Knives with full tang handle construction from the Luboszyce culture

Abstract

Kultura luboszycka rozwijała się w okresie od fazy B2b do fazy C3 (poł. II w. n.e. – II poł. IV w. n.e.) na obszarze obejmującym środkowe dorzecza Odry i sięgającym aż po prawy brzeg Łaby. Charakterystyczną cechą zaliczanych do niej zabytków są niezwykle liczne zapożyczenia od sąsiadujących z nią jednostek taksonomicznych. Oprócz wpływów z terenów kultury przeworskiej, wielbarskiej czy kręgu nadłabskiego daje się zauważyć wyraźny horyzont przedmiotów nawiązujących do terenów północnoeuropejskich. Wspomniany trend jest bardzo wyraźny wśród znalezisk uzbrojenia, ale też występuje w mniej prominentnych kategoriach zabytków, takich jak chociażby noże. Niniejszy artykuł omawia dosyć szczególną grupę tych narzędzi i elementów uzbrojenia, a mianowicie noże z tzw. pełnym trzpieniem, czy też dokładniej, z trzpieniem przechodzącym przez całą długość rękojeści. Cecha ta jest niezwykle rzadko spotykana wśród noży znanych ze środkowoeuropejskiego Barbaricum, za to niemalże dominująca wśród egzemplarzy znajdowanych w Skandynawii. Szczegółowa analiza inwentarza kultury luboszyckiej wykazała nie tylko zauważalnie wysoką na jej terenie frekwencję tego typu artefaktów, ale również dostarczyła znalezisk, które mogą posłużyć jako przesłanki do bardzo wczesnego (tj. sięgającego nawet okresu wczesnorzymskiego) datowania początków omawianego zjawiska w interesującej nas jednostce taksonomicznej.