Antifeministische Wissenskulturen am Beispiel der Alleinerziehendenforschung in Polen

Kasten, Anna

dc.contributor.author	Kasten, Anna
dc.date.accessioned	2022-07-07T12:22:00Z
dc.date.available	2022-07-07T12:22:00Z
dc.date.issued	2022-07-07
dc.identifier.issn	2450-4491
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/42432
dc.description.abstract	Der Artikel befasst sich mit antifeministischen Wissenskulturen am Beispiel der Alleinerziehendenforschung in Polen. Die queer_feministische Perspektive dient als theoretischer Zugang zur Untersuchung von antifeministischen Wissenskulturen in der Alleinerziehendenforschung. Dabei werden wissenschaftliche Publikationen von den 1970ern bis in die 2000er einbezogen. Drei antifeministische Argumentationsmuster in der Alleinerziehendenforschung in Polen werden diskutiert: die Familie einer alleinerziehenden Mutter als ein für das Kind bedrohlicher Ort; die Abwesenheit des Vaters als Problem für die (geschlechtliche) Entwicklung des Kindes; die legitime Abwesenheit des Vaters.	de
dc.description.abstract	Artykuł dotyczy antyfeministycznych kultur wiedzy na przykładzie badań samodzielnych rodziców w Polsce. Tło teoretyczne stanowi perspektywa queer-feministyczna, służąc analizie antyfemistycznych kultur wiedzy w badaniach samodzielnego rodzicielstwa. Uwzględniono publikacje naukowe od lat 70. do lat 2000. W artykule będą przedstawione trzy antyfeministyczne wzorce argumentacji w badaniach nad samodzielnymi rodzicami w Polsce: rodzina samodzielnej matki jako miejsce zagrożenia dla dziecka; brak ojca jako problem dla (seksualnego) rozwoju dziecka; uzasadniona nieobecność ojca.	pl
dc.language.iso	de
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl
dc.relation.ispartofseries	Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne;1	pl
dc.rights.uri	https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
dc.subject	antyfeministyczne kultury wiedzy	pl
dc.subject	badania nad samodzielnymi rodzicami	pl
dc.subject	Polska	pl
dc.subject	antifeministische Wissenskulturen	de
dc.subject	Alleinerziehendenforschung	de
dc.subject	Polen	de
dc.title	Antifeministische Wissenskulturen am Beispiel der Alleinerziehendenforschung in Polen	de
dc.title.alternative	Antyfeministyczne kultury wiedzy na przykładzie badań o samodzielnym rodzicielstwie w Polsce	pl
dc.type	Article
dc.page.number	14-28
dc.contributor.authorAffiliation	Ernst-Abbe-Hochschule Jena	de
dc.references	Ahmed S. (2018) Feministisch leben! Manifest für Spaßverderberinnen, Übersetzung E. Gagalski, Münster, Unrast.	de
dc.references	Busche M., Maikowski L., Pohlkamp I., Wesemüller E. (2014) Feministische Mädchenarbeit weiterdenken. Eine Einleitung, in: Feministische Mädchenarbeit weiterdenken. Zur Aktualität einer bildungspolitischen Praxis, dies. (Hg.), Bielefeld, transcript Verlag, S . 7–20, https://doi.org/10.1515/transcript.9783839413838.intro	de
dc.references	Butler J. (2011) Ist Verwandtschaft immer schon heterosexuell? in: Die Macht der Geschlechternormen und die Grenzen des Menschlichen, dies. (Hg.), Frankfurt am Main, Suhrkamp, S. 167–213.	de
dc.references	Desperak I. (Hg.) (2008) Homofobia, mizoginia i ciemnogród? Burzliwe dzieje kontrowersyjnych ustaw, Łódź, Omega-Praksis.	de
dc.references	Dickopf L. (2019) Positive Mutterschaft. Vom Leben mit Kind und HIV, Münster, edition assemblage.	de
dc.references	Engel A. (2003) Sandkastenträume - Queer/feministische Gedanken zur Verwandtschaft und Familie, „Femina Politica“, Nr. 1, S. 36–46.	de
dc.references	Engel A. (2009) Bilder von Sexualität und Ökonomie. Queere kulturelle Politiken im Neoliberalismus, Bielefeld, transcript, https://doi.org/10.1515/9783839409152	de
dc.references	Foucault M. (1999) In Verteidigung der Gesellschaft. Vorlesungen am Collège de France (1975–76), Frankfurt am Main, Suhrkamp.	de
