Humor pod państwowym nadzorem. Rozwój czeskiej komedii filmowej w latach 1945-1968

Abstract

Niniejsza praca doktorska jest próbą przyjrzenia się powojennej historii czeskiej kinematografii z perspektywy przemian komedii filmowej. Konstrukcja pracy obejmuje wprowadzenie, które zawiera metodologię oraz zarys problematyki badań kina gatunkowego w znacjonalizowanych przemysłach filmowych, pięć rozdziałów analitycznych, zakończenie oraz aneks w postaci listy ponad 150 komedii uwzględnionych w rozprawie. Zasięg chronologiczny - lata 1945-1968 - umożliwił prześledzenie gatunkowego przekroju komedii w okresie zarówno największego politycznego nadzoru nad kształtem powstających filmów, związanego z wprowadzeniem poetyki socrealizmu w 1948 roku, aż po czasy względnej twórczej swobody w drugiej połowie dekady tzw. „złotych lat 60.”. Analizie poddane zostało kino popularne, znacznie rzadziej niż dzieła autorów filmowych przykuwające uwagę badaczy. Dlatego, oprócz opracowań polsko- oraz anglojęzycznych, w rozprawie cytowane są przede wszystkim prace czeskich historyków i teoretyków filmu, artykuły prasowe oraz dokumenty archiwalne. Z uwagi na podwójną rolę, jaką komedia pełniła w omawianym okresie, służąc zarówno władzy do celów propagandowych, jak i zapewniając ciągłość kina gatunkowego, jest wyjątkowo interesującym zjawiskiem w historii czeskiego kina, paradoksalnie wciąż domagającym się dokładnej monografii gatunku.