dc.contributor.author | Tabaszewski, Wojciech | |
dc.contributor.author | Wardas-Lasoń, Marta | |
dc.date.accessioned | 2023-05-31T07:19:53Z | |
dc.date.available | 2023-05-31T07:19:53Z | |
dc.date.issued | 2022-12-30 | |
dc.identifier.issn | 0208-6034 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/47149 | |
dc.description.abstract | The paper presents the results of rescue archaeological excavations carried out at the site of the former German forced labour camp KL Jawischowitz, a sub-camp of KL Auschwitz-Birkenau. It discusses the historical material related to individual phases of use of the building complex as well as the camp architecture and the accompanying technical infrastructure.The remains of architecture connected with two blocks of flats and the camp infrastructure functioning in the years 1942–1945 and also used later were discovered. Movable historical objects obtained during the research in the form of fragments of ceramics (porcelain, tiles, and construction ceramics) and glass, connected with the functioning of the German forced labour camp, were also analysed. Between 1945 and 1950, the camp was used by the authorities of the Polish People’s Republic as a forced labour camp for German citizens, members of the NSDAP and the Hitlerjugend, Volksdeutsche, and people suspected of disloyalty to Poland. The last stage of the operation of the former camp complex took place after 1950, when it was converted into a workers’ housing estate. Since the demolition of the housing estate in the 1970s the area has been used as a park, which is currently undergoing revitalisation. | en |
dc.description.abstract | Artykuł stanowi opracowanie wyników ratowniczych badań archeologicznych, przeprowadzonych na terenie dawnego, niemieckiego obozu pracy przymusowej KL Jawischowitz, będącego podobozem filialnym dla KL Auschwitz-Birkenau. W artykule omówiono materiał zabytkowy związany z poszczególnymi fazami wykorzystania kompleksu zabudowy oraz samą architekturę obozową i towarzyszącą jej infrastrukturę techniczną.Odkryto relikty architektury związane z dwoma blokami mieszkalnymi oraz infrastrukturą obozową, funkcjonującą w okresie od 1942 do 1945 r., jak również wykorzystywaną w okresie późniejszym. Przeprowadzono również analizę pozyskanego w trakcie badań zabytkowego materiału ruchomego, w postaci fragmentów ceramiki (porcelany, kafli i ceramiki budowlanej) i szkła, związanych z funkcjonowaniem niemieckiego obozu pracy przymusowej, a wykorzystywanego w okresie od 1945 do 1950 r. przez władze PRL jako obóz pracy przymusowej dla obywateli niemieckich, członków NSDAP i Hitlerjugend, volksdeutschów oraz osób podejrzanych o brak lojalności wobec Polski. Ostatni etap funkcjonowania kompleksu poobozowego przypada na okres po 1950 r., kiedy zostaje on przekształcony na osiedle robotnicze. Po wyburzeniu osiedla, w latach 70., obszar funkcjonował jako park, który obecnie poddawany jest rewitalizacji. | pl |
dc.language.iso | en | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica;37 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | Brzeszcze-Jawiszowice | en |
dc.subject | labour camp | en |
dc.subject | barracks | en |
dc.subject | World War II | en |
dc.subject | Auschwitz | en |
dc.subject | tiles | en |
dc.subject | glass | en |
dc.subject | Brzeszcze-Jawiszowice | pl |
dc.subject | obóz pracy | pl |
dc.subject | baraki | pl |
dc.subject | II wojna światowa | pl |
dc.subject | Auschwitz | pl |
dc.subject | ceramika | pl |
dc.subject | szkło | pl |
dc.title | Results of Archaeological Rescue Excavations at the Site of the Former German Forced Labour Camp KL Jawischowitz, Oświęcim District | en |
dc.title.alternative | Wyniki ratowniczych badań archeologicznych na terenie byłego niemieckiego obozu pracy przymusowej KL Jawischowitz, pow. Oświęcim | pl |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 51-87 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Tabaszewski, Wojciech - GDDKiA O/Kraków | en |
dc.contributor.authorAffiliation | Wardas-Lasoń, Marta - AGH University of Science and Technology | en |
dc.identifier.eissn | 2449-8300 | |
dc.references | Augustyn O. (1945), Za drutami obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, Druk: E. Baryłka, Chorzów–Batory, Kraków. | en |