dc.references	Groß M. (2007) Feministischer Widerstand aus post-/queer-/linksradikal-feministischer Perspektive in: Queer-/feministische Kritiken neoliberaler Verhältnisse, M. Groß., G. Winker (Hg.), Münster, Unrast Verlag, S. 169–189.	de
dc.references	Hark S. (2005) Dissidente Partizipation. Eine Diskursgeschichte des Feminismus, Frankfurt am Main, Suhrkamp.	de
dc.references	Hark S. (2007) Kritisches Bündnis: Feminismus und Wissenschaft in: Dis/Kontinuitäten: feministische Theorie, dies. (Hg.), Wiesbaden, VS Verlag für Sozialwissenschaften, S. 239–246.	de
dc.references	Hark S. (2009) Was ist und wozu Kritik? Über Möglichkeiten und Grenzen feministischer Kritik heute, „Feministische Studien“, Nr. 1, S. 22–35, https://doi.org/10.1515/fs-2009-0104	de
dc.references	Hark S. (2017) Koalitionen des Überlebens. Queere Bündnispolitiken im 21. Jahrhundert. Göttingen, Wallstein Verlag.	de
dc.references	Herbst-Debby A. (2018) Doing good motherhood. Creating their own responsible single mother model, “Women’s Studies International Forum“, Nr. 69, S. 151–158, https://doi.org/10.1016/j.wsif.2018.06.002	de
dc.references	Hryciuk R. E. (2012) O znikającej matce. Upolitycznione macierzyństwo w Ameryce Łacińskiej i w Polsce in: Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, R. E. Hryciuk, E. Korolczuk (Hg.), Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, S. 267–288, https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175 pp.267-288.	de
dc.references	Hryciuk R. E., Korolczuk E. (Hg.) (2012) Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175	de
dc.references	Janus M., Nosek A., Zadumińska B., Besser J. (2008) „Alimentare znaczy jeść”. Raport z monitoringu pracy komorników i innych organów państwowych powołanych do ustalania faktycznej sytuacji majątkowej oraz egzekwowania należnych świadczeń alimentacyjnych in: Homofobia, mizogina i ciemnogród? Burzliwe dzieje kontrowersyjnych ustaw, I. Desperak (Hg.), Łódź, Omega-Praksis.	de
dc.references	Jilek B. (2020) Doing Motherhood, Doing Home: Mothering as Home-Making Practice in Half of a Yellow Sun, “Humanities“, Bd. 9, Nr. 3: 107, https://doi.org/10.3390/h9030107	de
dc.references	Kasten A. (2019) Alleinerziehende Mutterschaft. Eine Technologie heteronormativer Familienordnung in Deutschland und Polen, Bielefeld, transcript, https://doi.org/10.1515/9783839447604	de
dc.references	Knorr-Cetina K. (2002) Wissenskulturen. Ein Vergleich naturwissenschaftlicher Wissensformen, Frankfurt am Main, Suhrkamp.	de
dc.references	Kroll R. (Hg.) (2002) Metzler-Lexikon Gender Studies, Geschlechterforschung. Ansätze – Personen – Grundbegriffe, Stuttgart; Weimar, J. B. Metzler, https://doi.org/10.1007/978-3-476-05004-5	de
dc.references	Kruppa D. (2009) “…dass ich durchaus hin- und hergerissen bin, ob nicht ‚n anderes Model her sollte, mit einer Lebensgemeinschaft, mit ‚nem Mann und ‚ner Frau …“. Heteronormativität am Beispiel gleichgeschlechtlicher Paare in: Mütter - Väter: Diskurse, Medien, Praxen, P. I. Villa, B. Thiessen (Hg.), Münster, Verlag Westfälisches Dampfboot, S. 143–161.	de
dc.references	Maihofer A., Schutzbach F. (2015) Vom Antifeminismus zum ‚Anti-Genderismus‘. Eine zeitdiagnostische Betrachtung am Beispiel Schweiz in: Anti-Genderismus. Sexualität und Geschlecht als Schauplätze aktueller politischer Auseinandersetzungen, S. Hark, P. I. Villa, Bielefeld, transcript, S. 201–217, https://doi.org/10.14361/9783839431443-012	de
dc.references	McRobbie A. (2010) Top Girls. Feminismus und der Aufstieg des neoliberalen Geschlechterregimes, Wiesbaden, Springer VS.	de
dc.references	Młodawska A. (2012) Tradycyjna polska stygmatyzacja czy ponowoczesne neoliberalne wykluczenie? Analiza internetowego dyskursu kobiecej bezdzietności in: Pożegnanie z Matka̜ Polka̜? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, R. Hryciuk, Korolczuk E. (Hg.), Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, S. 95–124, https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.97-124	de
