Dialektyka przemocy w ofiarniczych tragediach Cypriana Norwida

Abstract

Researchers analysing the literary output by the author of The Ring of a Great Lady (Pierścień Wielkiej Damy) hold a continuous debate on his affinity with Romaticism or Modernism. The question about the modernity of Norwidian thought is at the same time a difficult question about the modernity of Polish Romanticism. To what extent was he involved in the artistic ideas originated by his great predecessors – Mickiewicz, Słowacki and Krasiński – and to what extent is his thought genuinely exceptional and ground-breaking? In the article, its author decides to focus on Norwid’s later dramatic output, since it was fully subordinated to modern reflection and presented the author of Cleopatra and Caesar (Kleopatra i Cezar) as a forerunner of concepts coined by such prominent critics of modernity as René Girard, Walter Benjamin and Michel Foucault.

Wśród badaczy twórczości Cypriana Norwida wciąż żywy wydaje się spór o przynależność autora Pierścienia Wielkiej-Damy do romantyzmu lub modernizmu. Pytanie o nowoczesność Norwidowskiej myśli jest jednocześnie trudnym pytaniem o no­woczesność polskiego romantyzmu. Na ile poeta uwikłany był w artystyczne idee stworzone przez swoich wielkich poprzedników – Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego – a na ile jego refleksja jest wyjątkowa i przełomowa? W artykule autor postanowił skupić się na ukazaniu późnej Norwidowskiej twórczości dramatycznej jako w pełni podporządkowanej nowoczesnej refleksji, ukazując autora Kleopatry i Cezara jako prekursora koncepcji stworzonych przez tak wybitnych reprezentantów krytyki nowoczesności jak René Girard, Walter Benjamin i Michel Foucault.