Wizerunek polityka w warunkach kryzysu Willy Brandt w polskiej publicystyce doby PRL

Abstract

Celem artykułu jest analiza dyskursu prowadzonego w prasie i publicystyce PRL (1956– 1989) na temat zachodnioniemieckiego polityka Willy’ego Brandta. W badaniu przyjęto hipotezę, iż pozytywny wizerunek kanclerza w polskim dyskursie wynikał z potrzeb legitymizacyjnych władzy, a szerzej w utwierdzeniu w przekonaniu o słuszności panującej ideologii socjalistycznej. W analizie przyjęto metodę jakościową i wykorzystano Krytyczną Analizę Dyskursu (KAD). Podstawą analizy były publikacje prasowe i publicystyczne reprezentujące dopuszczone przez władze środowiska światopoglądowe w ówczesnej Polsce (1956–1989). Decydującą rolę w kształtowaniu pozytywnego obrazu zachodnioniemieckiego polityka w polskiej prasie odegrał sam Brandt, doceniany na całym świecie za skuteczne wdrożenie Ostpolitik, natomiast po 1981 r. za demonstrowany przez niego stosunek do komunistycznej władzy i ruchów solidarnościowych. W sytuacjach kryzysowych i przełomowych sięgano po wypracowany po 1970 r. wizerunek Brandta jako uznanego polityka Zachodu celem podkreślenia słuszności prowadzonej polityki. Stworzony dyskurs miał za zadanie wykształcić poczucie, że porozumienia wdrożone za jego pośrednictwem są jedynym możliwym rozwiązaniem dla polsko-niemieckich relacji.