Geografia granic i pograniczy w badaniach łódzkiego ośrodka geograficznego
Streszczenie
Zbliżająca się 60 rocznica istnienia w Łodzi uniwersyteckiego ośrodka geograficznego skłania do refleksji nad jej dorobkiem naukowym. Jednym z unikalnych w skali kraju nurtów badawczych szeroko rozwijanym w Łodzi jest geografia polityczna a w jej ramach studia nad problematyką granic i pograniczy. W artykule przedstawiono zarys kształtowania się łódzkiej szkoły geografii politycznej założonej przez M. Kotera oraz zaprezentowano zasadnicze nurty badawcze realizowane w ramach tej szkoły a także poza nią, przez łódzkich geografów w zakresie badań nad historycznymi i współczesnym granicami międzynarodowymi, wewnątrzkrajowymi granicami administracyjnymi, podziałami specjalnymi jak również nad ukształtowanymi przez owe granice strefami pograniczy.
W toku tych badań wykształciło się pojęcie krajobrazu administracyjnego, na który składają się struktura genetyczna i przestrzenna administracji państwowej, samorządowej, kościelnej i wszelkich specjalnych podziałów kraju. Krajobraz ten, wraz z postawami politycznymi mieszkańców tworzy krajobraz polityczny regionu.
Autor wyróżnił kilka nurtów badawczych realizowanych w ośrodku łódzkim w zakresie badań granic i pograniczy. W szczególności dotyczy to studiów nad podziałem administracyjnym kraju, realizowanych na różnych jego szczeblach od zasadniczego podziału pierwszego rzędu, którego reformy następowały w 1975 i 1999 r., podziałów lokalnych (struktur samorządowych) w szeroko pojmowanym regionie łódzkim oraz przemian administracyjnych obszaru samego miasta.
Drugim ważnym nurtem badawczym jest geografia granic reliktowych (historycznych) i ich wpływ na współczesny krajobraz kulturowy kraju.
Trzeci nurt dotyczmy badań granic międzynarodowych na całym świecie oraz prób ich klasyfikacji.
Równie silnie jak studia nad granicami rozwinęły się w łódzkim ośrodku geograficznym badania stref pogranicznych i współpracy transgranicznej. Zagadnieniu temu poświęcono już kilka międzynarodowych ‘Łódzkich’ konferencji z geografii politycznej organizowanych przez Katedrę Geografii Politycznej i Studiów Regionalnych UŁ. Plonem tych badań jest kilka tomów seryjnego wydawnictwa „Region and Regionalism”.
Collections
Z tą pozycją powiązane są następujące pliki licencyjne: