O filozofii politycznej Friedricha Augusta von Hayeka w świetle badań nad efektywnością ekonomiczną common law

Abstract

The goal of this paper is to evaluate Friedrich August von Hayek’s political philosophy through the prism of the research on the economic efficiency of common law conducted within Law and Economics. One of the assumptions of Hayek’s political philosophy was the thesis about the optimizing character of cultural evolution. According to this thesis legal rules which have arisen spontaneously are economically efficient and thereby do not need to be corrected by the legislator. This thesis was thoroughly analysed by the Law and Economics scholars (notabene not inspired directly by Hayek’s philosophy), and these analyses are critically discussed in this paper. The results of these analyses are not unambiguous; nonetheless, they seem to undermine Hayek’s assumption about the optimizing character of cultural evolution. This fact affects the assessment of Hayek’s normative postulates; in particular, it justifies scepticism towards his critique of legislative activity.

Celem artykułu jest ocena filozofii politycznej Friedricha Augusta von Hayeka przez pryzmat badań nad efektywnością ekonomiczną common law. Jednym z założeń filozofii politycznej Hayeka jest teza o optymalizacyjnym charakterze ewolucji kulturowej. Zgodnie z tą tezą reguły prawne powstałe spontanicznie są ekonomicznie efektywne, nie wymagają więc istotnych korekt ze strony ustawodawcy. Teza ta została poddana dokładnym analizom przez badaczy z nurtu Law and Economics (notabene nie inspirowanych bezpośrednio filozofią Hayeka), których wyniki zostały krytycznie omówione w niniejszym artykule. Konkluzje tych analiz nie są jednoznaczne, niemniej jednak wydają się podważać założenie Hayeka o optymalizacyjnym charakterze ewolucji kulturowej. Rzutuje to w istotny sposób na ocenę postulatów normatywnych Hayeka; w szczególności, uzasadnia sceptycyzm wobec jego krytyki aktywności legislacyjnej.