dc.contributor.author | Ziętek, Jacek | |
dc.date.accessioned | 2024-02-22T14:48:47Z | |
dc.date.available | 2024-02-22T14:48:47Z | |
dc.date.issued | 2023-12-19 | |
dc.identifier.issn | 0208-6034 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/50320 | |
dc.description.abstract | Piotrków Trybunalski played a significant role in the history of Poland: it was the seat of kings, parliaments and crown tribunals. The first documented archaeological discoveries date back to the 2nd half of the 19th century, whereas more substantial archaeological work has been carried out since the 1960s. The archaeological monitoring carried out in 2014 in Starowarszawska Street, part of the Wolbórz Route, produced some interesting finds. Almost 200 coins (15th to 20th c.) and a bulla – a gilded lead seal with the arms of the Tudors – were recovered from beneath the bridge on the Strawa River. The coins included primarily those of the Polish Kings (from Władysław III of Poland to Stanisław August Poniatowski). The hoard is the largest collection found during the archaeological digs within Piotrków. As for the seal of the Tudors, it may be assumed that given its ornamentation and special gilded finish it was not a commercial one. Instead, it might have served as a security feature for a special gift presented by the Henry VIII’s court to Polish king Sigismund I. | en |
dc.description.abstract | Piotrków Trybunalski to miasto bardzo zasłużone dla historii Polski: siedziba królów, miejsce sejmów i trybunałów koronnych. Pierwsze udokumentowane odkrycia archeologiczne pochodzą z drugiej połowy XIX w., a większe badania archeologiczne prowadzone były od lat sześćdziesiątych XX w. Podczas nadzorów archeologicznych wykonywanych w 2014 r. przy ulicy Starowarszawskiej na Trakcie Wolborskim dokonano interesujących odkryć. Spod mostu na rzece Strawie wydobyto prawie 200 monet (od XV do XX w.) oraz znaleziono bullę – pozłacaną pieczęć ołowianą z herbem Tudorów. Wśród monet dominowały numizmaty królów Polskich (od Władysława Warneńczyka do Stanisława Augusta Poniatowskiego). Odkryty zbiór monet jest największym zespołem pozyskanym w trakcie prac archeologicznych na terenie miasta. W przypadku pieczęci z herbem Tudorów można przypuszczać, że z uwagi na zdobienie i specjalne wykonanie w pozłacanym ołowiu, nie była to plomba towarowa. Mogła za to stanowić zabezpieczenie specjalnego daru przekazanego przez dwór angielski Henryka VIII dla króla Polski Zygmunta I. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica;38 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | Piotrków Trybunalski | en |
dc.subject | coins | en |
dc.subject | bulla | en |
dc.subject | seal | en |
dc.subject | the Tudors | en |
dc.subject | the Jagiellonians | en |
dc.subject | Piotrków Trybunalski | pl |
dc.subject | monety | pl |
dc.subject | bulla | pl |
dc.subject | pieczęć | pl |
dc.subject | Tudorowie | pl |
dc.subject | Jagiellonowie | pl |
dc.title | Numizmaty i bulla ołowiana z Traktu Wolborskiego w Piotrkowie Trybunalskim | pl |
dc.title.alternative | Numismatics and a Lead Bull from the Wolborski Route in Piotrków Trybunalski | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 141-158 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim | pl |
dc.identifier.eissn | 2449-8300 | |
dc.references | Acta Tomiciana 1776 – Acta Tomiciana. Akta za Zygmunta I, t. VII, 1528–1529, Z Biblioteki Poryckiej T. Czackiego, Polska Akademia Nauk Biblioteka Kórnicka. | pl |
dc.references | Andrzejewski A., Pietrzak J. (2008), Sprawozdanie z nadzoru archeologicznego przeprowadzonego wiosną i jesienią 2005 roku w Piotrkowie Trybunalskim przy układaniu kanalizacji deszczowej na ul. Starowarszawskiej i Grodzkiej oraz Rynku Trybunalskim, jak również wymianie instalacji wodociągowej w Rynku Trybunalskim, Łódź (wydruk w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Baranowski J. (1964), Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie. Ratusz, Warszawa (maszynopis w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Długoszewska W., Pietrzak J. (1996), Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych w 1996 roku na dziedzińcu zespołu poklasztornego oo. jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim, Łódź (maszynopis w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Dumez (2009), https://www.dumez-numismatique.com/article.asp?langue=de&article=15416 (dostęp: 12 X 2023). | pl |
dc.references | Dutkowski J. (2010), Aleksander III 1882–1894, „Przegląd Numizmatyczny”, 4 (71), s. 45–49. | pl |
dc.references | http://www.bagseals.org/gallery/main.php?g2_itemId=35147 (dostęp: 2 IX 2023). | pl |
