Miasto i twierdza Ghazni – powiew bogatej historii, prozaiczna teraźniejszość

Abstract

Nowadays the Afghan city of Ghazni (Ghazna, Gazni, Ghaznin), is a relatively small center situated in Afghanistan on the strategic road between Kabul and Kandahar. Noteworthy is that Ghazni has a very rich history. As a powerful political and cultural center played an important role in the history of Islam and its transfer from Middle East to South Asia. Furthermore, Ghazni as a fortress is also significant place in the context of Afghan identity building and the political independence of Afghanistan. It was recognized as a symbol of victory and collapse of Imperial forces during the First and the Second Anglo-Afghan War with Great Britain. Currently in Poland Ghazni is known only since the ISAF (International Security Assistance) operation in Afghanistan completed in 2014, but definitely deserves closer attention both in the historical and the cultural context. This paper is intended to bring the history of Ghazni to the attention and to draw attention to the historical role of this city in the cultural transfer and formation of numerous historical state organisms in Central and South Asia.

Afgańskie miasto Ghazni (Gazna, Gazni, Gaznin), pozostające obecnie stosunkowo niewielkim ośrodkiem na tranzytowej drodze między Kabulem a Kandaharem, skrywa niezwykle bogatą historię. Niegdyś, jako potężny ośrodek polityczny oraz kulturowy, odegrało niebagatelną rolę w historii islamu i jego transferu z Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej do Azji Południowej. Ghazni jako miasto-twierdza to także istotne miejsce w kontekście budowania tożsamości afgańskiej i niezależności politycznej Afganistanu. Było symbolem tak zwycięstwa, jak i porażki wojsk brytyjskich w czasie pierwszej i drugiej wojny Afganistanu z Wielką Brytanią. W Polsce kojarzone jedynie z zakończoną w 2014 r. operacją ISAF (Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa) w Afganistanie, zasługuje niewątpliwie na bliższą uwagę tak w kontekście historycznym, jak i dziedzictwa kulturowego, którego jest udziałem. Artykuł ten ma za zadanie przybliżyć historię Ghazni i zwrócić uwagę na historyczną rolę tego ośrodka w transferze kulturowym i kształtowaniu się organizmów państwowych w Azji Środkowej i Południowej.