Niezadowoleni demokraci we współczesnej Polsce

Abstract

Celem artykułu jest szczegółowe przyjrzenie się postawom Polaków wobec demokracji kształtującym się od początku transformacji demokratycznej przez pryzmat dwóch modeli kultury politycznej: kultury lojalnej oraz kultury asertywnej. Wśród kwestii szczegółowych poddane zostaną analizie: 1. tendencje w poziomach poparcia demokracji jako formy rządów oraz deklarowanego zadowolenia z funkcjonowania rodzimego systemu demokratycznego; 2. korelaty postaw krytycznych wobec demokracji oraz 3. syndrom orientacji określanych mianem „niezadowolonych demokratów” i skala jego występowania w społeczeństwie polskim. Wskazane aspekty poparcia politycznego w społeczeństwie polskim zostaną osadzone w szerszym kontekście postaw wobec demokracji, charakterystycznych dla innych społeczeństw europejskich. Podstawę źródłową proponowanych dociekań będą stanowić rezultaty krajowych i międzynarodowych badań sondażowych, w tym głównie Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) oraz World Values Survey (WVS) i European Values Survey (EVS).

The aim of the article is thorough examination of Poles’ attitudes towards democracy that have been developing since the beginning of democratic transformation from the perspective of two models of political culture: allegiant and assertive political cultures. Among the specific issues the analysis will cover 1. tendencies in the level of support for democracy as a form of government and satisfaction with the way democracy works, 2. correlates of critical attitudes towards democracy, and 3. the scope of occurrence in the Polish society of the syndrome of „dissatisfied democrats”. The selected aspects of political support in the Polish society will be discussed in a wider context of the Europeans’ attitudes towards democracy. The analysis will be conducted on the basis of the results of Polish and international survey, including the Polish Opinion Research Center (CBOS), the World Values Survey (WVS) and the European Values Survey (EVS)