dc.references	Poferl A., Keller R. (2018) Form und Feld. Soziologische Wissenskulturen zwischen diskursiver Strukturierung und erkenntnisorientiertem Handeln in: Wissenskulturen der Soziologie, dies. (Hg.), Weinheim; Basel, Beltz Juventa, S. 18–39.	de
dc.references	Riegel C. (2017) Queere Familien in pädagogischen Kontexten – zwischen Ignoranz und Othering, „JB Frauen- und Geschlechterforschung in der Erziehungswissenschaft“, Nr. 1, S. 69–94, https://doi.org/10.3224/jfgfe.v13i1.05	de
dc.references	Schenk H. (1992) Die feministische Herausforderung. 150 Jahre Frauenbewegung in Deutschland, München, C.H.Beck.	de
dc.references	Schmincke I. (2015) Das Kind als Chiffre politischer Auseinandersetzung am Beispiel neuer konservativer Protestbewegungen in Frankreich und Deutschland in: Anti-Genderismus. Sexualität und Geschlecht als Schauplätze aktueller politischer Auseinandersetzungen, S. Hark, P. I. Villa (Hg.), Bielefeld, transcript, S. 93–107, https://doi.org/10.14361/9783839431443-006	de
dc.references	Schmincke I. (2018) Frauenfeindlich, sexistisch, antifeministisch? Begriffe und Phänomene bis zum aktuellen Antigenderismus, „Aus Politik und Zeitgeschichte”, Nr. 68(17), S. 28–33.	de
dc.references	Schutter S. (2011a) Arme Alleinerziehende: Strukturen, Folgen und Mythen, „Sexualaufklärung und Familienplanung“, Nr. 1, S. 24–27.	de
dc.references	Schutter S. (2011b) „Richtige“ Kinder. Von heimlichen und folgenlosen Vaterschaftstests, Wiesbaden, VS Verlag für Sozialwissenschaften, https://doi.org/10.1007/978-3-531-92867-8_7	de
dc.references	Singer M. (2010) Feministische Wissenschaftskritik und Epistemologie: Voraussetzungen, Positionen, Perspektiven in: Handbuch Frauen- und Geschlechterforschung, R. Becker, B. Kortendiek (Hg.), Wiesbaden, Springer Fachmedien, S. 292–301, https://doi.org/10.1007/978-3-531-92041-2_34	de
dc.references	Spiegel v. H. (2004) Methodisches Handeln in der sozialen Arbeit. Grundlagen und Arbeitshilfen für die Praxis; Mit 4 Tabellen und 25 Arbeitshilfen, München, Reinhardt.	de
dc.references	Stecklina G., Wienforth, J. (2017) Queer-heteronormativitätskritische Reflexionen für die psychosoziale Arbeit mit Jungen* und Männern*, „Journal für Psychologie. Theorie, Forschung, Praxis“, Bd. 25, Nr. 2, S. 37–67.	de
dc.references	Sturm G. (2010) Forschungsmethodologie: Vorüberlegungen für eine Evaluation feministischer (Sozial-)Forschung In: Handbuch Frauen- und Geschlechterforschung, R. Becker, B. Kortendiek (Hg.), Wiesbaden, Springer Fachmedien, S. 400–408, https://doi.org/10.1007/978-3-531-92041-2_48	de
dc.references	Szczepaniak R. (2007) Feministyczne inspiracje w badaniach nad rodziną in: Problemy rodziny na początku trzeciego tysiąclecia, t. 1, H. Marzec, M. Pindera (Hg.), Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Akademii Świętokrzyskiej, S. 77–88.	de
dc.references	Tolasch E. (2015) Die protokollierte gute Mutter in Kindstötungsakten, Wiesbaden, Springer VS, https://doi.org/10.1007/978-3-658-11288-2	de
dc.references	Wehr C. (2007) Queer und seine Anderen. Zu den Schwierigkeiten und Möglichkeiten queerer Bündnispolitik zwischen Pluralismusansprüchen und Dominanzeffekten in: Queer-/feministische Kritiken neoliberaler Verhältnisse, M. Groß, G. Winker (Hg.), Münster, Unrast Verlag, S. 149–168.	de
dc.references	Wenzel M., Baur N. (2016) Wissenschaft und Öffentlichkeit. Die mediale Konstruktion von Gesundheitsrisiken	de
dc.references	im Trinkwasser in: N. Baur, C. Besio, M. Norkus, G. Petschick (Hg.), Wissen - Organisation - Forschungspraxis. Der Makro-Meso-Mikro-Link in der Wissenschaft, Weinheim; Basel, Beltz Juventa, S. 71–94.	de
dc.references	Władyka K. (2009) Konstruowanie roli samodzielnej matki z wyboru, icht veröffentlichte Dissertation an der Universitӓt Warschau, Institut für Sozialwissenschaften.	de
dc.references	Amadeu Antonio Stiftung, Was ist Antifeminismus?, https://www.amadeu-antonio-stiftung.de/antifeminismus/was-ist-antifeminismus/ [zuletzt aufgerufen am 3.10.2021].	de
dc.references	Meissner H. (2008) Die soziale Konstruktion von Geschlecht – Erkenntnisperspektiven und gesellschaftstheoretische Fragen in: gender…politik…online, https://www.fu-berlin.de/sites/gpo/soz_eth/Geschlecht_als_Kategorie/Die_soziale_Konstruktion_von_Geschlecht_____Erkenntnisperspektiven_und_gesellschaftstheoretische_Fragen/hanna_meissner.pdf [zuletzt aufgerufen am 3.10.2021].	de
dc.references	Schutzbach F. (2018) Gerechtigkeit zum Nulltarif? Worum es bei Anti-Feminismus und Gender-Kritik geht, Vortrag am 9.03.2018 im Rahmen der Tagung: „Geschlecht, Differenz und Identität: Zum Verhältnis von Subjektivierung und Gewalt“ an der TU Darmstadt. Heinrich Böll Stiftung, Gunda Werner Institut, https://www.gwi-boell.de/de/2018/02/16/gerechtigkeit-zum-nulltarif-worum-es-bei-anti-feminismus-und-gender-kritik-geht [zuletzt aufgerufen am 3.10.2021].	de
dc.references	Speck S. (2019) Mutterschaft. (5 Absätze), https://gender-glossar.de/ [zuletzt aufgerufen am 23.2.2021].	de
dc.references	Adamczuk E. (1988) Wychowanie dzieci w rodzinach samotnych matek, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.	de
dc.references	Dykcik W. (1995) Odpowiedzialność rodzicielska matek i ojców samotnie wychowujących dzieci (przejawy, uwarunkowania, skutki) in: Metodologiczne problemy pedagogiki opiekuńczej, Z. Dąbrowski, G. Gajewska (Hg.), Zielona Góra, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego, S. 139–149.	de
dc.references	Graniewska D. (Hg.) (1992) Rodziny niepełne w warunkach bezrobocia, Warszawa, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.	de
dc.references	Kawula S., Brągiel J., Jahnke A. W. (Hg.) (2007) Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.	de
dc.references	Kozdrowicz E. (1989) Sytuacja dziecka w rodzinie matki samotnej, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.	de
dc.references	Lachowska B. (1999) Samotne macierzyństwo in: Oblicza macierzyństwa, D. Kornas-Biela (Hg.), Lublin, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, S. 281–288.	de
dc.references	Lipiński S. (2003) Poczucie koherencji u chłopców i dziewcząt wychowywanych przez samotne matki in: Zagrożenia życia rodzinnego, G. Poraj, J. Rostowski (Hg.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, S. 37–50.	de
dc.references	Napora E. (2005) Konsekwencje samotnego rodzicielstwa dla społecznego funkcjonowania dziecka, „Małżeństwo i Rodzina”, Nr. 3, S. 39–42.	de
dc.references	Pielkowa J. (1983) Rodzina samotnej matki jako środowisko wychowawcze, Katowice, Uniwersytet Śląski.	de
dc.references	Pospiszyl K. (2006) Ojciec a wychowanie dziecka, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.	de
dc.references	Remisz M. (2005) Funkcje opiekuńczo-wychowawcze rodzin niepełnych i ich wspomaganie, Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie Filii Akademii Świętokrzyskiej.	de
dc.references	Tyszka Z. (1991) Stan i przeobrażenia współczesnych rodzin polskich, Poznań, Wydawnictwo UAM.	de
dc.references	Więcławska A. (2005) Nieletnie dziewczęta samotnie wychowujące dzieci a ich przygotowanie do radzenia sobie z ograniczeniami losu. Diagnoza stanu kompetencji, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.	de
dc.references	Wiktor J. (1975) Atmosfera wychowawcza w niektórych typach rodzin polskich, „Zagadnienia Wychowawcze a Zdrowie Psychiczne”, Nr. 2, S. 7–18.	de
dc.references	Ziemska M. (1975) Rodzina a osobowość, Warszawa, Wydawnictwo Wiedza Powszechna.	de
dc.contributor.authorEmail	anna.kasten@eah-jena.de
dc.identifier.doi	10.18778/2450-4491.14.02
dc.relation.volume	14

Files in this item

Name:: 14-28_Kasten.pdf
Size:: 345.5Kb
Format:: PDF

View/Open

This item appears in the following Collection(s)

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne 2022, Tom 14, Numer 1 [13]

Show simple item record

Except where otherwise noted, this item's license is described as https://creativecommons.org/licenses/by/4.0