Wyrównywanie szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami – nowe wyzwania dla szkolnictwa wyższego w Polsce

Sztobryn-Giercuszkiewicz, Joanna

dc.contributor.author	Sztobryn-Giercuszkiewicz, Joanna
dc.contributor.editor	Całek, Grzegorz
dc.contributor.editor	Niedbalski, Jakub
dc.contributor.editor	Racław, Mariola
dc.contributor.editor	Sałkowska, Marta
dc.contributor.editor	Sztobryn-Giercuszkiewicz, Joanna
dc.contributor.editor	Żuchowska-Skiba, Dorota
dc.date.accessioned	2023-05-08T16:36:19Z
dc.date.available	2023-05-08T16:36:19Z
dc.date.issued	2023
dc.identifier.citation	Sztobryn-Giercuszkiewicz J., Wyrównywanie szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami – nowe wyzwania dla szkolnictwa wyższego w Polsce, [w:] Niepełnosprawność i edukacja, G. Całek, J. Niedbalski, M. Racław, M. Sałkowska, J. Sztobryn-Giercuszkiewicz, D. Żuchowska-Skiba (red.), WUŁ, Łódź 2023, https://doi.org/10.18778/8331-115-9.06	pl_PL
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/46982
dc.description.abstract	W artykule autorka podejmuje rozważania nad procesami zmian w szkolnictwie wyższym w kontekście wsparcia osób ze szczególnymi potrzebami, w tym studentów z niepełnosprawnościami. Z perspektywy badacza, jak i osoby aktywnie uczestniczącej w kształtowaniu polityki wyrównywania szans edukacyjnych na uczelniach w Polsce, snuje refleksje o wpływie przemian społecznych, prawnych i ekonomicznych na dostępność szkół wyższych oraz wspieranie osób z niepełnosprawnościami w edukacji akademickiej. W publikacji pokazane są zagrożenia, ale i szanse wynikające z nowych, często kryzysowych sytuacji, w obliczu których stają obecnie instytucje szkolnictwa wyższego w Polsce.	pl_PL
dc.description.abstract	In the article, the author considers the processes of change in higher education in the context of supporting people with special needs, including students with disabilities. The author reflects on the impact of social, legal, and economic transformations on the accessibility of universities and supporting people with disabilities in their academic education. The considerations derive from the author’s experience as a researcher and a person actively participating in shaping the policy of equalizing educational opportunities at universities in Poland. The publication presents threats and chances resulting from new situations, often crisis ones, currently faced by higher education institutions in Poland.	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.relation.ispartof	Niepełnosprawność i edukacja;
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	edukacja włączająca	pl_PL
dc.subject	niepełnosprawność,	pl_PL
dc.subject	szkolnictwo wyższe	pl_PL
dc.subject	disability	pl_PL
dc.subject	higher education institutions	pl_PL
dc.subject	inclusive education	pl_PL
dc.title	Wyrównywanie szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami – nowe wyzwania dla szkolnictwa wyższego w Polsce	pl_PL
dc.type	Book chapter	pl_PL
dc.page.number	79-94	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8331-115-9
dc.contributor.authorBiographicalnote	JOANNA SZTOBRYN-GIERCUSZKIEWICZ – psycholog, dr nauk społecznych w zakresie socjologii. Pracuje w Katedrze Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Jako praktyk od ponad 15 lat zajmuje się wsparciem edukacyjnym studentów z niepełnosprawnościami, co ma też odzwierciedlenie w jej zainteresowaniach naukowych, koncentrujących się na procesach zarządzania niepełnosprawnością w szkolnictwie wyższym, włączającej edukacji akademickiej, dostępności instytucji szkolnictwa wyższego dla osób ze szczególnymi potrzebami. Jest członkiem Komisji ds. Wyrównywania Szans Edukacyjnych przy KRASP oraz wiceprzewodniczącą Sekcji Socjologii Niepełnosprawności Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.	pl_PL
dc.references	ADA (1990). Americans with Disabilities Act. https://www.ada.gov/pubs/adastatute08.html	pl_PL
dc.references	Bennis, W., Nanus, B. (1985). Leaders: Strategies for Taking Charge. Harper&Row.	pl_PL
dc.references	CBOS (2019). Do pracy czy na studia? Zmiany w decyzjach edukacyjnych młodzieży. Komunikat z badań nr 143/2019.	pl_PL
