Zmiany na polskim rynku pracy po akcesji do Unii Europejskiej i przyszłe kierunki zmian wynikające z dokumentów strategicznych oraz zmian demograficznych

Abstract

W artykule podjęto dwa równoległe wątki. Pierwszym było zbadanie, czy obserwowane zmiany na rynku pracy są zgodne z kierunkami określonymi przez wskaźniki z dwóch głównych dokumentów strategicznych (SRK i NSRO, które wyznaczają kierunki rozwoju kraju) oraz sprawdzenie perspektyw ich przyszłej realizacji. Wynikiem tej części badań było stwierdzenie, że przy warunku kontynuacji tendencji z lat 2004–2010 większość wskaźników założonych na rok 2013 (NSRO), lub 2015 (SRK) będzie zrealizowanych. W artykule wskazano również, że w osiągnięciu zakładanych wartości niektórych wskaźników równie dużą rolę, co aktywne polityki rynku pracy pełnią zmiany demograficzne – których rola była drugim wątkiem badań podjętych w artykule. Prognozy demograficzne wskazują na radykalne przeobrażanie się liczby i struktury ludności Polski, co ma niebagatelny wpływ na wybrane charakterystyki rynku pracy. Wpływ ten, paradoksalnie, nie musi być negatywny – jeśli spadki liczby ludności będą odpowiednio duże, to wzrastające poziomy wskaźnika zatrudnienia, czy współczynnika aktywności zawodowej można osiągać nawet przy spadkach liczby pracujących i liczby aktywnych zawodowo. To jednak zbyt mało, aby zrealizować jednocześnie inny cel strategii rozwoju kraju dotyczący wzrostu liczby i jakości zatrudnienia.

The article dealt with two parallel threads. The first was a study investigating whether the observed changes in the labor market were consistent with the guidelines set by indicators of the two main strategic documents (SRK and NSRF, which determine the direction of development of the country) and examined the prospects for their future implementation. The result of this part of the research determined that based on the condition of continuing the trend from the years 2004–2010, most of the indicators established in 2013 (NSRF),or 2015 (NDS) will be executed. It is stated, however, that demographic changes, as well as active labor market policies – whose role was as the second theme of research undertaken in the article, play a big role in achieving the assumed values of certain indicators. Demographic projections indicate a radical change in the number and structure of the Polish population, which has a substantial impact on certain characteristics of the labour market. This impact paradoxically does not have to be negative. If the population decline is sufficiently large, an increase in the employment or activity rate can be achieved even with a decline in the number of the employed and economically active population. But this is not enough to simultaneously meet another goal of the country's development strategy for employment growth.