dc.references | Augustyniak H., Kałagate S., Stachowiak P. (2012), Opracowanie wyników badań archeologicznych prowadzonych na terenie niemieckiego obozu jenieckiego Stalag 1B Hohenstein (Królikowo, stan. 8 AZP 28–59/24, gm. Olsztynek, pow. olszytński, woj. warmińsko–mazurskie) (maszynopis w archiwum GDDKiA Oddział Olsztyn). | en |
dc.references | Auschwitz w oczach SS (2012), J. Bezwińska, D. Czech (ed.), Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim. | en |
dc.references | Banaś-Maciaszczak J. (2017), Prace konserwatorskie, [in:] B. Bartyzel, P. Sawicki (ed.), Memorial Auschwitz-Birkenau, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim, p. 54–56. | en |
dc.references | Bazelich B. (2010), Sztuka i rękodzieło ludowe w Europie, Oficyna Silesia, Koszęcin. | en |
dc.references | Bem M. (2014), Sobibór. Obóz zagłady 1942–1943, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa. | en |
dc.references | Bem M., Mazurek W. (2012), Sobibór. Badania archeologiczne prowadzone na terenie po byłym niemieckim ośrodku zagłady w Sobiborze w latach 2000–2011, Fundacja “Polsko-Niemieckie Pojednanie”, Warszawa–Włodawa. | en |
dc.references | Benini M., Cerutti C., d’Agliano A., Vianello G. (1998), Ceramika XV–XX wiek, Amber, Warszawa. | en |
dc.references | Bimler-Mackiewicz E. (2010), Piece w zbiorach muzeów województwa śląskiego, [in:] M. Dabrowska, J. Smeków, W. Wojnowska (ed.), Piece kaflowe w zbiorach muzealnych w Polsce. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej w Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku w dniach 5–7 września 2008 roku, Muzeum Mikołaja Kopernika, Frombork, p. 156–184. | en |
dc.references | Chrościcki L. (1974), Porcelana. Znaki wytwórni europejskich, Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, Warszawa. | en |
dc.references | Cywiński P.M.A. (2021), Auschwitz. Monografia człowieka, Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim. | en |
dc.references | Czech D. (2012), Geneza obozu, jego budowa i rozbudowa, [in:] F. Piper, T. Świebocka (ed.), Auschwitz. Nazistowski obóz śmierci, Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim, p. 19–36. | en |
dc.references | Duda J., Dyba O., Pochwała S. (2000), Dawne zakłady rzemieślnicze i przemysłowe Krakowa, Muzeum Inżynierii Miejskiej MIM; Krakowskie Towarzystwo Ochrony Zabytków Techniki, Kraków. | en |
dc.references | Dz.U.1947.52.265 Ustawa O upamiętnieniu męczeństwa Narodu Polskiego i innych Narodów w Oświęcimiu. | en |
dc.references | Fischer A. (1934), Etnografja słowiańska, zeszyt 3, Polacy, Książnica–Atlas, Lwów–Warszawa. | en |
dc.references | Fryś-Pietraszkowa E. (1962), Konkurs i wystawa garncarstwa ludowego województwa krakowskiego, “Polska Sztuka Ludowa”, 16.2, p. 118–124. | en |
dc.references | Głowa Z.B. (1956), Materiały do mapy ośrodków garncarskich w Polsce. Cz. II, “Polska Sztuka Ludowa”, 10, p. 190–195. | en |
dc.references | Gruba J. (1996), Nowa archeologia, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Setcio F Historia”, 51, p. 23–29. | en |
dc.references | Gubała E. (2006), Przemysł szklarski i jego organizacja w II RP, “Szkło i Ceramika”, 57, p. 26–32. | en |
dc.references | Hensel W. (1973), Archeologia żywa, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa. | en |
dc.references | Historia kultury materialnej Polski, t. VI, Od 1870 do 1918 roku (1979), B. Baranowski, J. Bartyś, T. Sobczak (ed.), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. | en |
dc.references | Höss R. (1989), Autobiografia Rudolfa Hössa komendanta obozu oświęcimskiego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa. | en |
dc.references | Izdebska S. (1934), Jak się lepi garnki?, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów. | en |
dc.references | Janusz W. (2010), 725 lat Jawiszowic. Panorama najdawniejszych dziejów miejscowości na pograniczu śląsko-małopolskim, Drukarnia Compal, Jawiszowice. | en |
dc.references | Jaros J. (1983), Kopalnia Brzeszcze 1903–1983, Śląski Instytut Naukowy, Katowice. | en |
dc.references | Jarus H. (1982), 60-lecie Polskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach (krótki zarys historyczny), Śląska Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych w Katowicach, Katowice. | en |