dc.references	Dudzińska, A. (2012). Uczniowie niepełnosprawni w Polsce 2010 wg danych Systemu Informacji Oświatowej 2010. Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Ukrytymi Niepełnosprawnościami im. H. Aspergera.	pl_PL
dc.references	Gąciarz, B. (red.) (2010). Niepełnosprawni studenci w społeczności akademickiej. Źródła sukcesów i porażek w integracji społecznej i aktywności zawodowej. Wydawnictwo IFIS PAN.	pl_PL
dc.references	GUS (2021). Szkolnictwo wyższe i jego finanse w 2020 r. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkolnictwo-wyzsze-i-jego-finanse-w-2020-roku,2,17.html	pl_PL
dc.references	Gutowska, A., Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (2021). The risk of excluding persons with sensory disabilities from education as a consequence of the COVID-19 pandemic, Przegląd Socjologiczny, tom LXX/3, 49–66.	pl_PL
dc.references	Gutowska, A., Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (2022). Zdrowie psychiczne w czasie pandemii – perspektywa studentów z niepełnosprawnościami. W: G. Mikołajczyk-Lerman, J. Sztobryn- Giercuszkiewicz (red.), Życie z niepełnosprawnością w świecie VUCA (s. 152–170). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.	pl_PL
dc.references	Hauschildt, K., Gwosć, C., Netz, N., Mishra, S. (2015). Social and economic conditions of student life in Europe. Synopsis of indicators. Eurostudent 2012-15, Deutsches Zentrum für Hochschul- und Wissenschaftsforschung.	pl_PL
dc.references	Klimowicz, M. (2020). Polskie uczelnie wobec pandemii. Fundacja Centrum Cyfrowe.	pl_PL
dc.references	Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. Dz.U. 2012 poz. 1169.	pl_PL
dc.references	Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2018 r. w sprawie sposobu podziału dla uczelni środków finansowych na świadczenia dla studentów oraz na zadania związane z zapewnieniem osobom nie-pełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie przyjmowania na studia, do szkół doktorskich, kształceniu na studiach i w szkołach doktorskich lub prowadzeniu działalności naukowej (Dz. U. 2018 poz. 1850).	pl_PL
dc.references	Satish, U., Streufert, S. (2006). Strategic management simulations to prepare for VUCAD Terrorism. Journal of Homeland Security, 6, 17–27.	pl_PL
dc.references	Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (2011). Barriers in academic learning of persons with disabilities in Lodz higher education institutions – research report. W: A. Polak-Sopińska, J. Lacewicz- Bartoszewska (red.), Ergonomics for the Disabled. Education as the Basis of Quality of Life for People with Disabilities. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.	pl_PL
dc.references	Sztobryn-Giercuszkiewicz, J. (2018). Szanse i ograniczenia kształcenia akademickiego osób niepełnosprawnych – perspektywa socjologiczna. Politechnika Łódzka.	pl_PL
dc.references	Sztobryn-Giercuszkiewicz, J., Gutowska, A. (2021). Diagnoza kształcenia zdalnego wśród studentów i doktorantów z niepełnosprawnościami w sytuacji pandemii Covid-19 – wybrane zagadnienia raportu z badań. W: G. Całek, J. Niedbalski, D. Żuchowska-Skiba, M. Racław (red.), Wirtualizacja życia osób z niepełnosprawnością (s. 167–194). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.	pl_PL
dc.references	U.S. Department of Education (2015). Digest of Education Statistics 2013. National Center for Education Statistics.	pl_PL
dc.references	Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dz.U. 2021 poz. 573.	pl_PL
dc.references	Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Dz.U. 2018 poz. 1668.	pl_PL
dc.references	Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 2005 poz. 1365.	pl_PL
dc.references	Zakrzewska-Manterys, E. (2015). Sytuacja edukacyjna niepełnosprawnych studentów. W: E. Giermanowska, A. Kumaniecka-Wiśniewska, M. Racław, E. Zakrzewska-Manterys (red.), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy (s. 23–50). Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	joanna.giercuszkiewicz@uni.lodz.pl	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8331-115-9.06