrostu PKB w Polsce

Abstract

The aim of the study presented in the paper is to verify the hypothesis of non cyclical economic fluctuations; in particular, the hypothesis concerning the irregularity of causes and the hypothesis concerning the regularity of rebalancing the economy. Slow past GDP growth is taken as a symptom of disequilibrium, that is, the occurrence of either fixed asset bottlenecks or demand shortages. These two causes of disequilibrium arise irregularly in the economy. The hypothesis tested states that the slower the economic growth that occurred in the past, the stronger the compensatory GDP growth that will occur in the future. This is the regularity of rebalancing.The method of least squares was used to estimate a modified Solow model for Poland’s GDP in the years 1994–2019. The most important modification consisted in replacing the dynamics of net physical capital, which is not available in Polish statistics, with the investment rate. The second reason for this modification is the inaccuracy of statistical data on gross physical capital, which cannot be avoided. Another modification was the introduction of lagged GDP growth into the model as an indicator of disequilibrium.The hypothesis that the intensified occurrence of bottlenecks results in greater investment efficiency after 3–5 years has been confirmed. On the other hand, a slowdown in GDP growth results after 1–2 years in the accumulation of unused capacity, which enables a compensatory acceleration of economic growth. Thus, the hypothesis of the occurrence of non cyclical economic fluctuations in the Polish economy has been confirmed.

Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy o niecyklicznych wahaniach koniunkturalnych, w szczególności o nieregularności przyczyn oraz o regularności przywracania równowagi w gospodarce. Powolny przeszły wzrost PKB jest traktowany jako symptom nierównowagi, czyli występowania wąskich gardeł w środkach trwałych albo niedoborów popytu. Te dwie przyczyny nierównowagi pojawiają się w gospodarce nieregularnie. Weryfikowano hipotezę, że im wolniejszy wzrost gospodarczy występował w przeszłości, tym silniejszy, kompensujący będzie wzrost PKB. Jest to regularność przywracania równowagi.Metodą najmniejszych kwadratów oszacowano zmodyfikowany model Solowa dla PKB Polski w latach 1994–2019. Najważniejszą modyfikacją było zastąpienie dynamiki kapitału fizycznego netto, niedostępnej w polskiej statystyce, stopą inwestycji. Drugim powodem tej modyfikacji była niedokładność danych statystycznych o kapitale fizycznym brutto, której nie można uniknąć. Kolejną modyfikacją było wprowadzenie do modelu opóźnionej dynamiki PKB jako indykatora nierównowagi.Potwierdzono hipotezę, że nasilone występowanie wąskich gardeł, powoduje, że po 3–5 latach efektywność inwestycji jest większa. Natomiast spowolnienie wzrostu PKB po 1–2 latach powoduje kumulację niewykorzystanego potencjału, co umożliwia wyrównujące przyspieszenie wzrostu gospodarczego. Potwierdzono zatem hipotezę o występowaniu w polskiej gospodarce niecyklicznych wahań koniunkturalnych.