О языке западнорусского катехизиса из 1585 г.
Streszczenie
Artykuł traktuje o języku zachodnioruskiego (białoruskiego) przekładu łacińskiego katechizmu
Piotra Kanizjusza Parvus catechismus catholicorum. Język katechizmu był jeszcze w XIX w.
przedmiotem zainteresowania znanego białorutenisty E. Karskiego, który jednakże nie miał dostępu
do całego zabytku, a tylko do jego ostatniego (piątego) rozdziału. Dwa kompletne egzemplarze
wileńskiego wydania zachowały się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali pod sygnaturami Kyrk.
Slav. 1, Kyrk. Slav 157. W swoich badaniach wykorzystuję drugi z wymienionych egzemplarzy.
W artykule dużo uwagi poświęcono okolicznościom powstania tłumaczenia i wydania
katechizmu (działalność jezuitów wileńskich i legata papieskiego Antoniego Possewina) oraz
miejscu, jakie zajmuje on wśród innych tego typu tekstów w końcu XVI w. na ziemiach
Rzeczypospolitej. W analizie językowej zabytku nacisk został położony na słownictwo. Porównano
zasób leksykalny badanego tekstu z korpusem leksykalnym języka ksiąg wybitnego białoruskiego
humanisty, filologa i wydawcy, Franciszka Skoryny. Pokrewieństwo językowe obu badanych
żródeł zostało dowiedzione w sposób nie podlegający dyskusji. Fakt ten ma niebagatelne
znaczenie zarówno dla badań nad historią języka białoruskiego, jak również nad stosunkami
konfesyjnymi na ziemiach Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVI w.
Collections
Z tą pozycją powiązane są następujące pliki licencyjne: