A Senior as an Individual in the Situation of Dementia. Tom Kitwood's Person-Centred Care Model and the Philosophy of Dialogue

Abstract

Seniors suffering from dementia are always exposed to a reductive approach and depersonalization due to the specificity of that disease. The subjectivity of a senior is neglected or even completely negated. What remains unnoticed is the fact that, despite their disease, a senior is still a person – with the rights and needs of a person – and not just a helpless patient. The paper presents a break that has been made in the understanding and care of seniors with dementia thanks to the work of Tom Kitwood, a British psychologist. In Kitwood’s Person-Centred Care model, a person is defined as a relational, feeling, and historical being. At the same time, being a person is only possible in the interpersonal context. Hence the author's suggestion to read Kitwood’s concept from the angle of the philosophy of dialogue, which is always an affirmation of subjectivity and an opposition to tendencies that reify human beings. In the author’s opinion, Kitwood translated the main postulates of the philosophy of dialogue into the language of psychology, gerontology and senior care by operationalizing the indicators of the well-being of a patient with dementia.

Seniorzy cierpiący na demencję, ze względu na specyfikę tej choroby, narażeni są zawsze na podejście redukcyjne i depersonalizujące. Zaniedbywany lub nawet całkowicie negowany jest wówczas wymiar podmiotowości seniora oraz to, że pomimo choroby pozostaje on nadal osobą – z prawami i potrzebami osoby – a nie jedynie bezradnym pacjentem. Artykuł przedstawia zwrot, jaki dokonał się w rozumieniu seniorów z demencją oraz opiece nad nimi dzięki pracy brytyjskiego psychologa Toma Kitwooda. W modelu Person-Centered Care osoba definiowana jest jako istota relacyjna, czująca i historyczna. Jednocześnie bycie osobą jest możliwie jedynie w kontekście interpersonalnym. Stąd wynika propozycja autorki artykułu, aby koncepcję Toma Kitwooda odczytać przez pryzmat filozofii dialogu, będącej zawsze afirmacją podmiotowości i sprzeciwem wobec tendencji reifikujących człowieka. Zdaniem autorki, Tom Kitwood, operacjonalizując wyznaczniki dobrostanu pacjenta z demencją, przetłumaczył główne postulaty filozofii dialogu na język psychologii, gerontologii i opieki senioralnej.