Show simple item record

dc.contributor.authorŻuraszek-Ryś, Iwona
dc.date.accessioned2017-03-30T13:12:47Z
dc.date.available2017-03-30T13:12:47Z
dc.date.issued2016
dc.identifier.issn0208-6077
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/21085
dc.description.abstractIn this article one has analyzed the opinions on didacticism both of nineteenth-century authors and theorists as well as contemporary scholars writing about the nineteenth century. The quoted statements allow to draw a conclusion that both the nineteenth century theorists and practitioners were aware of the cognitive and didactic potential of historical novel. Attention was drawn to the opportunity to broaden cognitive horizons of the readers, providing them with specific knowledge about life, historical phenomena, shaping their views, ideological sentiments or patriotic attitudes. Therefore, historical novel played an important role in educating the public and shaping its national consciousness.In the case of this genre, didacticism manifests itself in several ways. One of them is a storyline based on historical events subordinated to a particular thesis. Writers taking historical subjects have therefore to face with the past, determine their attitude towards it. This obviously caused various discussions and polemics. The next plane on which didacticism manifests itself is the creation of literary characters. Entering characters into the novel was associated with giving them a distinctive positive or negative personal model. Another plane is language. Historical novel is a genre that is unlikely to do without archaic (although in Polish literature there are known examples of historical novels devoid of archaic words, for example Czerwone tarcze by Iwaszkiewicz). The writers seemed to realize, however, that the realistic representation of past epochs is not based on a comprehensive, total archaisation, but rather moderate, selective use of this type of styling. This attitude was dictated by, among others, attention to adapting the language to the reception possibilities of the readers.en_GB
dc.description.sponsorshipPublikacja finansowana przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego oraz Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Łodzipl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica;50
dc.subjectPolish historical novelen_GB
dc.subjectdidacticismen_GB
dc.subjectarchaisationen_GB
dc.subjectpolska powieść historycznapl_PL
dc.subjectdydaktyzmpl_PL
dc.subjectarchaizacjapl_PL
dc.titleSpory o dydaktyzm i sposoby jego wyrażania w polskich dziewiętnastowiecznych powieściach historycznych (zarys problematyki)pl_PL
dc.title.alternativeDisputes about didacticism and methods of its expressing in the Polish nineteenth-century historical novelsen_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.rights.holder© Copyright by Authors, Łódź 2016; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016pl_PL
dc.page.number[253]-262
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Zielonogórski, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Historii i Pragmatyki Języka Polskiego, 65-762 Zielona Góra, al. Wojska Polskiego 69
dc.identifier.eissn2450-0119
dc.referencesBartoszewicz A., 1965, Odrębność gatunkowa powieści w świadomości teoretycznej w pierwszej połowie XIX wieku, w: J. Trzynadlowski (red.), Styl i kompozycja, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.pl_PL
dc.referencesBartoszyński K., 1991, Powieść w świecie literackości (rozdz. O poetyce powieści historycznej), Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.pl_PL
dc.referencesBujnicki T., 1981, Sienkiewicz i historia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.pl_PL
dc.referencesBujnicki T., 1990, Polska powieść historyczna XIX wieku, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.pl_PL
dc.referencesBujnicki T., 1992, Trylogia w kontekście dziewiętnastowiecznej powieści historycznej, „Przegląd Humanistyczny”, nr 6.pl_PL
dc.referencesBurkot S., 1968, Spory o powieść w polskiej krytyce literackiej XIX wieku, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.pl_PL
dc.referencesCzwórnóg-Jadczak B., 1984, O powieściach historycznych Franciszka Wężyka, w: L. Ludorowski (red.), W kręgu zagadnień polskiej powieści historycznej XIX w., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.pl_PL
dc.referencesDubowik H., 1968, Tematyka historyczna w literaturze polskiej po 1945 roku w opiniach pisarzy i krytyków, w: H. Dubowik, J. Konieczny, J. Malinowski (red.), Polska powieść historyczna. Wybrane zagadnienia z dziejów recepcji i warsztatu twórczego, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz.pl_PL
dc.referencesGłowiński M., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., 1962, Zarys teorii literatury, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.pl_PL
dc.referencesHandke K., 1959, Archaizacja językowa w Starej baśni J.I. Kraszewskiego, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. VI.pl_PL
dc.referencesKosętka H., 1985, Z dziejów recepcji Trylogii Henryka Sienkiewicza w dwudziestoleciu międzywojennym. Wokół polemik z Olgierdem Górką, Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauczycielskich, Kraków.pl_PL
dc.referencesLam S., 1923, Henryk Sienkiewicz. Cechy i elementy twórczości, nakł. Księgarni Św. Wojciecha, Poznań.pl_PL
dc.referencesMalinowski J., 1968, Zarys rozwoju powieści historycznej w Polsce do 1939 r., w: H. Dubowik, J. Konieczny, J. Malinowski (red.), Polska powieść historyczna. Wybrane zagadnienia z dziejów recepcji i warsztatu twórczego, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz.pl_PL
dc.referencesMarkiewicz H., 1998, Polskie teorie powieści, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesNowak M., 2009, Koncepcja dziejów w powieściach historycznych. Teodor Jeske-Choiński, Zofia Kossak, Hanna Malewska, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.pl_PL
dc.referencesPietrzak M., 2004, Językowe środki kreowania postaci w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesProgramy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, 1985, (B. Prus, Ogniem i mieczem, powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza, s. 502–548; S. Krzemiński, Z burzy dziejowej, s. 550–562; H. Sienkiewicz, O powieści historycznej, s. 563–575; S. Tarnowski, Z najnowszych powieści polskich, s. 219–235), oprac. J. Kulczycka-Saloni, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.pl_PL
dc.identifier.doi10.18778/0208-6077.50.17


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record