Leszek Kołakowski o racjonalizmie. Analiza krytyczna

Kleszcz, Ryszard

dc.contributor.author	Kleszcz, Ryszard
dc.contributor.editor	Gensler, Marek
dc.contributor.editor	Gralińska-Toborek, Agnieszka
dc.contributor.editor	Kazimierska-Jerzyk, Wioletta
dc.contributor.editor	Kędziora, Krzysztof
dc.contributor.editor	Miksa, Joanna
dc.date.accessioned	2022-06-28T08:23:12Z
dc.date.available	2022-06-28T08:23:12Z
dc.date.issued	2022
dc.identifier.citation	Kleszcz R., Leszek Kołakowski o racjonalizmie. Analiza krytyczna, [w:] M. Gensler, A. Gralińska-Toborek, W. Kazimierska-Jerzyk, K. Kędziora, J. Miksa (red.), współpr. M. Mansfeld, Practica et Speculativa. Studies Offered to Professor Andrzej M. Kaniowski, WUŁ, Łódź 2022, https://doi.org/10.18778/8220-570-1.10	pl_PL
dc.identifier.isbn	978-83-8220-570-1
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/42271
dc.description.abstract	Leszek Kołakowski (1927–2009) was a thinker whose reflection was at the beginning associated with Marxism, anthropocentrism, anti-absolutism and a radically secular attitude. At the same time, from the very beginning Kołakowski, as a philosopher, was highly critical of the positivist version of rationalism. The paper presents and analyses the philosopher’s views on rationalism. This requires appropriate methodological analyses and the distinction between different types of rationalism. The presented analysis shows that the evolution of Kołakowski’s views means resignation from radical anthropocentrism and the slogans of fighting secularism. A thinker, retaining some elements of anti-absolutism and the related skepticism, positively valorises the content related to European culture and Christianity.	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.relation.ispartof	Practica et Speculativa. Studies Offered to Professor Andrzej M. Kaniowski;
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	Leszek Kołakowski	pl_PL
dc.subject	anthropocentrism	pl_PL
dc.subject	criticism of positivism	pl_PL
dc.subject	Christianity	pl_PL
dc.subject	justification of rationalism	pl_PL
dc.title	Leszek Kołakowski o racjonalizmie. Analiza krytyczna	pl_PL
dc.type	Book chapter	pl_PL
dc.page.number	173-199	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8220-571-8
dc.references	Ayer, A. J. (1952). Language, Truth and Logic. New York: Dover Publications.	pl_PL
dc.references	Bieńkowska, E. (2020). Po co filozofowi religia. Stanisław Brzozowski, Leszek Kołakowski. Kraków: Wydawnictwo Znak.	pl_PL
dc.references	Eilstein, H. (1967). „Dyskusja nad książką Filozofia pozytywistyczna: – od Hume’a do Koła Wiedeńskiego”. Studia Filozoficzne, 2, s. 45–94.	pl_PL
dc.references	Gromiec, Z. (red.) (1994). Honoris causa. Księga pamiątkowa dla uczczenia aktu nadania profesorowi Leszkowi Kołakowskiemu honorowego doktoratu Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.	pl_PL
dc.references	Ingarden, R. (1934). „Logistyczna próba ukształtowania filozofii”. Przegląd Filozoficzny, 37 (4), s. 335–342.	pl_PL
dc.references	Ingarden, R. (1935/1936). „Główne tendencje neopozytywizmu”. Marchołt, 2 (2), s. 264–278.	pl_PL
dc.references	Kleszcz, R. (1994). „Krytyka rozumu pozytywistycznego”, w: Gromiec, Z. (red.), Honoris causa. Księga pamiątkowa dla uczczenia aktu nadania profesorowi Leszkowi Kołakowskiemu honorowego doktoratu Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 131–146.	pl_PL
dc.references	Kleszcz, R. (1996). „Kryteria racjonalności”. Filozofia Nauki, 2, s. 121–133.	pl_PL
dc.references	Kleszcz, R. (2007). O rozumie i wartościach. Łódź: Wydawnictwo WSHE w Łodzi.	pl_PL
dc.references	Kleszcz, R. (2015). „Empiryzm i aprioryzm, racjonalizm i irracjonalizm”, w: Janeczek, S. i Starościc, A. (red.). Epistemologia. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 247–267.	pl_PL
dc.references	Kłoczowski, J. A. (1994). Więcej niż mit. Leszka Kołakowskiego spory o religię. Kraków: Wydawnictwo Znak.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1955). „Racjonalne i irracjonalne aspekty racjonalizmu Leibniza”, w: Leibniz, G. W., Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. IX–LVII.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1957a). Światopogląd a życie codzienne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1957a). „Światopogląd a życie codzienne”, w: Kołakowski, L., Światopogląd a życie codzienne, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 174–206.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1957b). „Katolicyzm i humanizm”, w: Kołakowski, L., Światopogląd a życie codzienne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 40–60.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1958). Jednostka i nieskończoność. Wolność i antynomie wolności w filozofii Spinozy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1962). „Etyka bez kodeksu”. Twórczość, 7, s. 64–86.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1966). Filozofia pozytywistyczna: (od Hume’a do Koła Wiedeńskiego). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1967a). „Zakresowe i funkcjonalne rozumienie filozofii”, w: Kołakowski, L., Kultura i fetysze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 9–42.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1967b). Kultura i fetysze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1988). Jeśli Boga nie ma… O Bogu, diable, grzechu i innych zmartwieniach tak zwanej filozofii religii, tłum. T. Baszniak, M. Panufnik, Kraków: Wydawnictwo Znak.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1989a). „Nieracjonalności racjonalizmu”, w: Kołakowski, L., Pochwała niekonsekwencji, t. 2, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa, s. 114–153.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1989b). Główne nurty marksizmu, cz. 1. Warszawa: Wydawnictwo „Krąg” – Wydawnictwo „Pokolenie”.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1989c). Pochwała niekonsekwencji, t. 1. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1989d). Pochwała niekonsekwencji, t. 2. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1990a). Horror metaphysicus. Warszawa: Res Publica.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (1990b). Husserl i poszukiwanie pewności. Warszawa: Biblioteka Aletheia.	pl_PL
dc.references	Kołakowski, L. (2003). Obecność mitu. Warszawa: Prószyński i S-ka.	pl_PL
dc.references	Stevenson, C. L. (1959). „The Emotive Meaning of Ethical Terms”, w: Ayer, A. J. (red.), Logical Positivism. New York: The Free Press, s. 264–281.	pl_PL
dc.references	Strawson, P. F. (1980). Indywidua. Próba metafizyki opisowe, tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: IW PAX.	pl_PL
dc.references	Szaniawski, K. (1983). „Racjonalność jako wartość”. Studia Filozoficzne, 5–6, s. 5–15.	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8220-570-1.10