Praca nad odczuciami. Matki w obliczu trudnych doświadczeń szkolnych ich dzieci

Abstract

The purpose of this paper is to reconstruct the types of sentimental work that mothers perform in the context of their children’s difficult school experiences. The interpretative framework for the analysis of women’s actions is the category of sentimental work developed by Anselm Strauss and his colleagues. The analyzed material consists of autobiographical narrative interviews with women-mothers, collected as part of the international ISOTIS project. The empirical data was subjected to the coding procedure used in generating grounded theory, which allowed for the identification of six different types of sentimental work: interactional work, composure work, trust work, biographical work, identity work and rectification work. The results of the study indicate that mothers are key figures in the institutionalised learning process, performing a range of complex but unnoticed activities in the course of their daily practices. Identifying and characterising mothers’ sentimental work allowed to describe its relevance to teachers’ professional tasks and children’s functioning in school.

Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja typów pracy nad odczuciami, jaką wykonują matki w kontekście trudnych doświadczeń szkolnych swoich dzieci. Ramą interpretacyjną dla analizy działań kobiet była kategoria pracy nad odczuciami opracowana przez Anzelma Strauss’a i jego współpracowników. Analizie poddane zostały autobiograficzne wywiady narracyjne z kobietami-matkami, gromadzone w ramach międzynarodowego projektu ISOTIS. Dane empiryczne zostały poddane procedurze kodowania, stosowanej w generowaniu teorii ugruntowanej, co umożliwiło wyodrębnienie sześciu typów pracy nad odczuciami: pracę nad interakcjami, nad zachowaniem spokoju, nad zaufaniem, biograficzną, nad tożsamością i naprawczą. Wyniki analiz wskazują, że matki są kluczowymi postaciami zinstytucjonalizowanego procesu kształcenia, które wykonują w toku codziennych praktyk szereg złożonych, ale niezauważanych działań. Zidentyfikowanie i charakterystyka pracy matek nad odczuciami pozwoliła opisać jej znaczenie dla realizacji zadań zawodowych przez nauczycieli, a także funkcjonowania dzieci w szkole.