dc.references | Jaworski K. (2012), Obróbka surowca kościanego w średniowieczu i czasach nowożytnych w zachodniej części Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu. Materiały z posesji przy ul. Katedralnej 4, [in:] A. Pankiewicz (ed.), Nowożytny cmentarz przy kościele Św. Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu (lata 1621–1670), Uniwersytet Wrocławski. Instytut Archeologii, Wrocław (Wratislavia Antiqua. Studia z Dziejów Wrocławia, 17), p. 165–204. | en |
dc.references | Kielski A. (1969), Ogólna technologia ceramiki, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Kraków. | en |
dc.references | Kogon E. (2017), Państwo SS. Organizacja i funkcjonowanie niemieckiego obozu koncentracyjnego, Wydawnictwo Replika, Zakrzewo. | en |
dc.references | Kondracki J. (2001), Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. | en |
dc.references | Koryciński W., Kozakiewicz P. (2017), Portable Wooden Buildings at the Turn of the 20th Century – a Historical Review of Structural Solutions, “Annales of Warsaw University of Life Sciences”, 100, p. 176–183. | en |
dc.references | Kowalczyk A. (2014), Naczynia kamionkowe z Poznania w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań. | en |
dc.references | Lasota-Kuś A. (2020), Opracowanie wyników prac archeologicznych prowadzonych na zlecenie GDDKiA w Krakowie, w rejonie skrzyżowania ul. Fabrycznej i ul. Unii Europejskiej w Oświęcimiu (DK 44 od km 60+627 do km 60+982,5) (maszynopis w archiwum GDDKiA Oddział Kraków). | en |
dc.references | Levi P. (2008), Czy to jest człowiekiem, Wydawnictwo Literackie, Kraków. | en |
dc.references | Łowmiański H. (1967), Początki Polski, t. III, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. | en |
dc.references | M.P.1950.13.132 Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 17 stycznia 1950 r. w sprawie nadania statutu Państwowemu Muzeum Oświęcim-Brzezinka. | en |
dc.references | Makower H. (1987), Pamiętniki z getta warszawskiego. Październik 1940 – styczeń 1943, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. | en |
dc.references | Moczarski K. (1985), Rozmowy z katem, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa. | en |
dc.references | Moskala K. (2012), Kafle w zbiorach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków. | en |
dc.references | Moszyński K. (1967), Kultura ludowa Słowian, t. I, Kultura materialna, Książka i Wiedza, Warszawa. | en |
dc.references | Myszka M., Peschel K., Tabaszewski W. (2017), Opracowanie wyników nadzoru archeologicznego związanego z wykonaniem instalacji przeciwpożarowej na terenie obozu Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Nowakowski A. (1985), Terytoria oświęcimsko-zatorskie w Związku Niemieckim. Zarys prawno-historyczny, “Przegląd Historyczny”, 76.4, p. 783–793. | en |
dc.references | Obozy pracy przymusowej na Górnym Śląsku (1994), A. Topola (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. | en |
dc.references | Oleszkiewicz M., Pyla G. (2007), Czar zabawek krakowskich, Muzeum Etnograficzne w Krakowie, Kraków. | en |
dc.references | Oświęcim. Hitlerowski obóz masowej zagłady (1981), 2nd ed., W. Michalak (ed.), Wydawnictwo Interpress, Warszawa. | en |
dc.references | Partrige A. (2017), Potęga ornamentu. Europejska ceramika artystyczna w budownictwie z lat 1840–1939 i jej przykłady w obiektach architektury Krakowa, Universitas, Kraków. | en |
dc.references | Peschel K., Tabaszewski W. (2015), Opracowanie wyników nadzoru archeologicznego związanego z wykonaniem instalacji przeciwpożarowej na terenie obozu Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Peschel K., Tabaszewski W. (2017), Opracowanie wyników archeologicznych badań sondażowych prowadzonych na obszarze obozu koncentracyjnego Auschwitz I w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Peschel K., Tabaszewski W. (2018), Opracowanie wyników nadzoru archeologicznego związanego z wykonaniem instalacji przeciwpożarowej na terenie obozu Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95), prowadzonego w ramach pozwolenia MWKZ 338/18 (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Peschel K., Tabaszewski W. (2019), Opracowanie wyników nadzoru archeologicznego związanego z wykonaniem instalacji przeciwpożarowej na terenie obozu Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Peschel K., Tabaszewski W. (2020), Opracowanie wyników nadzoru archeologicznego związanego z wykonaniem instalacji przeciwpożarowej na terenie obozu Auschwitz I i Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Piper F. (2012), Praca więźniów, [in:] F. Piper, T. Świebocka (ed.), Auschwitz. Nazistowski obóz śmierci, Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim p. 99–118. | en |
