Samoregulacja i koregulacja na rynkach środków spożywczych – między faktyczną ochroną konsumentów a pozornością działań przedsiębiorców

Abstract

Rozprawa doktorska poświęcona jest zjawisku samoregulacji i koregulacji, mającemu coraz większe znaczenie w nowoczesnych systemach prawnych w państwach UE. Poddałam je analizie na przykładzie rynku środków spożywczych, które obfitują w różnego rodzaju normy prywatne i na których mechanizmy te zyskują na popularności. Celem rozprawy doktorskiej stało się ustalenie wpływu aktów samoregulacyjnych i koregulacyjnych na przedsiębiorców jako podmioty bezpośrednio zaangażowane w stanowienie oraz stosowanie norm prywatnych, a także na konsumentów będących – przynajmniej z założenia – ostatecznymi beneficjentami dobrowolnych zobowiązań. Nastąpiło to w drodze kompleksowej oceny prawnych aspektów samoregulacji i koregulacji. Pełne studium tych mechanizmów oraz ich roli wobec poszczególnych uczestników obrotu gospodarczego nie zostało jeszcze opracowane, mimo tego, że rynek w coraz większej mierze opiera się na normach prywatnych. Właśnie ten powód legł u podstaw rozprawy doktorskiej, zmierzającej do potwierdzenia przyjętej na jej potrzeby hipotezy badawczej. Wskazuje ona, że akty samoregulacyjne i koregulacyjne stanowią mechanizm odpowiedni i skuteczny dla ochrony konsumentów. Jej weryfikacja pozwoliła wykazać, czy te narzędzia spełniają przypisaną im rolę, a jeśli tak – czy czynią to w należytym stopniu, uzasadniającym ich rosnącą rolę w nowoczesnych procesach normotwórczych.