Pochówek dziecięcy kultury przeworskiej z młodszego okresu przedrzymskiego ze stanowiska Kobyla Miejska 14, gm. Szadek

Abstract

The place, where the site is located, had been destroyed for a long time due to the uncontrolled removal of sand for the needs of local residents. In 2020, the remains of a grave of a Pomeranian culture was recorded. The aim of the fieldwork was to determine the degree of destruction of the cemetery and to capture its extent. The archaeological survey carried out at the site, allowed to discover, among others, one burial of the Przeworsk culture. A metal detector test was also carried out, however, no artefacts which could be associated with this culture were recovered.The plan of the presented feature was not clearly visible on the sandy soil. At the time of discovery, the vessel was not completely preserved and the fibula was located between fragments of pottery. The heavily corroded brooch was probably originally placed inside a cup which was a container for the burnt human remains. Both the vessel, due to its micromorphological characteristics – a thickened rim without faceting and a cylindrical handle, and fibula align with type B according to Kostrzewski and group 18 according to Gebhard, date to the A2 phase of the younger pre-Roman Iron Age.The presented grave might be the only remnant of a burial space of a population of the Przeworsk culture, or an isolated burial of a child located outside the cemetery or on its periphery. There must have been a settlement in the vicinity of the necropolis, which was characterised by its convenient location against the background of the hydrographic network.Irretrievably lost and destroyed materials of the Przeworsk culture could have contributed to a better knowledge of the Przeworsk settlement in this area, especially in the younger pre-Roman Iron Age, from which sources are less well represented than those from the first centuries AD.

Miejsce, na którym zlokalizowane jest stanowisko, od dłuższego czasu ulegało zniszczeniu na skutek niekontrolowanego wybierania piasku na potrzeby okolicznych mieszkańców. W 2020 r. natrafiono na pozostałości grobu ludności kultury pomorskiej. Celem prac terenowych było określenie stopnia zniszczenia cmentarzyska oraz uchwycenie jego zasięgu. W takcie sondażowych badań archeologicznych przeprowadzonych na stanowisku zarejestrowano m.in. jeden pochówek kultury przeworskiej. Przeprowadzono także badania za pomocą wykrywacza metali, jednak nie pozyskano zabytków, które można byłoby wiązać ze wspomnianą kulturą.Zarys prezentowanego obiektu nie był wyraźnie czytelny na tle piaszczystego calca. W momencie odkrycia naczynie nie było zachowane w całości, a zapinka znajdowała się między fragmentami ceramiki. Silnie skorodowana fibula prawdopodobnie była pierwotnie umieszczona wewnątrz kubka pełniącego rolę pojemnika na przepalone szczątki. Zarówno naczynie, ze względu na cechy mikromorfologiczne – pogrubiony brzeg bez facetowania oraz wałeczkowate ucho, jak żelazna zapinka nawiązująca do typu B według Kostrzewskiego i grupy 18 według Gebharda, datowane są na fazę A2 młodszego okresu przedrzymskiego.Zaprezentowany grób może być jedyną pozostałością przestrzeni grzebalnej ludności kultury przeworskiej lub jednostkowym pochówkiem dziecka zlokalizowanym poza cmentarzyskiem lub na jego obrzeżach. W sąsiedztwie nekropolii znajdować się musiała osada, która charakteryzowała się dogodnym położeniem na tle sieci hydrograficznej.Bezpowrotnie utracone i zniszczone materiały kultury przeworskiej mogły się przyczynić do lepszego poznania osadnictwa przeworskiego w tym rejonie, zwłaszcza w okresie młodszoprzedrzymskim, z którego źródła są słabiej reprezentowane niż te z pierwszych wieków naszej ery.