dc.contributor.author | Paszek, Weronika | |
dc.date.accessioned | 2024-06-28T08:20:42Z | |
dc.date.available | 2024-06-28T08:20:42Z | |
dc.date.issued | 2024-06-27 | |
dc.identifier.issn | 0208-6050 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/52682 | |
dc.description.abstract | This article presents the perception of the political system of the Venetian Republic as seen by Polish travellers at the turn of the 18th and 19th centuries. In their travel accounts, peregrinates described the various organs of government, often comparing them with their counterparts in Poland, or expressing a desire to introduce similar solutions in the Polish- -Lithuanian Commonwealth. They often depicted the behaviour of the Venetian nobility and sought after reasons for the declining power of the city and the fall of the Republic, by which they also repeatedly referred to the situation in their homeland. | en |
dc.description.abstract | Artykuł przedstawia postrzeganie ustroju Republiki Weneckiej przez polskich podróżników na przełomie XVIII i XIX w. W relacjach z podróży peregrynanci opisywali poszczególne organy władzy, często porównując je z ich odpowiednikami na ziemiach polskich, bądź wyrażali chęć wprowadzenia podobnych rozwiązań w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Opisywano także zachowania szlachty oraz doszukiwano się przyczyn słabnącej potęgi miasta i upadku Republiki Weneckiej, co także wielokrotnie nawiązywało do sytuacji w ojczyźnie pamiętnikarzy. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica;115 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | Republic of Venice | en |
dc.subject | political system | en |
dc.subject | authority | en |
dc.subject | travel | en |
dc.subject | diaries | en |
dc.subject | Republika Wenecka | pl |
dc.subject | ustrój | pl |
dc.subject | władza | pl |
dc.subject | podróże | pl |
dc.subject | pamiętniki | pl |
dc.title | Ustrój Republiki Weneckiej oczami polskich podróżników na przełomie XVIII i XIX wieku | pl |
dc.title.alternative | The Political System of the Venetian Republic Through the Eyes of Polish Travellers at the Turn of the 18th and 19th Centuries | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 33-47 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Śląski w Katowicach | pl |
dc.identifier.eissn | 2450-6990 | |
dc.references | Bohusz F. K., Dzienniki podróży, wstęp i oprac. F. Wolański, Kraków–Wrocław 2014, Peregrinationes Sarmatorum, t. III. | pl |
dc.references | Dunin-Borkowski S., Podróż do Włoch w latach 1815 i 1816, oprac. M. Wrześniak, M. E. Kowalczyk, Warszawa 2018. | pl |
dc.references | Kogonowicki K., Droga rzymska z nawrotem do swojej ojczyzny nie bez gościńca nazad powracającego, ks. Kazimierza Kognowickiego nauk wyzwolonych i filozofii doktora, Warszawa 1783. | pl |
dc.references | Morawska T. K., Diariusz podróży europejskiej w latach 1773–1774, oprac. B. Rok, Wrocław 2002. | pl |
dc.references | Moszyński A. F., Dziennik podróży do Francji i Włoch 1784–1786, oprac. B. Zboińska-Daszyńska, Kraków 1970. | pl |
dc.references | Niemcewicz J. U., Pamiętniki czasów moich, t. I, oprac. Z. Lewinówna, J. Dihm, Warszawa 1957. | pl |
dc.references | Platerowa K., Moja podróż do Włoch, dziennik z lat 1785–1786, oprac. M. E. Kowalczyk, Łomianki 2013. | pl |
dc.references | Staszic S., Dziennik podróży Stanisława Staszica 1789–1815, oprac. C. Leśniewski, Kraków 1931. | pl |
dc.references | Tarnowska W., Moje podróże, przekł. M. Chwałek-Oczkowska, Tarnobrzeg 2019. | pl |
dc.references | Chynczewska-Hennel T., Najjaśniejsza o Najjaśniejszej. Rzeczpospolita w weneckiej literaturze historycznej XVII wieku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2006, t. L, s. 191–203. | pl |
dc.references | Czubaty J., Zasada „dwóch sumień”. Normy postępowania i granice kompromisu politycznego Polaków w sytuacjach wyboru (1795–1815), Warszawa 2005. | pl |
dc.references | Dąbrowska M., Miejsca wspólne? Włochy oczami architektów polskich i rosyjskich (August Fryderyk Moszyński i Nikołaj Lwow), „Studia Interkulturowe” 2014, nr 8, s. 88–104. | pl |
dc.references | Dihm J., Wstęp, [w:] J. U. Niemcewicz, Pamiętniki czasów moich, t. I, oprac. Z. Lewinówna, J. Dihm, Warszawa 1957, s. 5–30. | pl |
dc.references | Drąszcz I., Grancie Włoch w oczach polskich podróżników w XVI i XVII wieku, „Res Historica” 2008, nr 26, s. 31–41. | pl |
dc.references | Dziechcińska H., Dawne dzienniki podróży – dokument „świadomości urbanistycznej”, [w:] Inter Italicum. Sztuka i historia, red. M. Wrześniak, Warszawa 2011, s. 268–272. | pl |
dc.references | Dziechcińska H., O staropolskich dziennikach podróży, Warszawa 1991. | pl |
dc.references | Dziechcińska H., Oglądanie i słuchanie w kulturze dawnej Polski, Warszawa 1987. | pl |
dc.references | Jadacki J., O poglądach filozoficznych Stanisława Staszica, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego” 2005, t. LXVIII, s. 28–38. | pl |
dc.references | Koranyj K., La constituzione di Venezia nel pensiero politico della Polonia, [w:] Italia, Venezia e Polonia, Tra Umanesimo e rinascrimento, red. M. Brahmer, Wrocław 1967, s. 206–214. | pl |
dc.references | Kot S., Venezia vista dai Polacchi nel corso dei secoli, Venezia 1947. | pl |
dc.references | Kot S., Wenecja w oczach Polaków na przestrzeni dziejów, [w:] Polska złotego wieku a Europa, wyboru dokonał, przygotował do druku i wstępem opatrzył H. Barycz, Warszawa 1987, s. 307–322. | pl |
dc.references | Kowalczyk M. E., „O różności powierzchownej mieszkańców ziemi”, czyli rasy ludzkie w ujęciu geografów polskich XVIII w., [w:] Staropolski ogląd świata – problem inności, red. F. Wolański, Toruń 2007, s. 296–307. | pl |
dc.references | Kowalczyk M. E., Obraz Włoch w polskim piśmiennictwie geograficznym i podróżniczym osiemnastego wieku, Toruń 2005. | pl |
dc.references | Kowalczyk M. E., Polki w Wenecji w drugiej połowie XVIII wieku. Zapiski z podróży Teofili z Radziwiłłów Morawskiej i Katarzyny z Sosnowskich Platerowej, „Italica Wratislaviensia” 2014, nr 5, s. 317–337. https://doi.org/10.15804/IW.2014.05.15 | pl |
dc.references | Kowalczyk M. E., Zagraniczne podróże Polek w epoce oświecenia, Łomianki 2009. | pl |
dc.references | Kryskowski O., Archeologia mowy. Język jako świadectwo dziejów Litwy w rozprawie Franciszka Ksawerego Bohusza „O początkach narodu i języka litewskiego”, [w:] Pod znakiem orła i pogoni. Polsko-litewskie związki naukowe i kulturowe w dziejach Uniwersytetu Wileńskiego, red. I. Fedorowicz, M. Dawlewicz, K. Geben, Wilno 2021, s. 139–157. | pl |
dc.references | Kurzyński P., Anglia w diariuszu podróży po Europie Franciszka Ksawerego Bohusza z lat 1777–1778, „Meritum” 2018, t. X, s. 79–101. | pl |
dc.references | Łukaszewicz J., La Padova di August Fryderyk Moszyński, „Italica Wratislaviensia” 2021, t. XII, n. 1, s. 123–140. https://doi.org/10.15804/IW.2021.12.1.07 | pl |
dc.references | Łysiak-Łątkowska A., Wezuwiusz i Etna w relacjach Stanisława Kostki Potockiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Stanisława Staszica, „Almanach Historyczny” 2022, t. XXIV, s. 49–68. | pl |
dc.references | Mączak A., Odkrywanie Europy: podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998. | pl |
dc.references | Mączak A., Peregrynacje, wojaże, turystyka, Warszawa 1984. | pl |
dc.references | Mączak A., Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Warszawa 1980. | pl |
dc.references | Mikołajczyk M., Franciszka Ksawerego Bohusza uwagi o prawie sądowym w podróżach po Europie poczynione, „Z Dziejów Prawa” 2018, t. XI(XIX), nr 2, s. 61–101. | pl |
dc.references | Mikołajczyk M., Prawa państw europejskich kobiecym okiem widziane. Uwagi Teofili Konstancji z Radziwiłłów Morawskiej w diariuszu podróży z lat 1773–1774, „Z Dziejów Prawa” 2019, t. XII(XX), s. 203–226. https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.13 | pl |
dc.references | Mucha D., O wspaniałości włoskiej rzeźby i malarstwa. Wyjątek z dziennika podróży do Italii Katarzyny Platerowej, [w:] Inter Italicum. Sztuka i historia, red. M. Wrześniak, Warszawa 2011, s. 133–151. | pl |
dc.references | Partyka M., Pierwiastek osobisty w oświeceniowych dziennikach podróży, [w:] Polski „Grand Tour” w XVIII i początkach XIX wieku, red. A. Roćko, Warszawa 2014, s. 109–130. | pl |
dc.references | Polski „Grand Tour” w XVIII i początkach XIX wieku, red. A. Roćko, Warszawa 2014. | pl |
dc.references | Popiołek B., Peregrynacje edukacyjne i poznawcze w źródłach czasów saskich, [w:] Polski „Grand Tour” w XVIII i początkach XIX wieku, red. A. Roćko, Warszawa 2014, s. 45–64. | pl |
dc.references | Rok B., Staropolski obraz świata Teofili Konstancji z Radziwiłłów Morawskiej – polskiej pamiętnikarki XVIII wieku, [w:] Per mulierem… kobieta w dawnej Polsce – w średniowieczu i w dobie staropolskiej, red. K. Justyniarska-Chojak, S. Konarska-Ziemnicka, Warszawa 2012, s. 175–192. | pl |
dc.references | Rok B., Życie rodzinne Teofilii z Radziwiłłów Morawskiej, [w:] „Honestas et turpitudo”. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. E. Dubas-Urwanowicz, M. Kupczewska, K. Łopatecki, J. Urwanowicz, Białystok 2019, s. 625–638. | pl |
dc.references | Rok B., Życie towarzyskie Teofili z Radziwiłłów Morawskiej w europejskiej podróży w latach 1773–1774, [w:] Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. J. Urwanowicz, Białystok 2003, s. 639–650. | pl |
dc.references | Rolnik D., Portret szlachty czasów stanisławowskich epoki kryzysu, odrodzenia i upadku Rzeczypospolitej w pamiętnikach polskich, Katowice 2011. | pl |
dc.references | Skwarczyński Z., „Podróże napowietrzne” Juliana Ursyna Niemcewicza, „Prace Polonistyczne / Studies in Polish Literature” 1965, t. XXI, s. 70–79. | pl |
dc.references | Szyszkowski W., Wenecja. Dzieje Republiki 726–1797, Toruń 1994. | pl |
dc.references | Uliński M., Stanisław Staszic – człowiek nauki, „Studia Humanistyczne” 2005, t. III, s. 9–16. | pl |
dc.references | Wolański F., Wstęp, [w:] F. K. Bohusz, Dzienniki podróży, wstęp i oprac. F. Wolański, Kraków–Wrocław 2014, Peregrinationes Sarmatorum, t. III, s. VII–XVIII. | pl |
dc.references | Wrześniak M., Italiam! Italiam!, [w:] Inter italicum. Sztuka i historia, red. M. Wrześniak, Warszawa 2011, s. 11–22. | pl |
dc.references | Wrześniak M., Kazimierz Kognowicki o sztuce – „Droga Rzymska z nawrotem do swoiey oyczyzny nie bez gościńca nazad powróconego”, „Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczne” 2010, R. XVII, nr 1, s. 173–200. | pl |
dc.references | Wrześniak M., „Miasta włoskie co przedniejsze”, czyli o trasie zwiedzania staropolskich podróżników do Italii (XVI–XVIII wiek), [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżowania w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. M. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa 2012, s. 283–308. | pl |
dc.references | Wrześniak M., Stanisława Staszica krytyczne uwagi na temat Włoch, Włochów i włoskiej sztuki w italskiej drodze widzianych (1790–1791), [w:] Obrazy sztuki w literaturze i sztuce, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin 2007, s. 211–222. | pl |
dc.references | Wrześniak M., Sztuka Florencji w oczach polskich podróżników do Włoch w XVI–XVIII wieku, [w:] Inter italicum. Sztuka i historia, red. M. Wrześniak, Warszawa 2011, s. 173–192. | pl |
dc.references | Wrześniak M., Włochy w relacjach polskich podróżników z XVI i XVII wieku, „Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczne” 2005, R. XII, nr 1, s. 147–173. | pl |
dc.references | Wydziałkowska P., Epidemia jako kategoria społeczna i prywatna w wybranych relacjach z podróży polskich podróżników XVIII wieku, [w:] Acta Uroboroi. W kręgu epidemii, red. M. Dąsal, Wrocław 2018, s. 124–134. | pl |
dc.references | Wyrzykowska M., Percepcja barokowych dzieł sztuki w XVIII wieku w świetle „Diariusza podróży zagranicę” Teofili Konstancji z Radziwiłłów Generałowej Ignacowej Morawskiej w latach 1773–1774, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2011, t. VI, nr 4(22), s. 21–41. | pl |
dc.references | Wyrzykowska M., Percepcja barokowych dzieł sztuki w XVIII wieku w świetle „Dziennika podróży do Francji i Włoch w latach 1784–1786” Augusta Moszyńskiego, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2012, t. VII, nr 1(23), s. 19–43. | pl |
dc.references | Zawadzki W., Stanisław Staszic. Szkic biograficzny, Lwów 1860. | pl |
dc.contributor.authorEmail | werapaszek@onet.eu | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6050.115.03 | |