dc.references | Piskorz-Branekova E. (2008), Ocalić od zapomnienia. Biżuteria ludowa w Polsce, Sport i Turystyka Muza SA, Warszawa. | en |
dc.references | Rawecki M. (2003), Strefa Auschwitz-Birkenau, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice. | en |
dc.references | Rawecki M. (2005), Ekspertyza stanu zachowania i warunków ochrony miejsc i obiektów kompleksu Auschwitz-Birkenau. Analiza warunków opracowania i wdrożenia planu zarządzania. Część 1/5 – Ustalenia (maszynopis w archiwum Polskiego Komitetu do Spraw UNESCO). | en |
dc.references | Reinfuss R. (1955), Garncarstwo ludowe, Wydawnictwo Sztuka, Warszawa. | en |
dc.references | Reinfuss R. (1966), Ludowe kafle malowane, Wydawnictwo Literackie, Kraków. | en |
dc.references | Reinfuss R., Świderki J. (1960), Sztuka ludowa w Polsce, Wydawnictwo Literackie, Kraków. | en |
dc.references | Sehn J. (1960), Obóz koncentracyjny Oświęcim-Brzezinka, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa. | en |
dc.references | Setkiewicz P. (2006), Z dziejów obozów IG Farben Werk Auschwitz 1941–1945, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim. | en |
dc.references | Setkiewicz P. (2012), Rodzaje baraków wykorzystywanych w obozie, [in:] B. Bartyzel, J. Mensfelt, G. Nikliborc (ed.), Zachować autentyzm. Konserwacja pięciu drewnianych baraków dawnego KL Auschwitz II – Birkenau, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim, p. 26–29. | en |
dc.references | Seweryn T. (1949), Polskie zabawki ludowe, “Polska Sztuka Ludowa”, 3.6, p. 163–179. | en |
dc.references | Seweryn T. (1957), Zabawki ludowe jako odbicie zwyczajów, obrzędów, magii i legend, “Polska Sztuka Ludowa”, 9.1–2, p. 3–20. | en |
dc.references | Sierakowski D. (2016), Dziennik, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa. | en |
dc.references | Siess-Krzyszkowski S. (1995), Znaki firmowe fabryk porcelany i fajansu na Śląsku, w Wielkopolsce i na Pomorzu. Od roku 1795 do dnia dzisiejszego, Muzeum Okręgowe w Wałbrzychu, Wałbrzych. | en |
dc.references | Skalińska-Dindorf E. (2006), Kronika Oświęcimia. Dzieje Oświęcimia 1772–2003, Oświęcimskie Centrum Kultury, Oświęcim. | en |
dc.references | Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (1880), t. I, F. Sulimirski, B. Chlebowski, W. Wawelski (ed.), Druk “Wieku”, Warszawa. | en |
dc.references | Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (1882), t. III, F. Sulimirski, B. Chlebowski, W. Wawelski (ed.), Druk “Wieku”, Warszawa. | en |
dc.references | Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski S., Ziaja W. (2018), Physico-geographical Mesoregions of Poland: Verification and Adjustment of Boundaries on the basis of Contemporary Spatial Data, “Geographia Polonica”, 91, p. 143–170, https://doi.org/10.7163/GPol.0115 | en |
dc.references | Steblik W. (1989), Armia „Kraków” 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa. | en |
dc.references | Strzelecka I. (1995), Budowa, rozbudowa oraz rozwój obozu i jego filii, [in:] W. Długoborski, F. Piper (ed.), Auschwitz 1940–1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, t. I, Założenie i organizacja obozu, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim–Brzezinka. | en |
dc.references | Strzelecki A. (1982), Ewakuacja, likwidacja i wyzwolenie KL Auschwitz, Państwowe Muzeum w Oświęcimiu, Oświęcim. | en |
dc.references | Sulej K. (2020), Rzeczy osobiste. Opowieść o ubraniach w obozach koncentracyjnych i zagłady, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warszawa. | en |
dc.references | Sypek A. (2015), Tarnów cegłą murowany. Monografia cegielni tarnowskich 1330–2015, Leier Polska, Tarnów. | en |