dc.references | Jakubowski W., Dutkowski J. (2014), Monety Rosji od 1894–1918, „Przegląd Numizmatyczny”, 2 (85), s. 45–49. | pl |
dc.references | Kopicki E. (1995), Ilustrowany skorowidz pieniędzy polskich i z Polską związanych, Polskie Towarzystwo Numizmatyczne. Zarząd Główny, Warszawa. | pl |
dc.references | Kopicki E. (2007), Monety Zygmunta III Wazy, Nefryt, Szczecin. | pl |
dc.references | Kurpiewski J. (1994), Katalog monet polskich 1506–1573 (Zygmunt I Stary – Zygmunt II August – Bezkrólewie 1573), Polskie Towarzystwo Numizmatyczne, Warszawa. | pl |
dc.references | Marzęta D. (2020), Ryga pod szwedzką okupacją (1621–1660) – dwie mennice, http://blognumizmatyczny.pl/2020/08/11/ryga-dwie-mennice-pod-szwedzka-okupacja-1621-1660/#more-5933 (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | MaShops Coins1 2001–2023, https://www.ma-shops.com/sesambestcoins/item.php?id=51237 (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | MaShops Coins2 2001–2023, https://www.ma-shops.co.uk/hardelt/item.php?id=50811 (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | Mazurowski R., Nowakowski A. (1965), Dzieje ratusza trybunalskiego w świetle wykopalisk, „Gazeta Ziemi Piotrkowskiej”, 8–10, s. 4–5. | pl |
dc.references | Męclewska M., Mikołajczyk A. (1991), Skarby monet z lat 1650–1944 na obszarze Polski. Inwentarz II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków. | pl |
dc.references | Mordovin M. (2020), English Cloth Trade and Cloth Seals in the 16th–17th C. Central and Eastern Europe, Eötvös Loránd University, Budapest, https://twitter.com/Csabrag/status/1251168561445232641 (dostęp: 2 IX 2023). | pl |
dc.references | Muzolf B. (1983), Wyniki badań archeologicznych na Starym Mieście w Piotrkowie Trybunalskim. Stanowisko ulica Pijarska oraz stanowisko Fara św. Jakuba. Sezony badawcze 1979–1982, 1984, Łódź (maszynopis w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Muzolf B. (2001), Piotrków „starożytny”, „Spotkania z Zabytkami”, 9, s. 9–10. | pl |
dc.references | Numista1 2007–2023, https://en.numista.com/catalogue/pieces131831.html (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | Numista2 2007–2023, https://en.numista.com/catalogue/pieces198796.html (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | Numista3 2007–2023, https://en.numista.com/catalogue/pieces22144.html (dostęp: 11 X 2023). | pl |
dc.references | Pietrzak J. (2006), Wstępne sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w 2005 roku na posesji Pijarska 4 w Piotrkowie Trybunalskim w związku z budową nowego Domu Zakonnego Towarzystwa Jezuitów, Łódź (wydruk w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Pietrzak J. (2007), Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w 2007 roku na dziedzińcu dawnego klasztoru PP. Dominikanek w Piotrkowie Trybunalskim, Łódź (wydruk w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Rawita-Witanowski M. (2017), Monografia Piotrkowa Trybunalskiego, oprac. P. Głowacki, Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Próchnika, Piotrków Trybunalski. | pl |
dc.references | Sawaniewicz M. (2023), Katalog trojaków malborskich Zygmunta III Wazy, Orneta. | pl |
dc.references | Spostrzeżenia archeologiczne zebrane w dobrach Kamieńsko i Ruszczyn, położonych w guberni i powiecie Piotrkowskim, oraz w samym Piotrkowie, „Kłosy”, 11 V 1876 r., XXII, nr 567, s. 296–298. | pl |
dc.references | „Tydzień”, 8 VIII 1875, r. III, nr 26. | pl |
dc.references | Wolski C. (2016), Miedziane szelągi Jana Kazimierza Wazy z lat 1659–1667, Targi Lublin, Lublin. | pl |
dc.references | Ziętek J. (2006), Skarby monet z powiatów piotrkowskiego i tomaszowskiego, Wydawnictwo Muzeum, Piotrków Trybunalski. | pl |
dc.references | Ziętek J. (2013), Sprawozdanie z wyprzedzających badań wykopaliskowych na terenie posesji ulica Zamurowa 3 w Piotrkowie Trybunalskim, Piotrków Trybunalski (wydruk w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Ziętek J. (2014), Sprawozdanie z nadzorów archeologicznych nad pracami ziemnymi związanymi z przebudową ulicy Starowarszawskiej na odcinku od ulicy Farnej do ulicy Jerozolimskiej z budową mostu i budową/przebudową niezbędnej infrastruktury na działkach oznaczonych numerami ewidencyjnymi: 127, 183, 88, 90, 147, 130, 138, 148, 33/2, 89/2 i 122, obręb 21 w Piotrkowie Trybunalskim, Piotrków Trybunalski (wydruk w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi). | pl |
dc.references | Ziółkowska G., Ziółkowski M. (2009), Późnośredniowieczny Piotrków w świetle badań archeologicznych, „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne”, 10, s. 9–25. | pl |
dc.contributor.authorEmail | j.zietek@piotrkow-tryb.ap.gov.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6034.38.07 | |