„Młodzież przyszłością narodu” – czyli obraz młodzieży w Polsce w 1956 roku w ujęciu Polskiej Kroniki Filmowej

Abstract

Polską Kronikę Filmową emitowano w latach 1944–1994. Z założenia miała ona pełnić funkcję informacyjną, jednak dość szybko władze zorientowały się, o możliwościach manipulowania społeczeństwem poprzez emitowane treści i „wzbogacającymi je” komentarzami. Pomimo faktu, że PKF stała się tubą propagandową władz, to jednak wpływ odwilży widoczny był także w tematach podejmowanych w kronice. Coraz częściej i szczerzej mówiono o człowieku i otaczającej go rzeczywistości, między innymi poruszano tematy uzależnień. Spośród ukazywanych wątków społeczno-kulturalnych stosunkowo dużo miejsca poświęcono tematowi młodzieży. Obraz studentów ukazany w PKF jest obrazem ludzi aktywnych, rozwijających się na wielu płaszczyznach, angażujących się nie tylko w kwestie naukowe, ale także w sport i szeroko pojętą kulturę. Większość wątków dotyczy studentów. Warto jednak zauważyć, że przyczyną dominacji materiałów poświęconych społeczności akademickiej nad materiałami dotyczącymi młodzieży wiejskiej i robotniczej jest łatwe wyodrębnienie studentów z szeroko pojętej Młodzieży. Młodzi, który nie podjęli dalszej edukacji, pracujący w zakładach lub na wsi w pewnym sensie przestawali funkcjonować jako młodzież. Uczniowie szkół przyuczających do zawodu szybko otrzymywali nakazy pracy, stając się uczniami-stażystami, a później pracownikami zakładów. Stawali się po prostu robotnikami, a więc wchodzi w skład innej grup społecznej. Podobnie rzecz się miała w przypadku młodzieży wiejskiej zostawiającej na gospodarstwach, stając się tym samym głównymi bohaterami i odbiorcami treści „o” i „dla” ówczesnej klasy chłopskiej. W Polskiej Kronice Filmowej, gdy krytykowano młodych ludzi, nie robiono tego bezpośrednio, byli oni ukryci pod często używanymi określeniami hultai, łobuzów, nawiązującymi także do innych grup społecznych. Pozytywne ukazywanie młodych ludzi było spójne z polityką władz głoszącej hasło: młodzież przyszłością narodu, człowiek ukształtowany według nowego scenariusza – w duchu ideologii komunistycznej – był w oczach rządzących uprzywilejowany. Młody inżynier, chłop, robotnik, nauczyciel miał większe szanse na awans zawodowy i społeczny wynikający z faktu bycia młodym człowiekiem.

The Polish Film Chronicle was broadcast in 1944–1994. It was supposed to serve as an information function, but quite soon the authorities realized about the possibilities of manipulating the society through broadcasted content and “enriching” it with comments. Despite the fact that the PKF has become the propaganda tube of the authorities, the influence of the thaw was also visible in the themes of the chronicle. The subject of addiction was discussed more and more honestly and more honestly about the human being and the surrounding reality. Among the socio-cultural issues presented, a lot has been devoted to youth. The image of students shown in the PKF is a picture of active people, developing on many levels, engaging not only in scientific issues, but also in sport and broadly understood culture. Most threads concern students. It is worth noting, however, that the reason for the dominance of materials devoted to the academic community over materials concerning rural and working youth is the easy separation of students from the broadly defined Youth. Young people who did not undertake further education, working in factories or in the countryside, in some sense ceased to function as young people. Apprentices of apprenticeship schools quickly received labor orders, becoming apprentices and later employees of the establishments. They were simply workers, and thus included in other social groups. The situation was similar in the case of rural youth who remained on farms, thus becoming the main heroes and recipients of the content “about” and “for” the then peasant class. In the Polish Film Chronicle, when young people were criticized, they did not do it directly, they were hidden under frequently used terms of blaggards, rogues referring also to other social groups. Positive presentation of young people was consistent with the policy of the authorities proclaiming the slogan: youth the future of the nation, a man shaped according to a new scenario – in the spirit of communist ideology – was privileged in the eyes of the governing. A young engineer, peasant, laborer, teacher had a better chance of becoming a professional and social person resulting from the fact of being a young man.