Dyskurs historiograficzny wokół służby wojskowej Tadeusza Kościuszki w latach 1790–1792

Abstract

The life and activity of Tadeusz Kościuszko were of interest to both professional historians and other authors, who took up topics related to the figure of the leader of the uprising. The events of Kościuszko’s rich life were more than once the subject of heated disputes, albeit to a lesser degree, over his military service in the years 1790–1792. As early as in the 18th century, a dispute over Kościuszko began, which formed the basis for the reconstruction of events and assessments by historians. Despite the declarations made by individual authors, the historiographical discourse usually did not have any features of neutrality, but rather expressed emotions or consisted of anniversary publications. Moreover, there are inconsistencies in historiography, for example in the case of Kościuszko’s attitude to the cordon system.

Życie i działalność Tadeusza Kościuszki były przedmiotem zainteresowania zarówno profesjonalnych historyków, jak również innych autorów, którzy podejmowali tematy związane z postacią Naczelnika. Wydarzenia z bogatego życia Kościuszki stały się niejednokrotnie przedmiotem gorących sporów, jednak o mniejszym natężeniu wokół jego służby wojskowej w latach 1790–1792. Jeszcze w XVIII w. zaczął się spór o Kościuszkę, który był podstawą do rekonstrukcji wydarzeń i ocen przez historyków. Mimo zgłaszanych przez poszczególnych autorów deklaracji, dyskurs historiograficzny nie miał zwykle cech neutralności, a raczej górowały często emocje czy rocznicowe publikacje. Ponadto w historiografii występują niekonsekwencje, na przykład w sprawie stosunku Kościuszki do systemu kordonowego.