Dyskursywne konstruowanie tożsamości narodowej. Studium rekonstrukcji tożsamości serbskiej

Abstract

Podejmowana w rozprawie tematyka dotyczy problemu konstruowania oraz rekonstruowania tożsamości narodowej. Przedmiotem pracy jest socjologiczne studium przypadku serbskiej tożsamości narodowej. Obejmuje ono rekonstrukcję i interpretację dwóch typów materiałów empirycznych. Po pierwsze zawiera analizę 31 pogłębionych wywiadów swobodnych przeprowadzonych w Serbii z przedstawicielami serbskich elit symbolicznych. Po drugie opiera się na ukazaniu przemian dyskursu polityki w Serbii w nawiązaniu do specyfiki dwóch głównych formacji dyskursywnych: Pierwszej i Drugiej Serbii oraz w odniesieniu do analizy wybranych, czterech wystąpień serbskich polityków. Wnioskowanie jest osadzone w ramie metodologicznej krytycznej analizy dyskursu (KAD) i opiera się na założeniach historyczno-dyskursywnego (HAD), wiedeńskiego nurtu KAD. W tej optyce najważniejszy staje się historyczny i społeczny kontekst zachodzenia i wzajemnego oddziaływania badanych zdarzeń komunikacyjnych. Dlatego duża część rozważań skupia się na historyczno-społecznej analizie formowania się zjawiska serbskiej tożsamości narodowej. Podejmowana refleksja socjologiczna dąży również do prezentacji obu typów materiału badawczego we współczesnej perspektywie (głównie lat: 2008-2019). Wobec tego, zwracając uwagę na podziały polityczne w Serbii i drogę kraju do demokratyzacji oraz integracji europejskiej studium badawcze ukazuje relację pomiędzy dyskursami tradycyjnymi a nowoczesnymi.