Marxist trait of revisionism: Leszek Kołakowski’s consistent transition to inconsistent philosophy

Abstract

In the article the author describes theoretical reasons that stood behind Kołakowski's transition from being an orthodox Marxist to become an actual leader of the polish revisionist movement. His intention is to concentrate on those aspects of Kołakowski's thought that have not changed, apart from any biographical and psychological reasons. (1) First of those features is Kołakowski's inability of completability, the anti-code disposition. (2) The second trait is the moral attitude, an intention to influence on people's morality by convincing them that social and internal (necessarily bound with social) changes are desirable; that an existential calm demolishes morality. (3) Third feature concerns the fact that Kołakowski did not attempt to create his own philosophy, he was rather a historian of ideas, a skeptic, and a critic

W artykule zestawione zostają dwa pierwsze etapy twórczości Leszka Kołakowskiego: marksistowski oraz rewizjonistyczny. Wychodząc naprzeciw pracom, które dotychczas poruszały tę problematykę, autor skupia się na tych przekonaniach polskiego myśliciela, które pozostały niezmienne dla każdego z obu okresów, więcej nawet – które wydały się leżeć u podstaw porzucenia przezeń marksistowskiej dogmatyki. Są to kolejno: (1) systemowa niezakończoność filozofii, jej antykodeksowe nastawienie; (2) potrzeba zaangażowania, związana z pomysłem, że do podstawowych zadań filozofii należy wpływanie na postawy moralne oraz ich odpowiednie kształtowanie; (3) antytetyczność podejścia Kołakowskiego, znajdująca istotny wyraz w przyjmowaniu pozycji błazna, a także konsekwentne nastawienie na negację zastanych propozycji światopoglądowych (tak tradycyjnych jak współczesnych polskiemu myślicielowi).