dc.references | Szmaglewska S. (2020), Dymy nad Birkenau, Prószyński i S-ka, Warszawa. | en |
dc.references | Szurowa B. (1985), Zabytkowy zespół pieców garncarskich w Iłży, “Biuletyn Kwartalny Radmoskiego Towarzystwa Naukowego”, 22.3–4, p. 93–102. | en |
dc.references | Tabaszewski W. (2017), Opracowanie wyników archeologicznych, weryfikacyjnych badań powierzchniowych poprzedzających budowę drogi ekspresowej S52, od Węzła Modlnica do Węzła Mistrzejowice, stanowiącej północną część obwodnicy Krakowa (maszynopis w archiwum GDDKiA Oddział w Krakowie). | en |
dc.references | Tabaszewski W. (2018), Osadnictwo średniowieczne i nowożytne na stan 9 i 10 w Stanisławicach, gm. Bochnia, [in:] J. Rodak (ed.), Via Archaeologica. Źródła z badań wykopaliskowych na trasie autostrady A4 w Małopolsce. Stanisławice, stan. 9 i 10, pow. bocheński. Osady z okresu wpływów rzymskich i czasów nowożytnych, Krakowski Zespół do Badań Autostrad, Kraków, p. 197–231. | en |
dc.references | Tabaszewski W., Dziuba-Filipowicz M. (2021), Wynik wstępnych oględzin poobozowych reliktów odkrytych w czasie prac ziemnych związanych z rewitalizacją parku w Brzeszczach-Jawiszowicach (maszynopis w archiwum Urzędu Gminy Brzeszcze). | en |
dc.references | Tabaszewski W., Peschel K. (2021), Opracowanie wyników prac archeologicznych związanych z konserwacją baraku nr B–167 zlokalizowanego na terenie byłego obozu koncentracyjnego Auschwitz II – Birkenau w Oświęcimiu (nr rejestru zabytków A–714/95) (maszynopis w archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau). | en |
dc.references | Tołłoczko Z. (2010), Z problemów koincydencji Art. Deco i ekspresjonizmu. Część I, “Wiadomości Konserwatorskie”, 28, p. 31–48. | en |
dc.references | Trojanowska M. (2010), Piece kaflowe w pałacu biskupów unickich, dawnej siedzibie Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, [in:] M. Dabrowska, J. Smeków, W. Wojnowska (ed.), Piece kaflowe w zbiorach muzealnych w Polsce. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej w Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku w dniach 5–7 września 2008 roku, Muzeum Mikołaja Kopernika, Frombork, p. 288–303. | en |
dc.references | Wałowy A. (1979), Późnośredniowieczne garncarstwo krakowskie w świetle źródeł archeologicznych, “Materiały Archeologiczne”, 19, p. 5–150. | en |
dc.references | Wardzińska M. (2009), Obozy niemieckie na okupowanych terenach polskich, “Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, 4.99, p. 24–30. | en |
dc.references | Waschmann N. (2016), KL. Historia nazistowskich obozów koncentracyjnych, Świat Książki, Warszawa. | en |
dc.references | Woźniczka Z. (1994), Z działalności polskiego i radzieckiego aparatu represji na Górnym Śląsku w 1945 roku, [in:] A. Topola (ed.), Obozy pracy przymusowej na Górnym Śląsku, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, p. 51–76. | en |
dc.references | Woźniczka Z. (1996), Z Górnego Śląska do sowieckich łagrów, “Śląsk” Katowice. | en |
dc.references | Woźniczka Z. (2014), Sytuacja na Górnym Śląsku w latach 1945–1948, ze szczególnym uwzględnieniem obozów koncentracyjnych w Polsce oraz wywózek ludności śląskiej do obozów pracy w ZSRR (Opinia zlecona przez Biuro Analiz Sejmowych. Nr zlecenia 737/14A) (maszynopis w archiwum Biura Analiz Sejmowych). | en |
dc.references | Zonik Z. (1988), Anusbelli. Ewakuacja i wyzwolenie hitlerowskich obozów koncentracyjnych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. | en |
dc.references | Żołądź-Strzelczyk D. (2006), Dziecko w dawnej Polsce, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań. | en |
dc.references | Arbeitslager Jawischowitz | Sub Camps of Auschwitz (subcamps-auschwitz.org [20 IX 2021]. | en |
dc.references | http://www.gutenberg.czyz.org/word,50007 [20 IX 2021]. | en |
dc.references | http://www.primanet.hu/marka/ema-lion-bonyhadi-zomancaru.html [20 IX 2021]. | en |
dc.references | http://www.trieste-di-ieri-e-di-oggi.it/tag/birreria-dreher/ [20 IX 2021]. | en |
dc.contributor.authorEmail | Tabaszewski, Wojciech - panq1@wp.pl | |
dc.contributor.authorEmail | Wardas-Lasoń, Marta - mw@agh.uci.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6034.37.03 | |