Streszczenie
Rozdział dotyczy prezentacji doświadczeń związanych z prowadzeniem włączających (partycypacyjnych) badań naukowych w rzeczywistości polskiej szkoły specjalnej. Badania te lokowane są w oligofrenopedagogice – pedagogice osób z niepełnosprawnością intelektualną. Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia badaczy, w rozdziale dokonano rozważań dotyczących miejsca osób z niepełnosprawnością intelektualną w badaniach partycypacyjnych oraz wskazano bariery, które mogą występować podczas prowadzenia badań w tym paradygmacie. Do czynników determinujących te bariery należą m.in. kultura szkoły, poglądy kadry pedagogicznej, lokowanie badań dotyczących różnych obszarów funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną na tle stereotypów kulturowych oraz występowanie badacza na określonym tle kulturowym.