| dc.description.sponsorship | Autorka zajmuje się zagadnieniem spekulatywnej teorii sztuki, rozwiniętej przez
romantyków niemieckich wokół czasopisma „Athenaeum” przez osobistości twórcze tak
ważne jak Fryderyk Schlegel, Novalis, Schleiernacher oraz August Wilhelm Schlegel.
Bazą teoretyczną artykułu jest książka dwóch filozofów francuskich, Jean-Luc Nancy i
Philippe Lacoue-Labarthe, Absolut literacki (L'absolu litteraire, 1978). Zgodnie z przekonaniem
autorki artykułu w Absolucie literackim została wyłożona prawda filozoficzna
sztuki na tle problematyki estetycznej.
Ta prawda filozoficzna sztuki poprzez teorie spekulatywną romantyzmu niemieckiego
łączy się także z nowoczesnością. Lacoue-Labarthe i Jean-Luc Nancy podkreślają,
iż jednym z centralnych zagadnień, pojawiającym się w obrębie ich problematyki jako
coś czego nie można absolutnie pominąć, jest zagadnienie podmiotu idealistycznego (sujet)
na tle romantyzmu. Ów podmiot odwołuje się do własnej autonomii, a jego sposobem
istnienia jest świadomość oraz tożsamość samego siebie.
Autorka stwierdza, iż główną tezą autorów Absolutu literackiego jest stwierdzenie,
że romantyczna teoria sztuki prowadzi do zaniknięcia owego podmiotu posiadającego
własną autonomię i którego modelem jest cogito kartezjanskie. Opierając się na
pracach Maurice Blanchota, na książce Jean-Marie Schaeffera (Sztuka wieku nowoczesnego.
Estetyka i filozofia sztuki od XVIIl-tego wielu do chwili obecnej, 1992) oraz na
teorii psychoanalitycznej J. Lacana, Soraya Tlatli stwierdza, iż obraz podmiotu scalonego
(unifić) nie przekracza nigdy progu rzeczywistości, albowiem tenże obraz istnieje
jedynie jako coś fantasmagorycznego w stosunku do innego człowieka,
Jeżeli przyjmiemy, iż romantyzm rozumiany jako „nowoczesność” sprowadza się
do „utraty wielkiej indywidualności”, to dlatego, aby, chcąc ocalić własną tożsamość,
musi utożsamiać się poprzez odwołanie do Starożytności. Podobnie jak podmiot romantyczny,
który nie jest w stanie dotrzeć do własnej tożsamości poprzez odbicie w pękniętym
lustrze sfragmentaryzowanej starożytności, podmiot nowoczesny nie jest w stanie
dotrzeć do samego siebie inaczej, aniżeli poprzez odbicie w lustrze absolutu literackiego,
które to odbicie nie jest niczym innym, aniżeli ruchem bez podmiotu. | pl_PL |
